~सुमित सुबेदी ‘प्यासी’~
लजाइ तिमी मेरो काखमा, सर्दा के भुल हाम्रो ।
तिमीलाई मैले अंगालोमा, भर्दा के भुल हाम्रो ।।
तिम्रो मेरो आँखाहरु, ईशाराले बोल्दा खेरी,
दुबैको ओठ अनी नजिक, पर्दा के भुल हाम्रो ।।
तिमीलाई मैले अंगालोमा, भर्दा के भुल हाम्रो ।। Continue reading
~राकेश कार्की~
माया तिमीले छोडेपछि नसोध मलाई
बाचा कसम तोडेपछि नसोध मलाई
म त त्यहीँ छु जस्ताको त्यस्तै छु
अर्को जिन्दगी ओडेपछि नसोध मलाई Continue reading
~कल्पना पौडेल “जिज्ञासु”~
१
दिनहुँ पत्रिकामा अशुभ समाचार देखेर दिक्क लाग्छ
सत्तामा पुगेका देश लुट्ने गद्दार देखेर दिक्क लाग्छ
हजारौं जनताको आहुतिको खै? क्षमा याचना सम्बोधन
तिनै निष्ठुरी हत्याराको सरकार देखेर दिक्क लाग्छ
२
क्रान्तिको नारा घोक्दै मसाल बोक्ने हात जन्माउनुछ
अन्यायको प्रतिरोध गर्दै लड्ने साथ जन्माउनुछ Continue reading
~रश्मिला कवाङ~
बर्सियो अबिरल झरी ,छाता लिएर जाऊ
तिम्रो मेरो मायाको खाता लिएर जाऊ
तिमी भन्छौ मतलब छैन यो दुनियाँको
त्यसैले दियका चोटको ताता लिएर जाऊ Continue reading
~श्रृजना क्षेत्री~
सिँगो मेरो आत्मा जलाई तिमी कहाँ गयौ प्रिय?
छाती भित्र पिड़ा फलाई तिमी कहाँ गयौ प्रिय?
छटपटिदै छु अझै पनी पिड़ा खप्न नसकी
बेहोशि मै छुरा चलाई तिमी कहाँ गयौ प्रिय? Continue reading
~भावेश भुमरी~
कति मान्छे बाँच्छन् यहाँ आफूभित्र मरीमरी
तिनै मान्छे किन यहाँ बुद्ध बन्छन् घरिघरि
चढ्न भन्छन्. मान्छे भेट्न भीरैभीर मनको डाँडा
मलम भन्दै राखेका छन्. मनकै छेउमा काँडैकाँडा,
छ्याप्छन् हिलो अरूतिर नयाँ ठाउँ सरीसरी Continue reading
~शान्तिनारायण श्रेष्ठ~
आफ्नै बागमा
फूल बेली-चमेली
दृष्टि अरूमा
माया पिरती
अन्तैतिर जमेसी
हेला घरकी
पानी मूलको
खानु अनि ल्याउनु Continue reading
~अशोक राई~
शताब्दी अघि
तन्त्रको विरुद्धमा
ज्यान फालेकै हो
तिम्रो बन्दुक मैले
मेरो काँधमा राखेकै हो
तन्त्र गयो
तन्त्र नै आयो
सबै तन्त्रमा
आखिर तिमी नै त रहेछौ
म चाहिं तिम्रो ऐनमा
उर्दीहरुमा
सडकमा । Continue reading
~मणिराम जोशी~
जीवनको उषाकालमा गीत बन्यौ तिमी
चोट थप्ने जीवनमा मीत बन्यौ तिमी
पाइराखुँ तिमीलाई यही सोच्थेँ म त
सधैँ हार्ने जीवनमा जीत बन्यौ तिमी
तिम्रो याद हिजोआज भोलि पनि होला Continue reading
~रामविक्रम थापा~
औंला ठड्याएर
चिच्याउँदै माइकमा
तिमी हिजो भन्थ्यौ ः
“यदि ऊ आयो भने-
यहाँ, आकाश खस्नेछ
यहाँ, धरती फाट्ने छ
सगरमाथा ढल्ने छ
समुद्र दनदनती बल्नेछ
नदी टक्क अडिनेछ” Continue reading
~राजव~
कविताको स्वादमा
म चपाइदिन्छु
सब गद्यहरू
म निल्छु
कविताको स्वादमा
कटुवाणीहरू, झुठहरू Continue reading
~मातृकाप्रसाद तिम्सिना~
