Tag Archives: nepali sahitya

चिन्तन : के छैन र मसँग ? 

~स्मारिका पौडेल~ जब हामी भक्तिभाव, माया–प्रेम, राग–अनुरागको चरममा पुग्छौं तब हामी फेरि स्टार्टिङ प्वाइन्टमै पुग्छौं । जब हामी सिद्धियो भनेर दंग पर्छौं नि तब फेरि सुरुवातमै पुगेर रोकिएका हुन्छौं । यो कुरालाई यसरी बुझौं । हामीलाई भोक लाग्छ, हामी पकाउँछौं … Continue reading

Posted in विचार मन्थन|चिन्तन | Tagged , | Leave a comment

कविता : एउटा आँखा

~दिपा एवाई राई~ अन्धकार रातमा माधुर्य छर्ने जुन झै दिनको प्रतिनिधित्वमा उदाउने सूर्य झै कलाका सृजनाका मायाका आँखाहरुमा म खोजि रहेछु एउटा आँखा जसले देख्नेछ बुझ्नेछ र परिभाषा गर्ने छ मलाई जो म यहाँ सदियौदेखि मानवबिच हराई रहेकी छु

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

देउडा गीत : भोट्यादाईका राडी काम्ब्ला

~चन्द्र कुवँर ‘चन्द्रमा’~ भोट्यादाईका राडी काम्ब्ला , जुम्लिदाईका पाखी । मेरो माया अझै पनि , तुई ठौर छ बाकी ।। दालभात खानु टप्परिमा , साग खानु दुनामा । तेरो माया राख्याकै छु , मुटुका कुनामा ।।

Posted in देउडा गीत | Tagged | Leave a comment

कविता : मेरी गॉऊकी ठुली

~विनय गौतम~ मेरो गॉउको सम्झनामा हराएकी ठुली मलाई गॉउको खबर सोध्छे। गॉउमा बालाई कस्तो छ? आमा आरामै हो? अनि चौतारीको पिपल ? पंधेरामा पानी? हामीले पढेको स्कुल? बाटाका छेऊमा गाडेका बिजुलीका पोल? म स्तब्ध हुन्छु। के जवाफ दिऊं, सत्य सधै … Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

कविता : लोक गान

~लोककवि बिरुबाबु~ जान्नेभन्दा तान्ने मान्छे बढ्न गए यहाँ धेरै धेरै छाडापनले घर जमाउँदा साँढा बढ्न गए धेरै धेरै । न भूतकालको ज्ञान छ यस्तालाई न छ भविष्यको चिन्ता पात पातमा नाची केवल बोल्छन् बनेर फिरन्ता ।

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

कविता : बेकार छ

~शुभ बोहोरा~ हरामहरुको रजाइँ चलेको बेला रामको ‘नाउ’ बेकार छ बर्बरहरुको कजाइँ चलेको स्थानमा बुद्धको उपदेश बेकार छ विवेकहीनको मनपरी गराइमा शिवको चेत बेकार छ । यहाँ जुनसुकै वादको पनि

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

कविता : अगडम बगडमहरु

~सुगम शाही~ रातो वस्त्र लगाएर सोझासाझाकन तर्साएर बर्बरहरुलाई उकासी रजाइँ गर्न खोजिरहेछन् धूर्त अधमहरु लुट खसौटको नीति खोज्छ तोड्न संयमको रीति

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

गीत : मनको सारा अँध्यारो

~आभास~ मनको सारा अँध्यारोलाई कुचो लगाई बढारुँला साथ पाऊँ विन्ती हजूर जुनी सँगै गुजारुँला फूल टिपी माला गाँसे दुई दिनमै ओइली जाला चोखो प्रितलाई देउता भाके सस्तो चर्चा फैली जाला औँसीको यो मध्य रातमा रुपको झूटो गाथा किन

