कविता : एक दिन सबैको आउनेछ

~महेश  बराल~Mahesh Ghritakoushik

एक दिन सबैको आऊनेछ,
जसरी ऊसको आएथ्यो,
त्यसरी नै तिम्रो पनि आऊनेछ, मेरो पनि आऊनेछ ।
हो साथी,
एक दिन सबैको आऊनेछ ।

ऊसको र मेरो सोच उस्तै थ्यो,
जसरी समानता छ तिमी र ममा ।
ऊसको र मेरो चाहना उस्तै थ्यो,
जसरी चाहन्छौँ तिमी र म सँगसँगै ।
उसले सोच्यो, पायो साथी,
ऊसले चाह्यो अनी पायो । Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

लघुकथा : फेसबुकको सुन्दरता

~गोकर्ण भट्ट~Gokarna Bhatta

फेसबुकमा नयाँ प्रोफाइल तस्बिर राखेको एक घण्टा पनि भएको थिएन, उसको प्रशंसा शुरु भयो- “यु आर सो ब्युटिफुल, ह्वाट अ लुक, आइज लाइक द स्टार, भिजन एज द डेप्थ अफ सि ….., सो सेक्सी ….., क्यान यु गिभ मि योर फोन नं===” उसले एक-एक गरी सबै पढी, सबैलाई लेखी : “टिप्पणीका लागि धेरै धन्यवाद !” Continue reading

Posted in लघुकथा | Tagged | Leave a comment

कथा : शकुन्तलाको चिन्तन

~पारिजात~parijaat_3

भर्खर निर्माण भएको दुईतले घरको स्टोरसँगसँगै बनेको एउटा चिसो छिंडीमा काखमा स्याकिने छोरो तेर्साएर ऊन केलाउँदै शकुन्तला सोचिरहेकी छ। यतिखेर घडीले साढे आठ बजाइसक्यो। झोल भात पाकेर पनि सेलाइसकेको छ। शकुन्तलालाई थाहा छ आज उसको लोग्ने अलिकति आश्वस्त भएर, अलिकति रिझएर आउनेछ किनभने शकुन्तलालाई यो पनि थाहा छ कि उसको लोग्ने पियन हरिप्रसाद न्यौपानेको हाकिमले आफ्नी स्वास्नीलाई रिझाएको बेला अलिकति ड्रिऒ्ढ गर्ने गर्छ। त्यही मौकामा न्यौपानेलाई पनि अलिकति रिझाउँछ।यस्तो मौका महिनामा चार पटकभन्दा बढी हुँदैन बरू घट्छ। कहिलेकाहीं पाुना आए पनि हाकिमनीले रक्सीको बोतल निकाल्दिनन्। स्वास्नी रिझाएर लोग्ने दामी रक्सी पिउँछ, स्वास्नी बेस्कनै नखरा पारेर मात्र बोतल खोल्छे र केही त ऊ परि रिझाएरै लिन्छ। त्यसपछि बुढो मसिनो तरिकाले पियन न्यौपाने रिझन्छ। यी रिझाउनेहरूले आपसी अनुबन्ध राम्रै बुझेका छन्। यति हो न्यौपाने रिझाइनुको निम्ति रिझाइन्छन। यी सबैभन्दा अलग शकुन्तला धेरै कुरा बुझ्छे। परिस्थितिले उसलाई तँ हाँगा–हाँगा हिंड् म पात पात हिंड्छु यस्तो सिकाइसकेको छ। Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

Poem : Such is thy relation!

~Radha Malla~

Sublime lies there
In the presence of pleasure and fear
So, are thy spiritual ties
There, the beauty lies!

All the planets enjoy
Moving around sun
But they relation
Don’t entertain sun fun

Beauty lies there
In the presence of gravitational attraction Continue reading

Posted in Poem | Tagged | Leave a comment

गीत : यस्तै रहेछ यहाँको चलन

~यादव खरेल~yadav-kharel

यस्तै रहेछ यहाँको चलन
हार्नेको आँसु जित्नेको हाँसो
मेरो छैन केही तिमीलाई गुनासो

तिम्रो लागि दुई दिनको रमझम
मेरो उमेर भरीको नासो भो
तिमीले खेलेको मायाको खेल नै Continue reading

Posted in नेपाली गीत | Tagged | Leave a comment

गजल : एकछाक त पाक्नैपर्छ

~आजाद अजनवी~Aajad Ajnabi

हाम्रो चिुसो चुल्होमाथि एकछाक त पाक्नैपर्छ
लुटाहालाई अब चाँढै घाँटीमा नै ङ्याक्नुपर्छ

गरीबका आँशु खुनमा होली खेल्नेजति
जालिहरूलाई एक एक गरी कन्चटमा ताक्न्ाुपर्छ Continue reading

Posted in गजल | Tagged | Leave a comment

कविता : झट्ट आँखा उघार !