‘नापित’ नेवार समुदायको एक जाति हो । वास्तवमा नापित जात नभएर थर मात्र हो । कपाल काट्ने हजामलाई ‘नाउ’ भनिन्छ । त्यही ‘नाउ’ जातिबाट नापित हुन गएको हो । यो तथ्यलाई हेर्दा नापित जाति पेशाबाट परिचित भएको पाइन्छ । कपाल काट्ने पेशा अवलम्बन गर्नेहरू नै ‘नापित’ हुन गएकाले यो जातिको न्वारान पेशाबाट हुन गएको मान्नुपर्दछ ।
किंवदन्तीअनुसार त्रेतायुगमा जमदग्नि नामका ब्राहृमण महषिर्की सालीको सहस्त्रार्जुन नामका क्षेत्रीसँग विवाह हुँदा विवाहका लागि भोजन तयार गर्न इन्द्रले पठाइदिएको कपिला गाईलाई सहस्त्रार्जुनले दाइजोको रूपमा माग्दा जमदग्निले दिन नसकेका कारण सहस्त्रार्जुनले उनको हत्या गरे । जमदग्निकी पत्नीले पति वियोगमा गरेको विलौनादेखि रिसले क्रुद्ध जमदग्निका जमदग्निको छोरा परशुरामले पृथ्वीबाट २१ कुलसम्म क्षेत्रीहरूको हत्या गरे । परशुरामको आक्रमणबाट क्षेत्रीयहरूले बाँच्नका लागि नयाँ पेशा अवलम्बन गर्दा एक क्षेत्रीले कपाल Continue reading
~अज्ञात~
परिचयः
श्राद्ध के हो? किन गरिन्छ? कसरी गरिन्छ? कहिले गरिन्छ? यी मूल प्रश्नहरु छन् हाम्रा सामु। आश्विनकृष्णपक्ष पूरै १५ दिन पितृपक्ष हो। यसलाई सोहश्राद्ध भनिन्छ। पूर्णिमासमेतको गिन्तीले यो १६ दिनको भए पनि वास्तवमा सोह्रै दिन पूरा हुन्न। चतुर्दशीका दिन पनि शस्त्राश्त्रले हताहत भई मरेकाका लागि मात्र गरिन्छ। सामान्यदिनहरुमा यो लगभग १३।१४ दिनको हुन्छ र एकदिन मघायुक्ततिथि पर्नाले छोराहरु हुनेले पितृपक्ष भए पनि त्यो दिन पिण्डदान गर्दैनन्। मघायां पिण्ड दानेन ज्येष्ठ पुत्रो हनिष्यति। मघामा पिण्डदान गर्नाले जेठो छोरोलाई हानी हुन पुग्छ। अन्यतिथि खोजी सोह्र श्राद्ध गर्छन् वा अँौंसी, एकादशीमा गर्छन् वा सिदा तर्पणवाटै बिसर्जन गर्छन् पितृहरुलाई। Continue reading
~सुधिर ख्वबी~
समय किन आगो हुन्छ ?
अनि मात्र झुपडी सधैं
झुपडीहरु मात्रै जलाउन खोज्छ,
र जलाउँछ पनि, सधैं नै
क्रुरताको पराकाष्ठा नाघेर
आगो किन झन् आगो हुन्छ Continue reading
~गोवर्धन पूजा~
भरिएको हावाको चिसो रेलले
मेरो यौवनलाई काउकुत लगाउदै भन्यो-
अर्को खालि रेल आउदै छ टिकेट काटेर बस्नु ।
पातको भित्तोमा आड लगाउदै बसेका
जोडी युवा-फूलहरूले शीतको चुम्बन पिएर
खुशीको जून देखाउदै भने –
आँखाको कठघरामा कहिल्यै
काँडाको डाडा नबन्नु । Continue reading
~रामकृष्ण पौडेल ‘अनायास’~
उज्यालोको पर्खाईमा
अध्यारो लाई चिर्दै
बसेकि छन् मनमाया
थुप्रै सपनाहरु आँखामा बोकेर
शहर पसेकि मनमाया
रहर कै आँदिले अलपत्र बनाएको
उनको सपनाहरु
कहिले सित झैँ खस्छ Continue reading
~मदन मुस्कान~
तीस मिनेट म्यासेन्जर मा बिनय गरेर आस्थाले नम्र स्वरमा
‘अब फोन राखौं है म सुत्छु…. ‘
बिनय आश्चर्य मान्दै सोध्छ- किन यति चाडै आस्था… ?
आस्था – आज मलाई सन्चो छैन के टाउको दुखेर खप्पी नसक्नु भको छ भोलि कुरा गरौला नि ल….. Continue reading
~गौतम दाहाल~
अनेकतामा एकताको फूलबारी
गोडमेल गर्दै हुर्काउने ती मालीहरु
विषे नगर्चीहरु र भक्ति थापाहरु
बगैंचाको संरक्षणमा जुट्ने मेरा पूर्वजहरु
सबैलाई सम्झेर
यो पराई भूमिबाट माग्दैछु भीख म
मलाई मेरो शान्त र विशाल देश चाहिन्छ
मलाई मेरो प्यारो नेपाल चाहिन्छ ।
विविधताभित्रको त्यो मीठास र आफ्नोपन Continue reading
~सङ्गीता दाहाल~
जहाँ जीवन छ, त्यहाँ मृत्यु पनि छ तर पनि जीवन हुने कसैले पनि जन्म र मृत्युको पूर्वआभाष पाएको हुँदैन । जसरी थाहा नपाइकन जीवन पाइन्छ, त्यसरी नै मृत्यु पनि । त्यस्तै भयो आदरणीय गुरु रुद्र खरेलको पनि । ०६५ साल भाद्र ७ गते अध्यात्मवादले भनेजस्तो पञ्चतìवको शरीर पञ्चतवमै विलीन हुन पुग्यो वा भौतिकवादअनुसार शून्यबाट शून्यमै विलीन हुन पुग्नु भयो थाहा भएन । यति भने सत्य हो रुद्र सरको भौतिक उपस्थिति अब छैन । कहीँ कतै भेटिनु हुन्न ।
नेपाल ल क्याम्पसमा रुद्रसरले पढाएका विद्यार्थीहरूमध्ये म पनि पर्दछु । पहिलो कक्षामा सबैसँग परिचय लिने क्रमदेखि नै मलाई र मेरो साथी वीना राईप्रति विशेष चासो देखाउनुभएको थियो । किनकि हामी दुवै जना Continue reading
~दीपक कुमार ज्ञवाली~
खोज्न हिड्छन् समुन्द्रमा मोतीका दाना ।
हाम्रैबाट गयकाहुन् ती अमुल्य खजाना ।
बग्नदीयौं टुलुटुलु हेरी बुझ्न सकेनौं महत्व ।
किन्छौं खनखनगनी हाम्ले हाम्लाई चिनेनौं ।
नाभीमा कस्तुरी राखी खोज्दै हिड्छौ कस्तुरी ।
नेपाली गरीव भयौं नेपाललाई नचिनी ।
अनुपम् प्रकृतिका सम्पत्ति छन् नेपालमा ।
नगदमा परिणत गर्ननसक्ने नीरीहभयौं नेपाली । Continue reading
~सञ्जय भट्टराई~
कालो बादल फाटेर सुन्दर बिहानी छायो फेरि ।
हर्ष र उमंगको चाड प्यारो दशै आयो फेरि ।।
सनातन धर्म हाम्रो हाम्रो चाड हाम्रो पर्व मनाउन,
जति टाढा रहेपनी आफ्नै गाउँ फर्की आएँ फेरि । Continue reading
~टंककुमार चाम्लिङ~
गगनचुम्बी टाकुराबाट गंगाजल छरछर
राष्ट्रिय झण्डा चन्द्र र सूर्य शिखरमा फरफर ।
पर्वत राजा पगरी गुथी विश्वमा राज गर्छन्
नेपाल राज्य चम्किला हिमाल झलक्क झल्किन्छन् ।
चाँदनी छायाँ हिमाली माया राष्ट्रवाद स्वयंमा
मुसुक्क हाँसेर फैलाए ज्योति संसारका बीचमा ।
हजारौँ फूल मनमुग्ध पारी लौ हेर फुल्दैछन्
पार्दछ यही गोर्खाली सान प्रेमभाव स्वाभिमान ।। Continue reading
~क्रान्ती पराजुली~
“मैले लगातार १ हप्ता भयो तिमीलाई सपनामा देखेको, साँच्चै तिमी हर रात मेरो सपनामा आउछेउ । सपना म तिमीलाई अति नै माया गर्छु। उसले मेरा दुबै हात च्याप्प समातेको छ । कसिलो समाईले साँच्चै कसिलो सम्बन्ध म सामू प्रमाणित गर्न खोज्दै छ प्रोफेसर राहुलजंग कार्की ।”
म चुपचाप आँखासम्म झिमिक्क नपारी उसका कुरा ध्यानपूर्वक सुनिरहेकी छु । म उसका कुरालाई विश्वास गर्दै छु मनमनै ।
पानी पर्नलाई वादल मडारिदै Continue reading
~सजना गुरुङ~
तानेकी कहाँ हुँ र मैले ?
छानेकी कहाँ हुँ र मैले ?
त्यो दिल्मा नजरको तीर
हानेकी कहाँ हुँ र मैले ? Continue reading
~विजय चालिसे~
नेपाली आख्यानस्तम्भ साहित्यकार रमेश विकल अब हामीबीच रहनु भएन । रमेश विकलको अभावबोध उहाँको प्रत्यक्ष अभिभावकत्वबाट वञ्चित यी पङ्क्तिका लेखक जस्तालाई हुनु त स्वाभाविक नै हो, अहिले यो अभावको अनुभव उहाँलाई माया गर्ने नेपाली भाषा, साहित्य र संस्कृति क्षेत्रका समस्त साधक-पाठक र शुभचिन्तकरूबाट पनि भइरहेको छ । यो नै वास्तवमा उहाँको जीवन बाँच्नुको सार्थक पक्ष हो । प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दहाल ‘प्रचण्ड’ र नेकपा एमालेका महासचिव झलनाथ खनालदेखि विभिन्न साहित्यिक संघसंस्थाहरूले उहाँको निधनमा गहिरो शोक प्रकट गरेका छन् । देशभित्र र बाहिर पनि श्रद्धाञ्जली सभाहरूको आयोजना भइरहेका छन् । नेपाली लेखक संघले “आख्यान क्षेत्रका शिखर स्रष्टा रमेश विकलको असामयिक निधनबाट सम्पूर्ण नेपाली वाङ्मयजगत्मा नै अपूरणीय क्षति” अनुभव गर्यो । प्रगतिशील लेखक सङ्घ, नेपालले “नेपाली साहित्यको श्रीवृद्धिका निमित्त Continue reading
~धन लेप्चा~
शरीरले संसार छोडेको हुन्छ, पर्खेर बस्छु जुनको देशमा
तिमीलाई भेट्ने लिएर आशा, फर्केर बस्छु जुनको देशमा
अँध्यारो लाग्छ जिन्दगी तिम्लाई, बनेर छायाँ आउँनेछु सधंै
नछुनु मलाई नरुनु कहिल्यै, तर्केर बस्छु जूनको देशमा Continue reading
~भावना परिष्किृत सुनुवार~ 
पौरख गरे
फुल्छ जीवन सुन
मूल्य बढ्दो छ
अल्छीको घर
दरिद्रताको डेरा
दुःख र आँसु
जनता दुम्बा
छाडा साँढे भो नेता
नीति भो भ्रष्ट Continue reading
~अकेला यात्री~
मखमल जस्तो मन
किन यतिविघ्न चट्टान हुन्छ
सम्झन्छु– के यो मेरै छाती हो त ?
भित्तामा उभ्याएर आफूलाई हेर्छु
अनुहारका आला घाउहरु
र देख्दै बीभत्स लाग्ने गहिरा चोटहरु
के यो मैले खपेको हुँ त ?
अपमानको रोगबाट बलैले बाँचेको Continue reading
~देवेन्द्र अर्याल ‘आँसु’~
आफ्नो बच्चा मरेकोले त्यसको पीरमा कुकुर्नी रातभरि त्यसकै वरपर घुम्दै घुकिरही । त्यसको घुकाइका कारण टोलभरिका धेरैको निद्रा बिगि्रएको थियो, सुत्न पाएका थिएनन् अनि मैले पनि ।
भोलिपल्ट बिहान नगरपालिकाका कर्मचारी फोहोर उठाउन आए । उनीहरूले त्यो मरेको छाउरोलाई पनि फोहोरको कन्टेनरमा हाले । तब कुकुर्नी जोडले घुक्न थाली । आˆनो बच्चाको मायामा कन्टेनरको पछाडि दौडिन थाली । त्यसले टाढासम्म पनि कन्टेनरको पिछा गर्न छाडिन । Continue reading
~‘झरी’ दान राई~
तिमीविना घाइते मुटु शेरी देउ न अलिकति
तिम्ले दिने दुखाइ मीठो फेरि देउ न अलिकति
मृत्यु देऊ स्वीकार्य छ खुशी हुन्छु मरे पनि
नजरको वाण हानी हेरी देउन अलिकति Continue reading
~विजेता थेबे लिम्बु~
मलाई जस्तै उनलाई पनि यस्तै हुँदो हो ।
रात दिन सम्झी सम्झी त्यो मन रुँदो हो ।।
तिमी मेरो प्यार भन्थ्यौ हुन्छ मान्छु म ।
जनम जनम साथ दिने कसम खान्छु म ।। Continue reading