Posted in नेपाली गीत | Tagged | Leave a comment

कविता : अन्तिम लडाइँ

~सरिता तिवारी~ हे देवी ! देखाइदेऊ यो दैत्यहरूको साम्राज्यमा तिम्रो बिराट कालीरुप दुई हातमा चम्चमाइरहेको त्रिशूल क्रोधले धप्धपाइरेका आँखा रगत लप्लपाइरहेको जिब्रो घाँडा घुँडा छुने खप्परको माला भष्मले पोतिएको अर्धनग्न जीउ ! बालखैदेखि देखेकी हुँ दसैाघरहरुमा राखिएका तिम्रा मूर्ति

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

कथा : परिवर्तित मन

~बिन्दू प्याकुरेल ‘लुना’~ -जिन्दाबाद! जिन्दाबाद !! -मुर्दाबाद ! मुर्दाबाद !! -पाइँदैन ! पाइँदैन !! -चाइँदैन ! चाइँदैन !! -राजीनामा दे ! राजीनामा दे !!

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

गजल : बसाईं

~सुवास कोइराला~ अब त त्यो गाउँको माटै बसाइ सर्छ होला । शहर पसे बटुवा सब बाटै बसाइ सर्छ होला । पसिना र पाखुरी सब मुग्लान तिर बिक्रि भए । खेती गर्न मान्छे खोज्दै फाँटै बसाइ सर्छ होला ।।

Posted in गजल | Tagged | Leave a comment

कविता : ख्याति कमाउन

~बिकुबाबु प्रजापति~ ख्याति कमाउन सगबगाइरहेका पाइन्छन् आजभोलि बहु अवतारीहरु उल्टो सुल्टो जुनसुकै चाल चलेर होस् या सक्कली नक्कली जुनसुकै माल बेचेर होस् ‘जाति भनाउन छटपटाइरहेका देखिन आउँछन् अव्यवहारीहरु स्वदेशको धज्जी उडाएर होस् या विदेशको गुन गाएर होस् । संगाती बढाउन … Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

देउडा गीत : खालिगडा लवामाली

~चन्द्र कुवँर ‘चन्द्रमा’~ खालिगडा लवामाली , देउताको थान पन । चन्चल मन बैरागी नहो , अब त मान पन ।। डाँडा खेल्ला लवामाली , स्कुल पढ्न्या दिन । आकाश पाताल एकै गर्दो , यती घुम्छै किन ।।

Posted in देउडा गीत | Tagged | Leave a comment

कविता : भूगोल

~अमन महर्जन~ भन्न त सबै पृथ्बी गोल छ नै भन्छन, त्येसैले होला मान्छे भन्नेहरु सुखको खोजिमै बिलाउँछन सदा बिचरित मनहरू यदि ताँतिमै टुंगिँछन भने कसले पो सोच्छ र आजको पराई कुन आफन्त

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

कविता : नातावादको अङ्कगणित !

~शिरिष पराजुली~ सर नमस्ते ! ‘नमस्ते’ भन्दा नै सर मबाट टाढिए, मैले आफैंलाई सुघें– कतै किर्तिपुरले मलाई दुर्घगन्धित त बनाएन तर हैन म भित्र महङ्गो पर्फ्युम बास्ना छ । सोचें, सर मबाट किन टाढिए ? अनि मनमा नानाथरी अङ्कगणित खेल्छ … Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

व्यङ्ग्य निबन्ध : म उत्तर आधुनिक समाजवादी ‘गजु’

~सुकुम शर्मा~ अप्ठेरो रहेछ ! जत्ति पढे पनि उत्तरआधुनिक समाजवाद छर्लङ्ग भएन । समाजवादको रङ र ढङ्ग व्यक्तिवादमा सर्लक्क आउँदा उत्तरआधुनिक समाजवादी भइन्छ भन्ने गमेर म लेख्न बसेको होइन । म समाजवादी लेखनका मार्गबाट विस्थापित भएर वा लेखनको विकेन्द्र बुझेर … Continue reading