~शान्ता पन्त~

पूर्खाको त्यो अथक सपना आत्मले सम्भि्कराख,
पाला पुस्ता तरुणवयको जिन्दगी होस् राख।
नेपालीको अवनति भयो छैन राम्रो मुहार,
ए ! नेपाली युवक सब हो, झट्ट आँखा उघार।। १।।

सोचौं हामी सकल मनले देशमा फैलिएको ,
बाधा कस्तो भुवनभरीनै फैलने रोग जस्तो।
नासो हाम्रो समर्पण जो छैन केही सुधार,
ए ! नेपाली युवक सब हो, झट्ट आँखा उघार।। २।। Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

गजल : कति भरौं पाना

~ललिजन रावल~Lalijan Rawal

पीडाहरू पोखी सधैं कति भरौं पाना
आँखाबाट बगाउँदै मोतीका यी दाना

बर्षा याममा फेरि पनि पानी चुहिरह्यो
कैले टालिएलान् कठै चुहिएका छाना Continue reading

Posted in गजल | Tagged | Leave a comment

समीक्षा : लक्ष्मीप्रसाद देवकोटा : वैचारिक पक्षको अध्ययन

~मोहनविक्रम सिंह~ Mohan Bikram Singh

प्राक्कथन :
लक्ष्मीप्रसाद देवकोटा, गोपालप्रसाद रिमाल र हृदयचन्द्रसिंह प्रधान तीनजना नेपालका मेरा सबैभन्दा सम्मानित र प्रिय साहित्यकारहरू हुन्। देवकोटा मेरा गुरू पनि हुनुहुन्थ्यो। (हाईस्कूलमा उहाँले मलाई ट्युशन पढाउनु हुन्थ्यौं) जुद्धोदय पब्लिक हाईस्कूलमा प्रथमपल्ट छात्रसङ्घको गठन गर्दा म त्यसको अध्यक्ष थिएँ र त्यसको उद्घाटन उहाँले नै गर्नुभएको थियो। २०२७ सालमा काठमाडौं जेल (भद्रगोल जेल) मा हुँदा मैले उहाँको “सुलोचना महाकाव्य”को समालोचना गरेर “मृत्युको महाकाव्य, जीवनको कथा” लेखेको थिएँ। अहिले आफ्नो सबैभन्दा प्रतिष्ठित र प्रिय साहित्यकार देवकोटाका “वैचारिक पक्ष” बारे यो लेख लेख्दा मलाई धेरै खुसी लागिरहेको छ। यो लेख लेख्ने क्रममा मलाई महशुस भइरहेको छ कि यसबारे अरू बढी गहन र विस्तृत अध्ययनको आवश्यकता छ। Continue reading

Posted in समीक्षा | Tagged | Leave a comment

गजल : सुन्यतामा हराउदैछौ किन

~बिपिन किरण~Bipin Kiran

आज फेरी सुन्यतामा हराउदैछौ किन
नजिक आइ बोल्नलाई डराउदैछौ किन

मनका कुरा खोल्न यती डर लाग्छ भने
भित्र भित्र मलाई मन पराउदैछौ किन Continue reading

Posted in गजल | Tagged | Leave a comment

गीत : क्या दामी भो

~राजेन्द्र थापा~Rajendra Thapa

बेहोशी पछि त होशमा आउँदा क्या दामी भो
यहाँ पिउने म, पिलाउनेको पो क्या बदनामी भो

बाहिर अमृत लेखे पनि भित्र भने बिषादी रैछ
माया अमृत पिएदेखि जिन्दगी क्या बिरामी भो Continue reading

