गजल : ठिक छैन

~शुशिला निनाम~

हामी भन्छौं संविधानको अनुसूचि, भाग ठिक छैन
उता सिँहदरबारले भन्छ तिम्रो माग ठिक छैन ।

सबै फुलले सङ्गैसङ्गै फुल्न पाउनुपर्छ यहाँ
साच्चिकै साझा फुलबारी बनाऔँ यो बाग ठिक छैन । Continue reading

Posted in गजल | Tagged | Leave a comment

कविता : महाकवि देवकोटाप्रति

~निर्मोही व्यास~Nirmohi Vyas

कविकुलगुरु हाम्रा ! आज तिम्रो जयन्ती
सबतिर छ फुलेको कीर्तिको वैजयन्ती
प्रिय ! उदित अमा* मा हौ शशी, चन्द्रिकाले
जगमग जग पार्‍यौ दिव्य सोह्रै कलाले

चिरिबिरि ध्वनि तिम्रो, भाव-सङ्गीत दिव्य
हृदयभरि चुल्याई मक्ख पर्दै छु नित्य Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

कविता : श्री गढी माई

~अभिषेक सुवेदी~

श्री गढी माईको महिमा छ अपरम्पार
सिधिन्न महिमागाएपनि बारम्बार
साक्षात मामता हुनुहुन्छ गढी माई
मनोकामना पूरा गरी, रक्षा गर्छिन् हामीलाई

उनीको लीला छ न्यारी र प्यारी Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

कविता : नयाँ बस्तीको पुरानो छाप्रो

~नरेन्द्र पराशर~Narendra Guragain 'Parasar'

केही थान मानव आकृति लुकाएर
ब्रह्मबोधी सन्त झैँ सदा शान्त हुन्थ्यो
नयाँबस्तीको पुरानो छाप्रो ।

उषाकालीन भानु-रश्मिले
बाँसका भाटाहरू चहकिला हुन्थे
खरको छानो उज्यालो हुन्थ्यो Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

कविता : याद

~रेखा पन्त~

गैरी खेतको रोपाइँ
जमदार बाको मेला
उखेलेर धानको बिउ
झमझम पानीको वर्षा
वर्षा संगै
सुमधुर आवाजमा गाएको असारे गित Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

कविता : अभिलाषा

~गोविन्दप्रसाद ढुङ्गाना

भैगो, जन्म गरीबकै सुकुलमा होस्, किन्तु त्यो शुद्ध होस्
कोरोस् अङ्गहरु परन्तु तन यो अत्यन्त साह्रो बनोस्,
आउन् कष्ट करालरुप सहसा कुल्चून् सबैले, तर –
छाती यो नफुटोस् विशाल कहिल्यै थामोस् सहोस् केवल ।

फैलोस् बुद्धि सुकर्मकै तरफमा, यो चित्त एकाग्र होस्
आँटेमा पर जन्ममा फल पनि इच्छा गरेको फलोस् Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

अनूदित कविता : मैले थाह नपाएका मलाई मनपर्ने चिजहरू

~नाजिम हिकमत~
अनुवाद : सुमन पोखरेल

आज उन्नाइस सय बैसठ्ठी मार्च अठ्ठाइस
प्राग-बर्लिन रेलको झ्यालमा बसेर हेरिरहेछु म ।
साँझ ढल्दैछ ।

हुस्सुले भिजेको फाँटमा
कुनै थकित चरो जसरी रात पर्दै गएको मलाई मनपर्दोरहेछ
मलाई थाह थिएन ।
साँझ पर्नुलाई एउटा थकित चरोसँग तुलना गर्नु
ठीक लागेन मलाई । Continue reading

Posted in अनूदित कविता | Tagged , | Leave a comment

गीत : माया भनिदेऊ

~केदार श्रेष्ठ “गगन”~Kedar Shrestha 'Gagan'

प्यार गर्दै नजिक आउछु माया भनिदेऊ
आकाश भइ फैलिदिन्छु तारा बनि आऊ ।

छातिभित्रै पसूँ लाग्यो अलि वर सर
फूलझैँ फुलिदिन्छु शीत बनि झर Continue reading

Posted in नेपाली गीत | Tagged | Leave a comment

बाल कविता : विद्यार्थी

~लाल्शा कुशवाहा~

हुँ म नेपालको आश
पहिचान छ विद्यार्थी एक आम
गर्ने छु यस्तो काम
जसले बढ्नेछ मेरो सान ।

