Category Archives: नेपाली गद्य

नेपाली गद्य / Nepali Prose

लघुकथा : भाग्य परीक्षण

~योगेन पौडेल~ पशुपति परिसरबाट पूर्वतिर बागमती मनग्गे ठोस लिएर बग्दै गरेको हेर्दैथिएँ। नदीबाट पशुपति मन्दिर चढ्ने सिँढी छेउको सानो मन्दिरमा पशुपति परिसरबाटै मान्छेहरु सिक्का फ्याँक्दै थिए, आ-आफ्नो भाग्य जाँच गर्दै थिए। सोह्र-सत्र बर्ष जति लागेकी नातिनी र पैंसठी- सत्तरी जति … Continue reading

Posted in लघुकथा | Tagged | Leave a comment

कथा : कथाको कथाकार हुँ कि पात्र

~दिपा धिताल~ हेलो ! कवि ज्यु । कथा पनि निकै राम्रो लेख्नु हुँदोरहेछ है । एक्कासि एउटा अपरिचित व्यक्ति फोनमा बोल्यो । फेरि कसले मेरो फोन नम्बर दिन मरेछ मनमनै गाली गर्दिए मैले र भने कवि ? कथा ?कसलाई भन्नू … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

लघुकथा : रिप (RIP)

~कात्यायन~ – मिस्टर ह्यारि र मिसेस् ज्वाय परदेश पलायन भएका केही वर्ष बितिसकेको थियो | अर्थात श्री हरिप्रसाद सेमिनारमा र श्रीमती जयादेवी विद्यार्थीको रुपमा केही महिना बिरायर गएका थिए | – तीन महिने नातिनी र डेढ वर्षे नातिहरूको प्रगती विवरणहरू … Continue reading

Posted in लघुकथा | Tagged | Leave a comment

कथा : बाबु मेरो चिन्ता नगरेस्

~मधुवन पौडेल~ भित्तामा अडेस लागेर आफनो बाबुको जीर्ण शरीर र शुष्क अनुहारमा नियालिरहेको थियो वसन्त ! उसका आँखा अगाडि खाटमा लम्पसार परिरहेका ८४ वर्षीय वृद्ध पिता अनि खाटमुनि मलिनो अनुहार लिएर बसिरहेका अन्य थुप्रै गाउँले र प्रियजनहरु थिए । बाबु जीवन … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

निबन्ध : जिन्दगीको खोजी

~कृष्णचन्द्रसिंह प्रधान~ कहिलेकाहीं त जिन्दगी बुढेसकालको समयजस्तै गहु्रङ्गो लाग्छ । मर्न नसकेर बाँचेकाहरूको विवशताजस्तो झर्कोलाग्दो, अनिद्राका रित्ता आँखाजस्तो, न देखेर रमाउन सक्छु र बिम्झेर । समाप्तिपछि अर्थहीन लाग्ने परिभाषाले हामी नापिन्छौँ र तौलिन्छौँ । समय बाँचेर हामी बाँचिदिएका हौँ, हामीमा … Continue reading

Posted in निबन्ध | Tagged | Leave a comment

लघुकथा : आश्चर्य

~यकिना अगाध~ यता आज शहीद दिवश । सालिकलाई मर्मत–सम्भार गरी चिटिक्क पारियो । बिहानै सेनाका टुकुडीले सलामी चढायो र राष्ट्रप्रमुखले माल्यार्पण गरी उनको महान बलिदानको प्रशंसा गर्यो । लगतै स्वागत भिडमा मिसिएका विपक्षी दलका

Posted in लघुकथा | Tagged | Leave a comment

लोक कथा : ज्याजिमाको योगदान

~सङ्कलन : शेरबहादुर गुरुङ~ संसारका प्राणीहरूलाई दुःखबाट मुक्त गराई सुख र शान्ति उपलब्ध गराउने अभिप्रायबाट प्रेरित भई रात दिन तल्लीन प्राणीहरूलाई तार्ने काममा लागि राखेका भगवान् लोकेश्वरीले पृथ्वीमा नजर लगाउनु हुँदा असङ्ख्य प्राणी दुःखमा परी छटपटाइ रहेका थिए । त्यो … Continue reading