Posted in नेपाली गीत | Tagged | Leave a comment

व्यङ्ग्य निबन्ध : डि. भी., मेरी स्वास्नी र म

~भरत बागलुङे~Bharat Baglunge Paudel

कहिं नभएको जात्रा हाँडी गाउँमा भने जस्तो हिजोआज काठमाण्डौमा अमेरिका जाने सपना देख्नेहरुको जात्रा नै लागेको छ । यता जाउँ डि. भी. उता जाउँ डि. भी. घरघर, टोल-टोल बाटो घाटो जहाँ तहिं डि. भी. भर्ने-भराउनेहरुको कुडुलो नै लागेको छ । घरघरमा डि. भी. भराउनेको मुहुनीदार होर्डिङ्ग बोर्ड झुण्डेका छन् । बाटामा हात हातमा आ-आफ्ना पक्षमा मपाइत्वले भरिएका कागजका आकर्षक लिखत बोकेका लड्काहरु छन् । बाटो हिंडी साध्यै छैन, घर गई साध्यै छैन, अफिस पुगी साध्यै छैन, होटल, रेष्तोराँ, सार्वजनिक स्थल सबका सब उहि काईते सपनाका खेती गर्नमा Continue reading

Posted in निबन्ध, हास्य - व्यङ्ग्य | Tagged , | Leave a comment

कविता : विषमता

~मित्रमणि आचार्य~

एक्लै सोच्दैछु/योजना कोर्दैछु
कसरी बाँच्ने, कसरी रहने?
हिजो मात्र/रमेश पक्डियो रे…।
रोएको अपराधमा/आफ्नो छोरो मरेको शोकमा
आफ्नो परिवारलाई साथ दिएकोमा।
हिजो ऊ हाँस्नुपर्थ्यो रे !
किन भने, त्यस देशको शासकको छोरो जन्मिएको रे ! Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

कविता : युग हाँक्ने लाल योद्धाहरू हो

~सागर कुँवर~

युग हाँक्ने लाल योद्धाहरु हो
समयको मागलाई बुझ
इतिहासको स्वर्णिम घडीमा
विश्वको कालो इतिहासलाई
ध्वंस गरी,
नयाँ इतिहास लेख्न,
रगतको मसी कलममा भर !

नयाँ युगको आमा बन
तिमीलाई नयाँ युगले स्वागत गरिरहेछ Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

कविता : माली

~निभा शाह~Nibha Shah

हामी खुट्टा बनाउँछौँ
हामीले बनाएका खुट्टाहरू
हामीलाई नै कुल्चिएर
सडक बनाउँछन् ।

यही हो हाम्रो इतिहास
आफैले बनाएका पैतालाले
आफैलाई कुल्चिएको इतिहास । Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

बाल कथा : सिंह र खरायो

~अज्ञात~

कुनै ठाउँमा एउटा ठूलो वन थियो । वनमा बाघ, सिंह, भालु, हात्ती, गैंडा, खरायो, जरायो, बाँदर आदि थिए । सिंहचाहिँ वनको राजा थियो । सिंहले मनपरी ढङ्गले वनका जनावर मारेर खान्थ्यो ।

एकदिन सबै जनावर एकै ठाउँमा भेला भए । सिंहको आहारा हुन पालैपालो जाने सल्लाह भयो । यो कुरो जनावरहरुले सिंहलाई पनि भने । सिंह पनि दिनदिनै सिकारको खोजीमा जानुनपर्दा खुसी भयो । Continue reading

Posted in बाल कथा | Tagged | Leave a comment

पत्र साहित्य : प्रेमिकालाई पत्र

~बिजु सुवेदी ‘विजय’~Biju Subedi - Bijaya-2

धेरै किसिमका फूलहरु स्वर्गका थुप्रै बगैंचाहरुबाट लिइएको एउटा अत्यन्तै ठूलो फूलको गुच्छा सहित प्रिय तिमीलाई अत्यन्तै ठूलो धन्यवाद !

मेरी प्यारी स्याफ्रोन !!!

म एकदमै हल्का महसूस गरिरहेको छु तिम्रो माया , समर्पण , आदर , सत्य , आज्ञाकारिताका भावनाहरुबाट र तिमीलाई कस्तो छ ? अवश्यनै तिमी पनि यस्तै छ्यौ । म तिमीसित एकदमै आभारी छु कि म आफ्नो हर्ष अभिव्यक्त गरिरहेको थिएँ जब मैले तिम्रो पछिल्लो इमेल पढेको थिएँ , तिम्रोनै आइडिको ड्राफ्टमा । म Continue reading

Posted in पत्र साहित्य | Tagged , | Leave a comment

कविता : हामी थाकेका छौं तर हारेका छैनौं

~राजा पुनियानी ~Raja Puniyani

त्यो समयपीड़ा नै थियो जसले थामेको थियो
यौटा आदिम डरको खुनी आकाश ।
त्यो पीड़ाको नाममा कुनै शब्द उम्रिएन ।
त्यो पीड़ाको अनुहारमा बस
हल्लिरहेको सहर थियो ।
हल्लिरहेको बस्ती थियो ।
हल्लिरहेको हिमाल थियो ।
पागल घोड़ाको टाप सुनेपछि
बचेखुचेका मुटुहरू आफ्नै गला रेटिरहेका छन् । Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

