एक दिन सबैको आऊनेछ,
जसरी ऊसको आएथ्यो,
त्यसरी नै तिम्रो पनि आऊनेछ, मेरो पनि आऊनेछ ।
हो साथी,
एक दिन सबैको आऊनेछ ।
ऊसको र मेरो सोच उस्तै थ्यो,
जसरी समानता छ तिमी र ममा ।
ऊसको र मेरो चाहना उस्तै थ्यो,
जसरी चाहन्छौँ तिमी र म सँगसँगै ।
उसले सोच्यो, पायो साथी,
ऊसले चाह्यो अनी पायो । Continue reading →
फेसबुकमा नयाँ प्रोफाइल तस्बिर राखेको एक घण्टा पनि भएको थिएन, उसको प्रशंसा शुरु भयो- “यु आर सो ब्युटिफुल, ह्वाट अ लुक, आइज लाइक द स्टार, भिजन एज द डेप्थ अफ सि ….., सो सेक्सी ….., क्यान यु गिभ मि योर फोन नं===” उसले एक-एक गरी सबै पढी, सबैलाई लेखी : “टिप्पणीका लागि धेरै धन्यवाद !” Continue reading →
भर्खर निर्माण भएको दुईतले घरको स्टोरसँगसँगै बनेको एउटा चिसो छिंडीमा काखमा स्याकिने छोरो तेर्साएर ऊन केलाउँदै शकुन्तला सोचिरहेकी छ। यतिखेर घडीले साढे आठ बजाइसक्यो। झोल भात पाकेर पनि सेलाइसकेको छ। शकुन्तलालाई थाहा छ आज उसको लोग्ने अलिकति आश्वस्त भएर, अलिकति रिझएर आउनेछ किनभने शकुन्तलालाई यो पनि थाहा छ कि उसको लोग्ने पियन हरिप्रसाद न्यौपानेको हाकिमले आफ्नी स्वास्नीलाई रिझाएको बेला अलिकति ड्रिऒ्ढ गर्ने गर्छ। त्यही मौकामा न्यौपानेलाई पनि अलिकति रिझाउँछ।यस्तो मौका महिनामा चार पटकभन्दा बढी हुँदैन बरू घट्छ। कहिलेकाहीं पाुना आए पनि हाकिमनीले रक्सीको बोतल निकाल्दिनन्। स्वास्नी रिझाएर लोग्ने दामी रक्सी पिउँछ, स्वास्नी बेस्कनै नखरा पारेर मात्र बोतल खोल्छे र केही त ऊ परि रिझाएरै लिन्छ। त्यसपछि बुढो मसिनो तरिकाले पियन न्यौपाने रिझन्छ। यी रिझाउनेहरूले आपसी अनुबन्ध राम्रै बुझेका छन्। यति हो न्यौपाने रिझाइनुको निम्ति रिझाइन्छन। यी सबैभन्दा अलग शकुन्तला धेरै कुरा बुझ्छे। परिस्थितिले उसलाई तँ हाँगा–हाँगा हिंड् म पात पात हिंड्छु यस्तो सिकाइसकेको छ। Continue reading →
पूर्खाको त्यो अथक सपना आत्मले सम्भि्कराख,
पाला पुस्ता तरुणवयको जिन्दगी होस् राख।
नेपालीको अवनति भयो छैन राम्रो मुहार,
ए ! नेपाली युवक सब हो, झट्ट आँखा उघार।। १।।
सोचौं हामी सकल मनले देशमा फैलिएको ,
बाधा कस्तो भुवनभरीनै फैलने रोग जस्तो।
नासो हाम्रो समर्पण जो छैन केही सुधार,
ए ! नेपाली युवक सब हो, झट्ट आँखा उघार।। २।। Continue reading →
प्राक्कथन :
लक्ष्मीप्रसाद देवकोटा, गोपालप्रसाद रिमाल र हृदयचन्द्रसिंह प्रधान तीनजना नेपालका मेरा सबैभन्दा सम्मानित र प्रिय साहित्यकारहरू हुन्। देवकोटा मेरा गुरू पनि हुनुहुन्थ्यो। (हाईस्कूलमा उहाँले मलाई ट्युशन पढाउनु हुन्थ्यौं) जुद्धोदय पब्लिक हाईस्कूलमा प्रथमपल्ट छात्रसङ्घको गठन गर्दा म त्यसको अध्यक्ष थिएँ र त्यसको उद्घाटन उहाँले नै गर्नुभएको थियो। २०२७ सालमा काठमाडौं जेल (भद्रगोल जेल) मा हुँदा मैले उहाँको “सुलोचना महाकाव्य”को समालोचना गरेर “मृत्युको महाकाव्य, जीवनको कथा” लेखेको थिएँ। अहिले आफ्नो सबैभन्दा प्रतिष्ठित र प्रिय साहित्यकार देवकोटाका “वैचारिक पक्ष” बारे यो लेख लेख्दा मलाई धेरै खुसी लागिरहेको छ। यो लेख लेख्ने क्रममा मलाई महशुस भइरहेको छ कि यसबारे अरू बढी गहन र विस्तृत अध्ययनको आवश्यकता छ। Continue reading →
कहिं नभएको जात्रा हाँडी गाउँमा भने जस्तो हिजोआज काठमाण्डौमा अमेरिका जाने सपना देख्नेहरुको जात्रा नै लागेको छ । यता जाउँ डि. भी. उता जाउँ डि. भी. घरघर, टोल-टोल बाटो घाटो जहाँ तहिं डि. भी. भर्ने-भराउनेहरुको कुडुलो नै लागेको छ । घरघरमा डि. भी. भराउनेको मुहुनीदार होर्डिङ्ग बोर्ड झुण्डेका छन् । बाटामा हात हातमा आ-आफ्ना पक्षमा मपाइत्वले भरिएका कागजका आकर्षक लिखत बोकेका लड्काहरु छन् । बाटो हिंडी साध्यै छैन, घर गई साध्यै छैन, अफिस पुगी साध्यै छैन, होटल, रेष्तोराँ, सार्वजनिक स्थल सबका सब उहि काईते सपनाका खेती गर्नमा Continue reading →
एक्लै सोच्दैछु/योजना कोर्दैछु
कसरी बाँच्ने, कसरी रहने?
हिजो मात्र/रमेश पक्डियो रे…।
रोएको अपराधमा/आफ्नो छोरो मरेको शोकमा
आफ्नो परिवारलाई साथ दिएकोमा।
हिजो ऊ हाँस्नुपर्थ्यो रे !
किन भने, त्यस देशको शासकको छोरो जन्मिएको रे ! Continue reading →
कुनै ठाउँमा एउटा ठूलो वन थियो । वनमा बाघ, सिंह, भालु, हात्ती, गैंडा, खरायो, जरायो, बाँदर आदि थिए । सिंहचाहिँ वनको राजा थियो । सिंहले मनपरी ढङ्गले वनका जनावर मारेर खान्थ्यो ।
एकदिन सबै जनावर एकै ठाउँमा भेला भए । सिंहको आहारा हुन पालैपालो जाने सल्लाह भयो । यो कुरो जनावरहरुले सिंहलाई पनि भने । सिंह पनि दिनदिनै सिकारको खोजीमा जानुनपर्दा खुसी भयो । Continue reading →
धेरै किसिमका फूलहरु स्वर्गका थुप्रै बगैंचाहरुबाट लिइएको एउटा अत्यन्तै ठूलो फूलको गुच्छा सहित प्रिय तिमीलाई अत्यन्तै ठूलो धन्यवाद !
मेरी प्यारी स्याफ्रोन !!!
म एकदमै हल्का महसूस गरिरहेको छु तिम्रो माया , समर्पण , आदर , सत्य , आज्ञाकारिताका भावनाहरुबाट र तिमीलाई कस्तो छ ? अवश्यनै तिमी पनि यस्तै छ्यौ । म तिमीसित एकदमै आभारी छु कि म आफ्नो हर्ष अभिव्यक्त गरिरहेको थिएँ जब मैले तिम्रो पछिल्लो इमेल पढेको थिएँ , तिम्रोनै आइडिको ड्राफ्टमा । म Continue reading →
त्यो समयपीड़ा नै थियो जसले थामेको थियो
यौटा आदिम डरको खुनी आकाश ।
त्यो पीड़ाको नाममा कुनै शब्द उम्रिएन ।
त्यो पीड़ाको अनुहारमा बस
हल्लिरहेको सहर थियो ।
हल्लिरहेको बस्ती थियो ।
हल्लिरहेको हिमाल थियो ।
पागल घोड़ाको टाप सुनेपछि
बचेखुचेका मुटुहरू आफ्नै गला रेटिरहेका छन् । Continue reading →
अत्याचारको डरलाग्दो खुकुरी उठाएर
हामी जनतालाई अचानो पार्नेहरू
फगत आफ्नो स्वार्थको खातिर
दुःखी र गरिब मान्छेलाई मार्नेहरू
तिनीहरूको सत्यनाश भए हुन्थ्यो
तिनीहरू किरा परी मरे हुन्थ्यो
कम्तिमा पनि
हिटलरको मृत्यु सँगै
उसको तानाशाह पनि गए जस्तो
तिनीहरूको सत्यनाश सँगै
तिनका स्वार्थ र अत्याचारहरू पनि
खरानी हुँदा हुन Continue reading →
मोहिनी थियो, मायातालमा रामाको प्रतिविम्ब। शिव मन्दिरछेउ श्रद्धालुका लागि फूल बेचेर बस्ने रामा फूलजस्तै राम्री थिइन्। फूलजस्तै फक्रेको जवानी। शिव मन्दिरजस्तै पवित्र मन। र, मायातालजस्तै गहिरा आँखा भएकी रामालाई हेरेको हेर्यैज हुन्थ्यो, पहिलोपटक देख्ने जोकोही जवान पुरुष। Continue reading →
यमराजको अड्डा, राजा महाराजाहरूको खोपी जस्तै हेर्दैमा रहर लाग्दो एक ठूलो कोठा।
यो कोठासँगै दायाँतिर स्वर्ग, बायाँतिर नरक।
स्वर्ग ठूलो, फराकिलो, त्यत्तिकै राम्रो, चारैतिर झलिमिली, उल्लाए र उमंगले भरिपूर्ण छ। त्यहाँ सुगन्धित हावा हररर आइरहेको छ। निर्मल पानी बगिरहेको छ। त्यहाँ बस्नेहरूका लागि खान र लाउन जति भने पनि पाइन्छ, मन लागेको ठाउँमा घुम्न पाइन्छ, मन लागे जस्तो गर्न पनि पाइन्छ। तिनीहरूको हेरचाह गर्ने नोकरचाकरहरू छन्, नाचेर, गीत गाएर रमाइलो गर्ने गन्धर्व–किन्नर र अप्सराहरू छन्। तिनीहरू बिरामी भएमा औषधि गर्ने वैद्य र डाक्टरहरू छन्। तिनीहरूलाई पढाउने , ज्ञान दिने मास्टर, प्रोफेसर र पन्डितहरू छन्। भन्नुस् कि जीवनलाई चाहिने सबैथोक तिनीहरूलाई प्राप्त छ। त्यसैले तिनीहरूलाई हाइसुख छ। तिनीहरू राम्रा छन्, झकमक छन्, सुग्घर, हृष्टपुस्ट र सन्तुष्ट छन्। Continue reading →
जिज्ञासु नेत्रले हेर्छु असीम भवसागर,
बाँधिएको छु धर्तीमा, कुनै किनारमा तर …
भीरमा उभिएको छु ः माथि आकाश निर्मल,
उडान नीलिमातर्फ गर्न सक्तिनँ केवल ।। Continue reading →