Posted in लोककथा / दन्त्यकथा | Tagged , | Leave a comment

पत्र कथा : मेरो यो कथा सुनाइदिनू

~विश्वराज अधिकारी~ साथी हेमन्त, म चालिस वर्ष पहिलेको वीरगंजमा पर्कंदैं छु । हामी दुईजना, म र जुनैद अंसारी वीरगंजको श्रीपुरस्थित हाई स्कूलमा पढ्थ्यौं । दुवैजनाले एउटै वर्ष एसएलसी दियौं । म प्रथम श्रेणीमा पास भएँ तर जुनैद फेल भयो । … Continue reading

Posted in नेपाली कथा, पत्र साहित्य | Tagged | Leave a comment

व्यङ्ग्य निबन्ध : ट्‌विटर पुराण

~प्रविन कँडेल~ व्यास बाजेले अठार पुराण लेखे, तर इन्टरनेटको ज्ञानको कमीले सबभन्दा जरुरी एउटा पुराणचाहिं लेख्न सकेनछन्‌। त्यसैले त वेदव्यासको युगमा नलेखेको कुरो आज वेदनाशको युगमा मैले लेखेर अपुरो काम पुरा गर्दै छु! फेरी तैँले यत्रो कुरा कसरी सम्झिस्‌ र … Continue reading

Posted in निबन्ध, हास्य - व्यङ्ग्य | Tagged , | Leave a comment

व्यङ्ग्य निबन्ध : हाम्रा राम

~तिलकप्रसाद सापकोटा~ म बसेको घरमा एकजना राम छन् । उनीसँग नजिक भएदेखि एक महिनासम्म मैले उनका सबै क्रियाकलाप नियालें । यतिन्जेलमा उनले अठारभन्दा बढी रामावतार लिएछन् । तिनले त्रेतायुगका अयोध्याका राजा रामचन्द्रदेखि हाम्रा गाउँका तल्लो टोलदेखि माथ्लो टोलसम्म र बजारका … Continue reading

Posted in निबन्ध, हास्य - व्यङ्ग्य | Tagged , | Leave a comment

कथा : चलाख डिम्ब

~मनिषा गौचन~ “मम्मी, यी…म भोलि चक्लेट किन्छु ल?” चार वर्षको अंकित दौड्दै आयो। उसको हातमा पाँच रुपैयाँको नोट थियो। मैले त्यो नोट लिएँ। पाँच रुपैयाँको नोटको रङमा मैले मेरी आमाको रगत देखें। एकछिन छामिरहें। त्यसभित्र आमाको छटपटी महसूस गरें। अनि … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

लघुकथा : गाडधन

~हिरण्य भोजपुरे~ म मरेँ । हुन पनि म मरँे । म मरेको मैले मलाई हेरिरहेँ ।

Posted in लघुकथा | Tagged | Leave a comment

लघुकथा : खली

~रत्न प्रजापति~ ऊ सहरको एउटा नाउँ चलेको क्याबिन रेष्टुराँभित्र थियो । ऊसित उसको सेवाको लागि थिई एउटी सो¥हसत्र वर्षकी राम्री केटी । केटीको असाध्यै लोभलाग्दो छाती देखेर ऊ निकै लोभियो । त्यो असाध्यै लोभलाग्दो छाती देखेर उसले आफूलाई थाम्नै सकेन … Continue reading

Posted in लघुकथा | Tagged | Leave a comment

लोक कथा : चतुर विद्या के हो?

~अज्ञात~ विष्णु शर्मा ब्राम्हणका चलाक कान्छा छोरा यज्ञ शर्माले बनारसबाट व्याकरण, साहित्य आदि ग्रन्थ पढेर घर फर्केछन्। विष्णु शर्माले छोरालाई सोधेछन्- “के के पढेर आइस्?” यज्ञ शर्माले आफूले पढेजति सबै बयान गरे। विष्णु शर्माले छोरालाई फेरि सोधेछन्- “चतुर विद्या पढिस् … Continue reading

Posted in लोककथा / दन्त्यकथा | Tagged , | Leave a comment

कथा : गर्मी

~विपुल सिजापति~ शनिबार उसलाई पशुपतिको मूलढोकैमा टाढैबाट देख्नेबित्तिकै म आठौँ आश्चर्यमा परेँ। पवित्र पशुपतिनाथको मूलढोकामा उसको उपस्थिति दुई विपरीत ध्रुबको मिलाप थियो। एक पटक आफैँलाई चिमोटौँ चिमोटौँ जस्तो लाग्यो। भ्रम, अर्थात् मस्तिष्कले निर्क्यौल गर्दै आएको कुरालाई ज्ञानेन्द्रीयले तत्क्षण गरेको अनुभूतिले … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

कथा : को अछूत !