कलम हो विद्यार्थीको हतियार Continue reading

Posted in बाल कविता | Tagged | Leave a comment

बाल कविता : चेलीबेटी बेचबिखन

~नेहा अग्रवाल~

आज हामी गर्छौं समाजमा चेलीबेटीको काम
थाहा छैन के हुन्छ त्यसको परिणाम

कसैको खुट्टा समात्छौं, कसैको हात
लैजान्छौं कसैको जितेर आत्मविश्वास Continue reading

Posted in बाल कविता | Tagged | Leave a comment

कविता : छोरीसँग अनलाइन च्याट

~सुबेश घिमिरे~subesh-ghimire

छ बर्षकी मेरी छोरी
हरेक साँझ अनलाइन हुन्छे ।
कम्प्युटरको अन्तर-जालोमा
थरी-थरीका एनिमेसन पठाई
खित्का छाडी छाडी
उन्मूक्त हाँसो हाँस्छे
घरी मायाको चिन्ह साट्छे
घरी रीश अनि घुर्कीको संकेत फाल्छे ॥ Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

निबन्ध : छेपारो उही स्वभाव उही

~विष्णु विभु घिमिरे~Bishnubibhu Ghimire

जीवन वयको आरोहण जति अगाडि बढ्दै जान्छ, विचार अनुभूतिमा पनि त्यस्तै परविर्तन हुँदै जाँदो रहेछ । कताकता हार्दिकता पनि लाटो बन्दै जाँदो रहेछ । व्यावहारिक प्रवञ्चनाको गधा भारपछि बाध्यतावश जति ठूलो भारी पनि बोक्नै पर्दो रहेछ । कहिलेकाहीँ यसबाट वाक्कदिक्क भएर भाग्न खोज्दा पनि बाटो हराएर फेरि उहीँ फर्कन बाध्य हुँइदो रहेछ । मनभित्र हज्जारौँ कोलाहल बोकेर एकान्त ठाउँमा बस्ने कल्पना गर्दा पनि ठाउँ मात्र एकान्त हुँदो रहेछ, मन त उही भीडभाड र कोलाहलबीच निस्सासिँदो रहेछ । कहिलेकाहीँ भीडमा पनि एकान्त पाइँदो रहेछ र कहिलेकाहीँ एकान्तमा पनि हल्ला, होहल्ला र जुलुसको सामना गरिरहनु पर्दो रहेछ ।

मानिसमा निरन्तर सोचको विकाससँगै अपशोचको मात्रा पनि बढिरहेछ । सुन्दर विचारहरूसँगै त्यत्ति Continue reading

Posted in निबन्ध | Tagged | Leave a comment

कविता : तिमीप्रति

~दीपेन्द्र के.सी. ‘अपजसी’~

माफ गर मलाई !
सुवासना र सौन्दर्य एकैचोटी छर्दै
जीन्दगीको पत्र–पत्र गाफिएर तिमीमा
सँधै मुस्काइरहेको एक थँुगा मुहार
तिम्रो सौन्दर्य र गुणको
बाराम्वार वयान र चर्चा गर्न चाहदिन म ! Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

कविता : चुनाव आयो

~पुजा पराजुली~

मुखिया बाको पिंढिमा रेडियोले समाचार फुक्दै थियो,
देशमा चुनाव आउन लागेको ।
त्यसैले पो रहेछ गुन्यु-चोलीमा
अविरले रङ्गीएका अनि फूलमाला भिरेका,ढाकाटोपी
दौरा-सुरुवालमा सजिएर
सुकिलामुकिलाहरु ‘गाम’ छिरेका ।

हिजोसम्म भेडाबाख्रा,गाई र भैंसी Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

कविता : सुरक्षित देश राम्रो

~आशीष द्विवेदी~

ललाइफकाइ पैसा दिएर
संसार खुशी लिएर
लग्छन् चेली विदेश
राखी टाढा स्वदेश

मेरो यो समाज कसको Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

कविता : व्यवस्था परिवर्तन

~पदम गौतम~

“प्रजातन्त्र”र परिवर्तन”-को काष्टिङ हेर्दा-हेर्दै,
मस्त निदाएछु
कता! भाषण सकिएछ
राशन सकिएछ
अाश्वासन सकिएछ
प्रशासन सकिएछ
नारा सकिएर पनि………. Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

कविता : मृत्युहरू

~विप्लव ढकाल~

पार्कमा बसेर
घाम तप्दै
रूँदै
बदाम खाँदै
मरिरहेको छ
तिम्रो कायर बाबु !
सोध उसलाई
ऊ किन जुलुसमा जाँदैन ?