Posted in निबन्ध, हास्य - व्यङ्ग्य | Tagged , | Leave a comment

कविता : मधेस

~नारायण तिवारी~ मधेसले मलाई गाली गर्छ म भन्छु- जसले सधैँ अँगालोमा राख्यो उसलाई किन गाली जसले गर्छ तिमीलाई गाली उसलाई पो गर्नुपर्ने हो तिमीले गाली सायद मधेसलाई थाहा छैन उसलाई र मलाई एकैपटक सराप्ने

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

समीक्षा : अल्पायुका स्रष्टा हिरामणि शर्मा पौडेल

~डिल्लीराम मिश्र~ कला साहित्य समाजको आँखा हो र यसको अभावमा मानिस अन्धो हुन्छ । कला साधनाको माध्यमबाट जनतालाई जागरुक बनाई समाजको पुनः निर्माण गर्न सकिन्छ भन्ने शाश्वत मान्यता राख्ने समालोचक एवं अनेक भाषाका अध्येता हीरामणि शर्मा पौड्याल परमधाम भएको पनि … Continue reading

Posted in समीक्षा | Tagged | Leave a comment

कविता : छौं हामी बदमास

~युद्धप्रसाद मिश्र~ व्यथा दूर भई निम्न वर्गमा शान्तिको लिन सास आयो क्रान्ति ठूला-ठालुको उडे होस हवास लाखौं झुपडीका प्रगतिमा

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

कविता : धेरै बेश

~विचित्र मुल्मी~ मीठो मसिनो कुरा बकेर राष्ट्रिय व्यक्तित्व कहाइनुभन्दा विकार र विकृति विरुद्ध लडेर अप्रिय व्यक्ति भनाइनु नै अहिलेका लागि धेरै बेस । तारिफजीवी त यहाँ निकै नै देखिन आउँछन् शण्ड मुशण्ड बनी जो देखाप-यो

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

कविता : जो पनि

~विचित्रा रार्इ~ जो पनि झिट्नै खोज्ने बा ! ढाँटी, छली, तर्साइ धम्कार्इ आफ्‍नो विशेषता देखार्इ जो पनि रेट्‍नै खोज्ने बा ! नैतिकता पुरानो आदर्श भइसक्यो भनेर म्याद पनि गइसक्यो मानेर स्वतन्त्रता निर्लज्जता

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

कविता : रीत

~योगेन्द्र राज शर्मा ‘प्रकार अन्तर’~ एकजोर चरासँग तिमीले जवानी साट्यौ चरा भएर उड्ने बेला बचेराहरुले केही छाडेर गए तिम्रो काखमा । जब तिमी सुक्यौ उनीहरु उड्ने बेला तिम्रो पतझर हाँगामा यौटा पुरानो गुँड थियो ती तिम्रै छातीको प्वालमा बस्थे त्यहाँ … Continue reading

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

कथा : रातो राहदानी भित्रका सपनाहरु

~लारा राइ~ हाजरा, कालो बुर्का ओढ्दिन। काँधसम्म छाँटेको स्टेप कट कपाल। गाजलु ठुला आँखा। त्यो गाजलु आँखाको परेलीमा अल्झिएको आँखीभौंको सुक्ष्म रौंलाई हटाईदिंदै मैले सोधें–“हाजरा, उसो भए बेलायती रातो राहदानी पाएर तिमीलाई औधी खुशी लागिरहेको छ, हगि?” ‘हो, एकदम खुशी … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

स्वदेश गान : तान चलाउनु चर्खा काट्नु

~श्यामदास वैष्णव~ अरुको भरमा पर्नु हुदैन आफ्नै भरमा जिउनु दर्बिलो खुट्टा टेकि सबले गर्विलो आँखा पार्नु रैतिहरूमा शीप बढ्यो भने देशको नसिब खुल्छ हिमचुलीको सुन्तल घामझै हाम्रो देश बन्छ (तान चलाउनु चर्खा काट्नु रुवो उमारी कपडा बुन्नु आफ्नै नाँच र … Continue reading

Posted in स्वदेश गान | Tagged , | Leave a comment

कविता : जीवन अस्तित्व

~कुमार सिंखडा~ मेरो माया देउरालीमा कुरिराखेकी छ हजुर कुरिराखेकी छ सपनाहरू आकासमा बुनिराखेकी छ हजुर बुनिराखेकी छ कसले खबर पुर्याइदेला, म छू एक्लै वनमा निकास खोज्दै चालिराछु पाइला अन्धकारमा ओइलिएको फूल जस्तै झरिजान सक्छु

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

कविता : गाउँ

~बासुदेव अधिकारी~ चरनमा जडीबुटी खाएको गाई र शहरमा दाना खाएको गाईमा कसको दूध मीठो? कसको मुत्र स्वादिलो? यही भेद हो शहर र गाउँको गाउँ र शहरको। गाउँमा असङ्ख्य रूखपात असङ्ख्य डाँडाकाँडा सबैको नाउँ सबैको परिचय

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

समालोचना : नेपाली कविताको विकासक्रम

~घनश्याम ओली~ पृष्ठभूमि वा पूर्वपीठिका कविता संसारको सबभन्दा जेठो साहित्य हो । सबभन्दा बढी लेखिने र पढिने पनि कविता नै हो । कविताको सबभन्दा जेठो साहित्य वा ग्रन्थ ऋग्वेद हो । ऋग्वेद संसारको सबभन्दा पहिलो कविता हो । ई.पू. १५०० … Continue reading

Posted in समालोचना | Tagged | Leave a comment

कथा : शून्य

~सरु पेखरेल~ समयले कोल्टो फेरेको छ, परिवर्तनको लहरले चारैतिर खुसियाली भित्र्याएका छन् । विजयका जुलुससँगै खुसीका पटकाहरु पड्किनै रहेका छन् । तर यी हर्षबढाइँका पटकाका आवाजभित्र पनि तसर्नेहरुको एक जमात छ । र, त्यही जमातभित्र छु म । वर्षौदेखि तर्सिन … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | 1 Comment

कविता : देश

~नवराज लम्साल~ आज पनि बिहानै यात्राको एउटा बस घुम्न नपाउदै घामको कलिलो चुम्बन धुँवाधुँवा भएछ ! डढेको दुवै हर चिस्याउदै दुधे बालिका फूलमा अडेस लागेकी छिन् ढुंगा भएको छ उनकी आमाको मन

Posted in कविता | Tagged | Leave a comment

गजल : लेख्छु गजल

~डा. घनश्याम परिश्रमी~ देश दुख्दा लेख्छु गजल नेता भुक्दा लेख्छु गजल झुपडीका वेदनामा मन पुग्दा लेख्छु गजल

Posted in गजल | Tagged | Leave a comment

व्यङ्ग्य निबन्ध : गिनिजबुकमा चार दल

~लक्ष्मण गाम्नागे~ हाम्रो देशमा चार दल भन्ने एउटा चीज छ । अस्तिसम्म त्यसको नाम आठ दल थियो, अचेल चार दल भएको छ । पछि फेरि नौ दल अथवा सौ दल के होला त्यो त भन्न सकिन्न तर अहिले हाम्रो देशमा … Continue reading

Posted in निबन्ध, हास्य - व्यङ्ग्य | Tagged , | Leave a comment

गजल : प्रयास बाँकी छ

~नारायण गाउँले~ अझै विश्वास भत्काउने प्रयास बाँकी छ उठ्नुपर्छ गर्न अझै खास बाँकी छ ! साम्राज्य त ढलेको छ अँध्यारोको तर मिर्मिरेमा घाममाथि त्रास बाँकी छ !

Posted in गजल | Tagged | Leave a comment