साहित्य सङ्ग्रहालय

~उमाशङ्कर द्विवेदी~

कान्यकुब्ज (कन्नौज) नामक नगरमा गाधि नामक एउटा बलवान राजा राज्य गर्दथे । कुनै कारणवश उनी वनमा गएर बस्न थालेका थिए । वनमा उनको एउटी कन्या उत्पन्न भइन् । ती कन्या स्वर्गकी अप्सराभैंm सुन्दरी थिइन् । उनको नाम थियो– सत्यवती । उनको लागि भृगुनन्दन ऋचीकले राजासित याचना गरे । राजा गाधिले ऋचीकसित आफ्नी कन्याको विवाह गरिदिए । वैवाहिक कार्य सम्पन्न भएपछि भृगुजी आएर आफ्ना पुत्रलाई सपत्निक भएको देखेर अत्यन्त प्रसन्न भए । उनले आफ्नी पुत्रवधूसित भने–“सौभाग्यवती वधू, तिमीले मसित वर माग । तिम्रो जे इच्छा छ, त्यो म दिन सक्छु ।” सत्यवतीले आफ्नो ससुरालाई प्रसन्न भएको देखेर उनीसित आफ्नो तथा आफ्नी आमाको लागि पुत्रको याचना गरिन् । पुत्रवधूको कामना पूर्तिको लागि भृगुजीले भने– “तिमी र तिम्री आमा ऋतुस्नान गरेपछि पुत्रोत्पत्तिको कामनाले बेग्लाबेग्लै दुईवटा रूखलाई अड्ढमाल गर्नु । आमाले पीपल Continue reading →