गजल : सधैँ आफ्नै ठानी

~ललिजन रावल~Lalijan Rawal

शत्रुलाई सिरा बोक्यौँ सधैँ आफ्नै ठानी
र त युगौँदेखि झेल्यौँ कैयौँ घामपानी ।

पूराना ती रातहरू जति ढले पनि
उदाएको छैन अझै नौलो त्यो बिहानी । Continue reading

Posted in गजल | Tagged | Leave a comment

कविता : देश, कुकुरहरू र हड्डी

~चन्द्र गुरुङ~Chandra Gurung

गल्लीतिर
चोकहरूमा
उनकै कुरुप र क्रूर अनुहार डुलिरहन्छन्
फोहरी र तिखा दाँत देखाउँदै
भुकिरहन्छन् कर्कश स्वरमा आतंक ।

निर्दयीहरू एकआपसमा भिडिरहन्छन्
लुछाचुँडी गरिरहन्छन् Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

कविता : आमा! त्यो फेरि आयो

~सुरेन्द्र रजौरा~Surendra Rajaura

आमा! त्यो फेरि आयो।
धर्ति साराल हल्लाएर आयो
थरथर काप्दै आयो
आमा! त्यो फेरि आयो।

सारा नेपालीहरुलाई त्रासित
बनाउन आयो
कति सुन्दर
अनि
मनमोहक प्रकृतिलाई Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

कविता : छिट्टै यी प्रतिक्रियावादीहरु ढले…

~गिरीप्रसाद बुढा~Giri Prasad Budha

अत्याचारको डरलाग्दो खुकुरी उठाएर
हामी जनतालाई अचानो पार्नेहरू
फगत आफ्नो स्वार्थको खातिर
दुःखी र गरिब मान्छेलाई मार्नेहरू
तिनीहरूको सत्यनाश भए हुन्थ्यो
तिनीहरू किरा परी मरे हुन्थ्यो
कम्तिमा पनि
हिटलरको मृत्यु सँगै
उसको तानाशाह पनि गए जस्तो
तिनीहरूको सत्यनाश सँगै
तिनका स्वार्थ र अत्याचारहरू पनि
खरानी हुँदा हुन Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

कविता : नसोधोस् कसैले यी प्रश्न

~मेनुका थापा~

अचानक कसैले सोधिदेओस्
बाँच्नुको अर्थ के हो ?
म भन्थेँ हुँला-
फूलमा सुवासको महक जे हो ।

अचानक कसैले सोधिदेओस् Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

गजल : बुढी आमा र चुहिने घर सम्झेर

~पुरु लम्साल~Puru Lamsal

यी मान्छेहरुको लस्कर सम्झेर
रोकिन्छन पाईला सफर सम्झेर

झरी परेपछि मन पोल्न थाल्छ
बुढी आमा र चुहिने घर सम्झेर Continue reading

Posted in गजल | Tagged | Leave a comment

कथा : मायाताल

~ध्रुवसत्य परियार~Dhrubasatya Pariyar

राघवको नजर रामाको प्रतिविम्बमा अडियो।

मोहिनी थियो, मायातालमा रामाको प्रतिविम्ब। शिव मन्दिरछेउ श्रद्धालुका लागि फूल बेचेर बस्ने रामा फूलजस्तै राम्री थिइन्। फूलजस्तै फक्रेको जवानी। शिव मन्दिरजस्तै पवित्र मन। र, मायातालजस्तै गहिरा आँखा भएकी रामालाई हेरेको हेर्यैज हुन्थ्यो, पहिलोपटक देख्ने जोकोही जवान पुरुष। Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

कथा : स्वर्ग र नरक

~रामशेखर नकर्मी~

यमराजको अड्डा, राजा महाराजाहरूको खोपी जस्तै हेर्दैमा रहर लाग्दो एक ठूलो कोठा।

यो कोठासँगै दायाँतिर स्वर्ग, बायाँतिर नरक।

स्वर्ग ठूलो, फराकिलो, त्यत्तिकै राम्रो, चारैतिर झलिमिली, उल्लाए र उमंगले भरिपूर्ण छ। त्यहाँ सुगन्धित हावा हररर आइरहेको छ। निर्मल पानी बगिरहेको छ। त्यहाँ बस्नेहरूका लागि खान र लाउन जति भने पनि पाइन्छ, मन लागेको ठाउँमा घुम्न पाइन्छ, मन लागे जस्तो गर्न पनि पाइन्छ। तिनीहरूको हेरचाह गर्ने नोकरचाकरहरू छन्, नाचेर, गीत गाएर रमाइलो गर्ने गन्धर्व–किन्नर र अप्सराहरू छन्। तिनीहरू बिरामी भएमा औषधि गर्ने वैद्य र डाक्टरहरू छन्। तिनीहरूलाई पढाउने , ज्ञान दिने मास्टर, प्रोफेसर र पन्डितहरू छन्। भन्नुस् कि जीवनलाई चाहिने सबैथोक तिनीहरूलाई प्राप्त छ। त्यसैले तिनीहरूलाई हाइसुख छ। तिनीहरू राम्रा छन्, झकमक छन्, सुग्घर, हृष्टपुस्ट र सन्तुष्ट छन्। Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

कविता : निर्दयी हातहरु

~मानबहादुर भण्डारी~

कोपिलामै झर्दछन् कैयौं फूलहरू फूल्न नपाई
किन निमोठिन्छन् ती निर्दयीका हातहरूले
लाग्छ मलाई यहाँ ठूलो षडयन्त्र छ

तड्पाउनु उसको नीति हो–त्यसैले ऊ निर्दयी छ
राम्रो बस्तु देख्यो कि उसलाई बिगार्ने वानी छ
मुस्कुराउँदो नव लालीदेखि उसलाई डाहा लाग्छ। Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

अनूदित कविता : अशक्तता

~जिनाइदा गिप्पिउस~Zinaida Gippius
अनु. कृष्णप्रकाश श्रेष्ठ.

जिज्ञासु नेत्रले हेर्छु असीम भवसागर,
बाँधिएको छु धर्तीमा, कुनै किनारमा तर …
भीरमा उभिएको छु ः माथि आकाश निर्मल,
उडान नीलिमातर्फ गर्न सक्तिनँ केवल ।। Continue reading

Posted in अनूदित कविता | Tagged , | Leave a comment

गीत : कहाँ थियौ

~शितल कादम्विनी गुरुङ~Shital Kadambini Gurung

कहाँ थियौ तिमी रंगमञ्च उठेपछि आयौ
समयले यो जवानी लुटेपछि आयौ

तिमी म सँग सँगै गर्नुहुन्थ्यो यात्रा
जिन्दगीलाई बोक्ने गाडी छुटेपछि आयौ Continue reading

Posted in नेपाली गीत | Tagged | Leave a comment

गजल : के के सोँच्दैछ्यौ नढाँटी भन

~कृष्ण प्र. पाण्डे~Krishna P. Pandey_1

आउँदैछ प्रिया मिलन नजिक , के के सोँच्दैछ्यौ नढाँटी भन
गाली गर्छ्यौ कि माया अधिक ,के के सोँच्दैछ्यौ नढाँटी भन

उदासी तिम्रो हट्छ अवश्य , मेरो खुशी नि दुगुना हुन्छ
खुशीमा कसरी हौंला सरीक,के के सोँच्दैछ्यौ नढाँटी भन Continue reading

Posted in गजल | Tagged | Leave a comment

गजल : हुन्छ हुन्न !

~अधिकारी राजुश्री~

एउटा कुरा सोध्दा हजुर रिसाउनु हुन्छ हुन्न !
जनताको छाला काढी ताज लाउनु हुन्छ हुन्न !

पराग भए माहुरीले चुम्छ, चुम्छ फूललाई
प्रयोगशालातिर कदम बढाउनु हुन्छ हुन्न Continue reading

Posted in गजल | Tagged | Leave a comment

कथा : ऐना : एउटा पत्रकारको कथा

~एकराज प्रधान~Ekraj Pradhan

‘चुप् । रुन्छस् ? पुलिस बोलाउँ ?’ रोएर दिक्क लाएपछि आमाले यसै भनेर मलाई थान्को लाउनुहुन्थ्यो । पुलिस नदेखेको मलाई ‘पुलिस’ भनिसक्दा मनमा अजङ्गको आकृति बन्थ्यो – ठूलो ज्यान भएको ‘ज्याङ्गो ’ मान्छे, जुँगा मुठे, डन्ठा बोकेको डरलाग्दो मान्छे । चुप नलागेर भो !

बजार जान खुब रहर लाग्ने । बजार भन्ने सुन्नासाथ मुख रसिलो–रसिलो, गुलियो–गुलियो हुने । Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment