रक्षा गरौं सबै हामी राष्ट्रियता गणतन्त्र
संघीयता विरूद्धमा अभियान मूलमन्त्र
परिवर्तन स्वतन्त्रता माग गर्दै युगबोल्छ
संघीयता अशान्तिको विरूद्धमा युवाबोल्छ–२
मातृभूमि चिन्तित छ अशान्तिको खेलदेखि
संविधान अन्योलमा छ जिम्मेवार दलदेखि
सयौंथुँगा फूलहामी एउटै माला नेपाली हौं
संघीयता विरूद्धमा सारा हामी युवा जुटौं–२ Continue reading →
एउटै चेहरा एउटै तन र एउटै आवाज
म देखिरहेछु सुनिरहेछु र भोगिरहेछु
समयको लामो लामो अन्तरालपछि पनि
निरन्तर निरन्तर
आँखा खोल्दा र चिम्लँदा पनि
सपना कल्पना र तरङ्गमा पनि
उही चेहरा उही तन र उही आवाज
खै के हुँदैछ अचेल
मेरो शरीरको यो अदृश्य खोलमा
सर्वाङ्ग सजिएको छ अरु कसैको शरीर । Continue reading →
झसङ्ग भई निद्राबाट बिउँंझिएका मन्त्री महोदयले सिरानमुनि राखेका फाइल र कलम फुत्त फ्याले । मानौं उनले भयानक सपना देखे । अनि संगै निदाइरहेकी श्रीमतीलाई घचघचाउँंदै बिउंँझाएर भने ‘ए बाबुकी आमा लौन मलाई गालामा ठयाम् ठयाम् हान त’ ।
अर्धनिद्रामा परेकी श्रीमती केही नबुझेर छक्क परेर हेरिरहिन् । मन्त्रीले झर्किदै आफैले आफनो गालामा ठयाम् ठयाम् हाने । त्यसपछि मन्त्रीज्यूले खुसीको लामो सास फेरे र भने ‘अहो, कस्तो अनर्थको सपना देखेछु । साँच्चिकै पो हो कि भनेर मेरो त हातखुट्टा पनि फत्रक्क गलिसक्यो’ । Continue reading →
कुरो २००८/०९ सालको हो। एकदिन अचानक इमेल खोल्ने क्रममा एउटा इमेल पाँए ।सगरमाथा आरोहण सम्बन्धि थियो ।बास्तबमा त्यो इमेल पठाउने मान्छे को हो? कहाँ हुनु हुन्छ ? आज पनि मलाई थाहा छैन । S .w .नामले चिनिनु हुने उहाँ जो जहाँ हुनु भएपनि उहाको उत्प्रेरणा भने मेरो लागि जिबनको कोसे ढुङ्गो साबित भयो । म उहाँलाई हृदय देखि नै धन्यवाद भन्न चाहन्छु । त्यो दिन यस्तो लाग्यो मेरो मस्तिस्कमा एउटा घटना घट्यो । त्यसपछि म भित्र भित्रै एकाएक सगरमाथा आरोहण गर्ने अठोट गरे । किताबमा पढेका सगरमाथाको फेदी नाम्चे बजारको म कुनै दिन कल्पना मात्र गरेर चित बुझाएको थिँए। सायद म त्यो ठाउँ एकदिन जानेछु । सगरमाथा त धेरै परको कुरा हो। त्यो बच्चाको एउटा तरंगना थियो। तर बास्तबिकता होला भनेर मैले कैले पनि सोचेको थिएन किनकि हिमालय सम्बन्धि मेरो परिवारमा बहुत नुन्य ज्ञान थियो ।त्यति हुँदा हुदै पनि Continue reading →
भन्थे एक थुकी सुकी सय थुकी बन्ने छ पक्कै नदी
ऐले भव्य नदी फुटी सय कुलो बन्दै गए सुस्तरी
यौटा फूल थुती थुती चुँडिदिए देखिन्छ के सुन्दर ?
यौटै काँध बनेर बोक्नु छ धरा खै एकताको बल ?
माटाको घरमा पसेर दुनियाँ भन्दै छ गिर्जाघर
मासिन्छन् क्षणभित्र मन्दिर यहाँ भत्किन्छ त्यो मस्जिद Continue reading →
दरबार बाँड्दै हुनुहुन्छ
नयाँ मालिकहरू
म राजा होइन
किन चाहियो मलाई दरबार
राजा हुन, रण गर्नुपर्छ
गणको स्वामी हुनुपर्छ, बध गर्नुपर्छ
मैले त्यो गर्न सकिनँ
दरबारको आश छैन
म घरबारविहीन नागरिक
सिहदको रगतले
स्वाधीनता पोतिएको
एउटा स्वतन्त्र देशको मालिक भए पनि Continue reading →
सौभाग्य हो कि दुर्भाग्य, म केही जान्दिनँ । एकदिन सांस्कृतिक कार्यक्रममा तिम्रो स्वास्नीसँग भेट भएको थियो । त्यसदिन मैले सोचेको थिए, एउटा चौविस पचिस वर्षकि युवति, पक्कै पनि कसैको स्वास्नी भैसकेको छैन होला । मंचमा प्रस्तुत हुन अगाबै कुवेतको उत्कृस्ट कलाकारको रुपमा मिडियामा नाम दर्ता भैसकेकी केटी, जसको प्रत्यक्ष कुराकानि हुनु भन्दा अगाडि नै म उसको जबरजस्त फ्यान थिएँ । जावानिको Continue reading →
श्रेया अहिले अस्पतालको बेडमा केमो चढाएको बोतल हेर्दै सुँक्सुकाइरहेकी छिन्। श्रीमान्ले प्रेमपूर्वक गाला सुमसुम्याएको स्पर्शले उनलाई अझ रुन मन लाग्छ। श्रीमान्को आँसुको थोपा आफ्नो गालामा झरेको हेर्न नसकेर श्रीमान्को आँसु पुछ्दै भक्कानिएर भन्छिन्-सिर्जित ! म बाँच्छु होइन ? मलाई तपाईंको न्यानो काख र मायाको आलिङ्गनमा वर्षौं बाँधिने मन छ। भगवान्सँग मेरो जिन्दगी भिख मागिदिनुहोस्। मैले भनेको Continue reading →
गौतमबुद्धलाई अहिले विश्वका अधिकांश मानिसहरू महाज्ञानी, तार्किक, मानवतावादी, सत्यका अन्वेशक, शान्तिका मार्गदर्शक, सुधारवादी दार्शनिकका रूपमा चिन्दछन् र ठूलो सम्मान व्यक्त गर्दछन्। तर एक समय यस्ता थियो विभिन्न धर्म र दर्शनका अनुयायीहरूले उनलाई “वेदविरोधी, नास्तिक, पाखन्डी, भँडुवा” आदि भनेर घनघोर विरोध गर्दथे। बुद्धका अनुयायीहरूमाथि ठूल्ठूला आक्रमण भएका थिए, भिक्षुहरू मारिएका थिए, विहार गुम्बाहरू भत्काइएका थिए, बौद्ध ग्रन्थहरू उठाइएका थिए र बौद्ध मतका थुपै विद्वान र अनुयाीहरू आफ्नो ज्ञान, आस्था र बौद्धग्रन्थहरूको सुरक्षानिम्ति उत्तरी भारतबाट भागेर नेपाल, श्रीलंका, तिब्बत लगायतका मुलुकमा पुगिबसेका थिए। त्यसबेला कट्टर पन्डित पुरोहितहरू भन्दथे “कसैले हात्तीले कुल्चाएर मार्छ भने बरू मर्नु तर बुद्ध र जैनका मन्दिरमा नजानु।” Continue reading →
आजभोलि अक्सर म
आर्यघाटमा हुने गर्दछु
टोलाइरहेको अवस्थामा,
मुर्दा जलिरहेको आगोबाट निस्की रहेको
धुवाँमा
तरङ्गित भैरहेको देख्छु म
तिम्रै त्यागका प्रतिबिम्बहरु
साच्चै तिमी मुर्दा भन्दा
केही कम भएका छैनौ आजकल। Continue reading →
समय अविरल आइरहन्छ
विना मुहानको पानी जस्तो
पर्खदैन डुवी जाने घाम जस्तो
प्रक्रितिले प्रदान गरेको निशु:ल्क उपहार
प्राप्त भैरहन्छ
बाँच्नको लागि प्राण जस्तो
तर थाहा हुँदैन हामीलाई
सहज-असहज बनेर पाइलामा
गतिशील भएर उर्लिदिँदा
बनिदिन्छ सृस्टिको नियम जस्तो
विद्यमान बगिदिने नदिहरुमा
जन्म र मृत्यु दुइ किनार भएर बगे जस्तो Continue reading →
लिम्बू सम्बन्धित एउटा उक्ति चर्चित छ– ख्यालख्यालमा चार इन्च । लिम्बू–लिम्बूबीच फौदारीमा चार इन्च काटे पनि एक बोतल रक्सी राखेर माफ माग्छन् र माफ दिन्छन् पनि । चार इन्च त ख्यालख्याल हो ।
नामले साह्रै सुहाएको मरिचे । डल्ले सानो कद, खिरिल्लो ज्यान, रिसको भने पोको नै । कुरै नबुझी चुपी झिकिहाल्ने । मान्छे हेरेर, स्वभावअनुसार नाम राखेका हुन् वा नामको असर हो, मरिचे मरिच नै थियो । Continue reading →
जाडोभरि गुजुल्टिएर बसेका सर्पहरु
जमिन भित्रबाट मुख ठूलो बनाएर
समतल, मधेश, भिरपाखा
अनि कुना कन्दराबाट
जमिन नै थर्कने गरी
मुसाहरुको जमान तै तर्सने गरी
निस्किरहेका छन अघाएका सर्पहरु
कतै दशगजा हरायो र कालापानी मिचियो :
विरोधमा आक्रोशको समाचार छापियो ;
कविले तातो “क्रान्तिकारी” कविता दन्कायो ;
कलाकारले व्यंग्यमा र संगीतकारले गीतमा क्रन्दन ओकल्यो;
समाचार र कविताको रापले ‘म’ आगो भैसकेको थिएँ !
दशगजा र कालापानी हेर्न कोहि गएन ….
बाबा भन्नुहुन्थ्यो
सत्यको कुनै छायाँ हुँदैन
…………….
र म हरपल
छायाँमुक्त सपना सोचिरहेँ
कैयन् ऋतुहरू हाँगाबाट झर्दै रहे
सिसिफस श्रापबाट मुक्त भएको सपना पनि देखेँ
ब्युँझँदा श्रापको ठूलो ढुङ्गाले आफै किचिएको रहेछु
……………..
र विमूढ सामुन्नेमा
छायाँका अनन्त अर्थहरू बौरिएर Continue reading →