~चूडामणि खनाल~ सन्चै हुनुहुन्छ बुवा ! सुरिलो र मधुरो स्वरको आवाज आयो । भावुक हृदय भएको म कुनै काल्पनिक संसारमा डुबिरहेको रहेछु, झसङ्ग भएँ । जताबाट त्यो आवाज आयो, मेरो मुन्टो उतै फर्कियो । अनि मेरो वैज्ञानिक मनले संझियो कानले … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

पौराणिक कथा : परशुराम

~उमाशङ्कर द्विवेदी~ कान्यकुब्ज (कन्नौज) नामक नगरमा गाधि नामक एउटा बलवान राजा राज्य गर्दथे । कुनै कारणवश उनी वनमा गएर बस्न थालेका थिए । वनमा उनको एउटी कन्या उत्पन्न भइन् । ती कन्या स्वर्गकी अप्सराभैंm सुन्दरी थिइन् । उनको नाम थियो– … Continue reading

Posted in पौराणिक कथा | Tagged , | Leave a comment

लघुकथा : परम्परा

~यकिना अगाध~ यो कथा नेपालको पूर्व दुई नम्बर अवस्थित सिन्धुली गडीडाडा अदालतको हो । वादी प्रतिवादीबीच मुद्धा चलिरहेको थियो । वादीले प्रतिवादीलाई बिना कारण दुःख दिने नियतले मात्र मुद्धा हालेको थियो । यसले गर्दा प्रतिवादीले वादीलाई राम्ररी नै न्यायको स्वाद … Continue reading

Posted in लघुकथा | Tagged | Leave a comment

कथा : सपना र पँलासहरू

~सुमित्रा न्यौपाने~ अनुहार प्रसन्न थियो । ओठमा मुस्कान र मनमा उकुसमुकुस पनि । सबै सपना आज पूरा भएका थिए । बैङ्क ब्यालेन्स पर्याप्त भएपछि अमेरिका छोडेका  सुमन लामो समयसम्म बेखबर थिए । मोटो, खाइलाग्दो र गोरो वर्णले विदेशीकै  छनक दिएको … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

लघुकथा : सुनयना

~कात्यायन~ धेरै वर्ष पछि; केही महिना अगाडि फेरि सुनयनाको त्यही नैन कहींकतै देखें र सोधें – “चिनेको छ ?” “याद छैन |” – भनेर तर्किए ती नैनहरू | कुनै समय / कुनै उष्ण शहरमा ती रसालु आँखाहरू मेरो सामुन्ने भएर … Continue reading

Posted in लघुकथा | Tagged | Leave a comment

कथा : अनौठो सजाय

~विश्वराज अधिकारी~ अड्ढितले भने–“मैडम, म एक किसिमले पागलजस्तो भएको छु, न ठीकसँग बाँच्न सकिरहेको छु, न मर्न सकेको छु, आत्महत्या गरेर । तपाईंले मलाई केही पनि नगरेकोले त झनै विचलित तुल्याएको छ मलाई । मैले त विचार गरेको थिएँ, तपाईंले … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

कथा : सम्बन्ध

~कृष्णराज सर्वहारी~ वीरबहादुर आज बडो मलिन मुद्रामा देखिन्छन् । के सोंचेको थियो उसले के भैरहेको छ अहिले । कस्तो कपुतलाई जन्म दिएछु भने बरु आमाकै गर्भमा तुहिएको भए हुने । यस्तो सन्तान त कसैको पनि नहोस् । ऊ एक्लै बर्बराइरहेको थियो र आँगनमा … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

लघुकथा : अवसरवादी

~कल्याण पन्त~ म २५ वर्ष अघि पहिलोचोटि शहर पसेको हुँ । त्यतिबेला मेरो उनकै घरमा डेरा थियो । क्याम्पस गइन्थ्यो, आइन्थ्यो । प्रायशः डेरामा ओहोरदोहोर गर्दा ढ्याम्म झ्याल लाग्थ्यो । कसैका आँखा मप्रति कर्कन्थ्यो पनि । मैले गाउँ र शहरको … Continue reading

Posted in लघुकथा | Tagged | Leave a comment

कथा : अँध्यारो गाऊँ

~मातृका पोखरेल~ हामीलाई तपाई पोहोरै आउनुहुन्छ र सोधौं भन्ने लागेको थियो । सधै दशैमा घर आउने मान्छे, त्यो वर्षको दशैमा पनि तपाई घर आउनु भएन । धेरै चिठ्ठीहरू पठायौं, तर तपाईले उत्तर पठाउनु भएन । बाबा! तपाईं भरखर आउनुभएको छ … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