जंगलमा
घाँस र दाउराको भारी Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

कविता : यमराजका दूतहरू–१

~गोविन्दप्रसाद आचार्य~

कोठाभित्र योजना बनाउँदै
यमराज तल्लीन भैरहेछ
मान्छेहरू भेट्न खोज्छन्
पहरेदार दूतहरू बाटो छेक्छन्
यमराजभन्दा ठूला दूत हुँदा रहेछन्
मुद्धा–मामिला आफै छिनोफानो गर्दा रहेछन्

दूतहरू मिजास अनि मिठास बिनाको Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

अनूदित लघुकथा : नाटक

~पवित्रा अग्रवाल~Pabitra Agrawal
अनु : मनोज न्यौपाने

‘बुहारी, भोलिका लागि चना भिजायौ ? पूजाको अरु तयारी पनि गर्नु छ … । कुन कुन कन्यालाई बोलाउने हो ? तिनलाई पनि खबर गर्नु छ ।’

सबै कुुरा बुझेर पनि नबुझेझैं गरेर बुहारीले सोधी, ‘भोलि केको पूजा हो र आमा ?’ Continue reading

Posted in अनूदित लघुकथा | Tagged , | Leave a comment

लघुकथा :वर्तमान

~कात्यायन~dhanwantari-mishra-katyayan

– ठूलीनानीले चटपटे खाईसकेपछि कागजमा लेखिएका केही कविताहरू पढ्छिन् |

स्पर्श :
आँगनको टर्कटीमा बसेर भ्यागुताको टर्र-टर्र सुन्दै थियो ऊ,
टलक्क टल्कने पोशाकको रंगिन सपना बुन्दै थियो ऊ,
श्रीमतिले, भोकले पिल्पिलाएकी नानी काखमा राखिदिइन्, Continue reading

Posted in लघुकथा | Tagged | Leave a comment

गीत : बहकिँदो मन तँ

~बच्चु कैलाश~

बहकिँदो मन तँ बहकी न जा
मायाको देश कहाँ छ कहाँ
आश नदेखा ए चञ्चल हवा

लहलह यो फूलमा छ फुलेको के Continue reading

Posted in नेपाली गीत | Tagged | Leave a comment

गजल : तिमी ठूला राजधानी

~केडी रेम्नीसीङ~

म त मात्र सानो जिल्ला तिमी ठूला राजधानी,
आज छु मोफसलमै भोली पुगुँला राजधानी ।

पखेरोको पाखे भएँ तिम्रो सामु आजसम्म,
मोफसलकै भरमा चल्ने लुला राजधानी । Continue reading

Posted in गजल | Tagged | Leave a comment

अनूदित कथा : एकलै, तर परेवाको साथमा…

~आन्तोनिना रिझ्कोभा~
अनु. कृष्णप्रकाश श्रेष्ठ

हुन सक्छ, यो सब एकलोपनाबाट शुरु भएको हो… तर यो शव्द नै अनौठो खालको छ । त्यसमा किञ्चित् निर्णयात्मकता पाइन्छ ः एकलै रातमा … त किञ्चित आशंका पनि ः एकलै, तर … जे भए तापनि यही एकलोपनाले मानिसहरुलाई अनौठोभन्दा अनौठो काम गर्न लगाउँछ …

म पनि नजानिंदो किसिमबाट उससित सखाभाव बढाउन पुगें । यसको लागि मैले घरबाट बाहिर निस्कने समेत कष्ट उठाउनु परेन, ऊ नै मकहाँ उडेर आउन थाल्यो । मैले उसप्रति ध्यान दिएँ, किनभने उत्तिकै खैलाबैला गर्ने परेवाहरुको बथानमा ऊ कैलो र कुरुप किशोरभैंm लाग्दथ्यो ः आँखामा फुलो परेको भए तापनि ज्यादै चनाखो । म भने सामान्यीकरणको हाबी भैसकेको थिएँ ः शान्तिवाहक परेवा निकै सुन्दर र निक्खर आकाशी रंगको हुनुपर्दथ्यो । त्यसैले त्यस अपांगको प्रतीक्षामा रहँदा रहँदै पनि Continue reading

Posted in अनूदित कथा | Tagged , | Leave a comment

कथा : कमरेड अन्जना

~बिना थिङ तामाङ~Bina Theeng Tamang SUNGAVA

धेरै भएको थियो मैले रोहिनीलाई नभेटेको । सायद यस्तै नौ वर्ष जति भयो कि ? अन्तिमपटक मैले उनलाई डाँडागाउँको पोष्ट सर्चमा जाँदा भेटेको थिएँ । त्यसपछि बेपता भएकी उनलाई अहिले डाँडागाउँ कै आर्मीपोष्टमै भेटेको थिएँ । झन् राम्री पो देखेँ उनलाई । साथमा लगभग सात वर्ष जतिको चञ्चले छोरा पनि थियो । त्यो देख्दा भने मन एकतमासको हुन पुग्यो । कताकता खल्लो महशुस पनि भयो । यतिका वर्षपछि भेट्दा पनि उस्तै रूप, रङ्ग र हिडाइँ देखेर म अचम्मै भएँ । गोरी, अग्ली, लामो कपाल, निलो आँखा सबै उस्तै थियो । फरक थियो त मात्रै उनको शरीर अलिक पैmलिएछ । अलि मोटी भए पनि झन् सुन्दर भइछिन् ।

‘रोहिनी कहिले आयौ ?’ Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

कविता : मानबहादुर बाजे

~अनुप जोशी~

मानबहादुर बाजे
गाउँ छोडेर कहिल्यै कतै गएको छैन

गएको त छ
हजारौंपल्ट मर्स्याङ्दी तरेर
पारीको बजारसम्म
जहाँ ठूला -ठूला मोटरहरुबाट
(जसमा ऊ चुनावप्रचारमा जाँदाबाहेक कहिल्यै बसेको छैन)
चिल्लाचिल्ला खुट्टाहरु निस्कन्छन् Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

कविता : हिउँदको गीत

~तारा पराजुली~

हावाका भित्ताहरुमा
चिसो बिज्ञापन टाँसेर
भर्खरै गएको छ एउटा बालक।

यसबेला ओसिएको छ जीवनको किताब
डायरीमा शीर्षक मात्र टिपेर
थन्क्याएको छ कविले कविता
घुम ओढेर बसेका असारका खेताला जस्तै Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

समीक्षा : मेरो फेसबुक परिधीमा देखिने साहित्य उपाषकहरुः एक सन्दर्भ

~पूर्ण बन्धन~

फेसबुकको सदुपयोग, दुरुपयोग के गनें? यो प्रयोगकर्ताको नियतमा भर पर्ने कुरा हो । देशविदेशमा छरिएर रहेका आफन्त तथा मित्रजनहरुका साथ सापिप्यता बढाई सामाजिक सञ्जालको सदुपयोग गरेका उदाहरणहरु पनि छन् । अतिरञ्जित राजनैतिक गुटबन्दी र यौनजन्य अपराध बढाउने खालका खुराकहरु सम्प्रेषण गरेर दुरुपयोग गरेका उदाहरण अझ धेरै छन् । प्रयोगकर्ताले कस्ता सामग्रीलाई अंगाल्ने र कुन समुहमा आवद्ध रहने? यस क्रियाको छिनोफानो पनि स्वयम्ले गर्ने हो । मेरो फेसबुक सञ्जालका आधारमा भन्नु पर्दा, नेपाली फेसबुक प्रयोगकर्ताहरु मध्ये यी सदुपयोग र दुरुपयोगको परिधीका अतिरिक्त मनोरञ्जन र साहित्यका खुराकहरु पस्कने प्रयोगकर्ताहरुले नेपाली समुदायको बेग्लै पहिचान बनाएको मेरो अनुभव रहेको छ । Continue reading

Posted in समीक्षा | Tagged | Leave a comment

कथा : सोझी मैयाँको कमाल…….

~सन्तोष रोकाया~

“नछुनु है भाउजू मलाई,मैले मन्दिरमा पूजा गर्न जानुछ,फेरी बुवा रिसाइसेला नि” । यसरी नै टारिदिन्थिन उनी आफ्नो भाउजूलाई जो रजस्वला भएकी भनिएर घर परको खरले छाएको गोठमा राखेकी थिइन । सबैले उहाँको परिवारलाई शास्त्री परिवार भनेर चिन्ने गर्दथे । गाउँघरमा पुजाआजा गर्दा सबैले शास्त्रीबाजेलाई नै बोलाउने गर्दथे ।

इज्जत,प्रतिष्ठा अनिमान, सम्मानथियो, शास्त्री परिवारको त्यो गाउँलगायत त्यस क्षेत्रमै । शास्त्री घरायनकी भएर होला सरु उर्फ सोझी मैयाँ, हो सोझी मैयाँ नै भनेर उनलाई सबैले चिन्ने गर्दथे । पढाईमा दख्खल मेहनती भएकी सरु एस।एल।सी।मा पनि पहिलो श्रेणीमा पास भइन ।झनै सुनमा सुगन्ध भनेझै भयो । गाउँमा अनुशाशित,सोझी भनेर चिनिने सरुले यस्तो उत्कृष्ट नम्बर ल्याउँदा सबैको खुसीको सीमा नै थिएन । तर कसैले पनि थाहा नपाएको कुरा शरु गाउँको स्कुलमा पढ्दा १ जना स्वरुप भन्ने युवकसँग सम्बन्ध रहेछ । तिनीहरूले यस्तो पनि बाचाकसम गरिसकेका थिए कि जहाँ गएपनिसँ Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

कथा : अनएक्सपेक्टेड वे अफ लव !

~केशव प्रसाद पाण्डे ~

“लु अव केशब  ‘केशुबाबा’ भयो है केटी हो ,कन्याहरुले लसपस नगर्नु!”

कक्षाभरि हाँसो चल्याो गललल..

“अोई ! केशुबाबा त भईस अब ‘केशुबुबा’ चैँ कैले बन्छस  त? “

“हुनत अहिलेसम्मकीलाई …….को भएत कतिवटा को पो हुँदो हो !” Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

समीक्षा : तापैतापको राप ताप

~माधवप्रसाद नेपाल~

व्यक्ति, परिवार र समाजले विगत र वर्तमानमा भोगेका मानसिक सास्ती, पीडा र दुःखहरूलाई समेटेर लेखिएको उपन्यास हो ताप । हिन्दूशास्त्रअनुसार मानिसले जीवनमा मुख्य तीन प्रकारका तापबाट मुक्तिको कामना गर्छन्, ती हुन्— आध्यात्मिक, आधिदैविक र आधिभौतिक । प्राचीन मनिषीहरूले तीनै तापबाट मुक्तिका लागि कठोर साधना गरेको पाइन्छ । भौतिक जीवनबाट निवृत्त हुनका लागि तापमुक्त हुनुपर्छ भन्ने उनीहरूको जीवनदर्शन थियो । प्रस्तुत उपन्यासमा तीनैवटा तापले छपक्कै ढाकेको समकालीन र विगतका केही पाटाहरूलाई खोतल्ने प्रयास गरिएको छ ।

जीवनमा दुःखको कारण छ भने त्यसबाट समाधानको उ Continue reading

Posted in समीक्षा | Tagged | Leave a comment

लघुकथा : आत्माग्लानी

~बसन्त श्रेष्ठ ‘क्षितिज’~

धोएर सुकाए झै खुम्चिएर मुजा मुजा परेको निधारको रेखीसँग ऊ मेरो सामुन्ने उभिएको थियो ।

“हजुर दुई दिनदेखि भोकै छु” याचिकाको कटौरा फैलाई हाल्यो ।

‘म पनि भोकै छु’भनिदिउ झै लाग्यो । अभावले,सरापले खर्लप्पै निलेको शरीर देखेर केही बोलिन । दुनियाँको नजरमा ऊ माग्ने थियो । आफ्नो नजरको गणनामा म माग्ने थिए ।

“के खान्छौ ?” Continue reading

Posted in लघुकथा | Tagged | Leave a comment

बाल कथा : सुजन उडे आकाशमा

~कृष्ण शाह यात्री~

सुजन जिज्ञासु स्वभावको थियो ।

“चराजस्तै आकाशमा मान्छे उड्न सक्ने भए कति रमाइलो हुन्थ्यो होला ? हात्ती जस्तै पढ्न नपरे कत्ति मज्जा हुन्थ्यो ।” ऊ यस्तै–यस्तै कुराहरु सोच्ने गथ्र्यो ।

एक रात ऊ सुतिरहेको थियो । अचानक उसको शरीरमा पखेटा पलाउन थाल्यो । हेर्दा हेर्दै उसको शरीरको कपडा गायब भयो । अनि कपडाको ठाउँमा प्वाँखैप्वाँख पो उम्रियो । ऊ छक्क प¥यो ।

“यो के भइरहेछ मलाई ? यो त अचम्म भयो ।” उसले सोच्यो । ऊ बोल्न खोज्यो । तर आवाज निस्केन । बरु चराको जस्तो चिरबिर आवाज पो निस्कियो । Continue reading

Posted in बाल कथा | Tagged | Leave a comment