लघुकथा : आक्वारियम

~कात्यायन~ – थाहा थिएन कुन दिन कसले अति मोहक आक्वारियम उसलाई उपहार दिएको थियो; लगेर उसले बैठक कोठाको सुन्दरतामा थप आकर्षण बनायो | – उसलाई माछाहरू यति बिघ्न मन पर्थ्यो कि बिभिन्न प्रकारका भुराहरू पाल्न शुरु गर्यो | – भुलक्कड … Continue reading

Posted in लघुकथा | Tagged | Leave a comment

निबन्ध : ‘मन’-कहाँ छ कहाँ ?

~अजय रिसाल~ म पेसाले एक मानसिक रोग विशेषज्ञ, मनोविज्ञ वा मनोचिकित्सक…..अर्थात् मनलाई जान्ने मान्छे । मनको कुरा खुलस्त बुझ्ने । पत्ता लगाउन सक्ने स्रोत व्यक्ति…..वास्तवमा यही ‘मन कहाँ छ ?’ भन्ने जिज्ञासा शान्त पार्न नै मैले मानसिक रोगको अध्ययन गर्ने … Continue reading

Posted in निबन्ध | Tagged | Leave a comment

कथा : मैले सुनेको अन्तिम कथा

~रजित ओझा~ भाग १ हेर्दा उ दह्रो देखिँदैनथ्यो।खिरिलो,चुस्स दाह्री त्यहि पनि सेता काला टाटे पांग्रे,चमक नै नभएको अनुहार,हुति नभएको अनुहार,हारेको अनुहार।तर अनुहार मुटुको ऐना हैन, जे थियो देखिनु जरुरी पनि त थिएन। “यहि हो पक्डेको मान्छे ?” मैले भित्र छिर्दै … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

कथा : लाचार

~निशा खनाल अर्याल~ कुहिरो टम्म लागेकोले आए गएका मानिसहरु कोहि पनि देखिदैन निकै अँध्यारो र सिम सिम पानीको बाछिटाले गर्दा पनि होला, कता कति गाडीका लाइट घरि घरि बले झैँ देखिन्छ,अनि निभ्छ । सधैको चार बजे बिहानै झिसमिसेमा उठेर रनिग … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

कथा : छातीको आगो

~उमालाल आचार्य~ ‘भित्र को हुनुहुन्छ, पानी खान दिनुस् न’ भनी बाहिरबाट कोही बटुवाले पटक–पटक बोलाइरहेपछि लोटामा पानी लिएर घरबेटी आमा बाहिर निस्किन् । पिठ्यूँमा झोला बोकेको बटुवाले पानी सकेर रित्तो लोटा फिर्ता दिंदै बोल्यो– ‘पहिला त बाटाभरि दोकान प्रशस्तै थिए … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

कथा : काँडा

~नवीन विभास~ सहिदमार्ग छेवैमा उभिएको थियो, वरको रूख । त्यसको टुप्पोमा माओवादीले राखेको झन्डा खुइलिएर डिस्कलर देखिन्थ्यो । केही नयाँ घरबाहेक गाउँको अनुहार उस्तै थियो । अनुहारको भाव भने फेरिएथ्यो । हिजो ‘लाहुरे पर्खिरहेकी लाहुरेनी’ गाउँ आजचाहिँ ‘लाहुरेको माया मारिसकेकी … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

कथा : त्यसपछि म उसकी भएँ, र उ मेरो…

~ऋतु बराल~ ‘यसपाली त विवाह गर्नुपर्छ है रिदम , पोहोर साल त नाई भनिस्, यसपाली त नाइ भन्न पाउंदिनस् ।’ भन्दै घरतलकि दिदी कराउँदै थिइन् । ‘नाइ म त गर्दिन’ भन्दै म घरतिर हिंडे । त्यतिकैमा एक जना दाइ आईपुग्नुभयो … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

कथा : नीलकण्ठ

~बखतबहादुर थापा~ भूकम्पले तर्साइराख्ने र नाकाबन्दीले दाउरा बाल्नुपर्ने भएकाले हीराको चिया पसल चउरमा सरेको थियो । चियाका पारखीहरू चुस्की लगाउँदै नयाँनयाँ कुरा सुन्न र जान्न पाउने मनसयाले त्यहीँ जम्मा हुन्थे । पसलमा भीडभाड थियो । “भुइँचालो र नाकाबन्दीले पूरै जनजीवन … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment