~रामप्रसाद प्रसाईं~
ईश्वरीय करारनामासंगै
स्वर्गीय मृत्युको अनन्त जीवनमा
संजीवनीका कालीपोके सपनाहरूमाथि
रजगज गर्ने हुलका हुल
हाम्रा प्रत्येक बिहानीहरू
उषाकालीन लालिमायुक्त शीतविन्दुमा
कठ्याङ्ग्रिएका भविताका स्निग्धतासंग स्खलित हुँदै
हिउँदका मध्यान्हहरूमा सूर्यास्नानार्थ Continue reading
~बिजय चालिसे~
इस्वी सनको अप्रिल १, २००७ । इशान र इषिता हजूरबा, हजुरआमा, बाबा र आमासँगै बसेर बिहानको कौला खाँदै टेलिभिजनमा हेरिरहेका थिए । रमाइलो कार्यक्रम बीचैमा रोकिएर अकस्मात समाचार आउन थाल्यो । के ग¥यो यो, समाचार आउने बेला त भएको छैन ! कि मेरो घडी ढिला भयो ?– बाबाले छक्क पर्दै भन्नु भयो । Continue reading
~भगवति बस्नेत~
अभावका ढाकर बोकेर मृतसागरको किनारमा जिन्दगीका जिजिविषा दुखाउँदै एकुरियमका माछहरु जस्तै छट्पटिमा बितेका छन् मेरा कैयौ दिन अनि रातहरु ।
आज पनि बिहानको खान खाएर कोठामा पसेकी छु कपबोर्डमा भएका कितावहरु घुरेर हेरिरहेका छन्।धेरै भयो खोल्ने फुर्सद पाएकी छैन यी मेरा एकान्तका सारथीहरु ।
मेरो ल्याटपले मलाई कर्के नजरले हेरिरहे झैँ लाग्यो । उसलाई मायाले सुम्सुमाएँ, छातीमा बेस्मारी टाँसे उसो त मेरो प्रिय मान्छेको उपहार हो यो । Continue reading
~स्वप्निल नीरव~
छुनमुने,साह्रै मिठो ३ वर्षे बालक/ रोइदिए संगै रुने, हाँसे आँखाभरी आँसु तप्काएर पनि खितितित्त हाँस्न सक्ने/ ५ मिनेट यसबाट अलग्गिन पनि मुस्किल/
बाल सुलभ बदमासीहरु उसका पनि थिए Continue reading
~सन्तोष पौड्याल~
साथमा उनी नहुँदा
आकाशको त्यो जुन, जुन जस्तो लाग्दैन।
बरु औसी नै किन नहोस्
गजमा, शहरमा र साँधमा
सुस्केरा डुल्दा गजकन्दरामा
स्पर्श चल्दा काँधमा
निमेस मै नागेर ग्रह नै
लाग्छ अाइपुगेछु चाँदमा।
जहाँ उनी शित बर्षा गर्दैछिन
केश ओठ र आँखामा
लगाइ चुम्बन ललाटमा, लुट्पुट्याउदै काखमा।
तर नहुँदा उनी पासमा
आकाशको त्यो जुन, जुन जस्तो लाग्दैन। Continue reading
~बादल सुरेश~
हे बिधाता,
सक्छस भने मलाई
चरा बनाईदे
ताकि
म खुल्ला आकाशमा उड़न सकूँ,
हरेक टोलमा पुग्न सकूँ,
हरेक घरमा बस्न सकूँ
साना-साना पात र घुस्यान हरु बटुलेर
मेहनत ले आफ्नै सानो गुंड बनाउन सकूँ। Continue reading
~धीरेन्द्र प्रेमर्षि~
सिहकैत कनकन्नीमे सीटर छी, जर्सी छी
मखा-मखा प्रेम करी, मोनक प्रेमर्षि छी
चानक धियानमे धरती नहि छूटए, तेँ
डिहबारक भगता हम दूरक ने दर्शी छी Continue reading
~टीकाराम उदासी~
हेर्नुस्, मूर्ख पनि पण्डित भइरहेछ त्यत्तिकै
बदनाम पनि अभिनन्दित भइरहेछ त्यत्तिकै
फैलिइरहेछ चारैतिर उन्मुक्त अँध्यारो
उज्यालो प्रतिबन्धित भइरहेछ त्यत्तिकै Continue reading
~महेश बर्तमान रानामगर~
जननी तिमी चन्द्रमा जस्तै अधरमा मुस्कान
तिमी हाँसे संसार खुसी सधै हाँसन
तिमी हाँस्दा संसार हाँस्यो सारालार्ई हँसायो
संसारको साहारा तिमी एउटै सृष्टिलार्ई जन्मायो
तिम्रो काखमा न्यानो माया मिठो बोली बचन Continue reading
~सुदर्शन शर्मा~
माननीयज्यूहरुको सदनमा कृषिक्रान्तिको प्रसङ्गले प्रवेश पायो। रेडियो नेपालले बोल्दै थियो, ‘अन्न उत्पादनमा नेपाललाई आत्मनिर्भर बनाइने छ।’ समाचार पनि कमै सुन्ने गर्छु अचेल। समाचारबाट निष्कर्ष निकाल्नै धौ-धौ पर्छ यहाँ। जे नहोलाजस्तो त्यो भैदिन्छ, जे हुनुपर्ने हो त्यसको अत्तो-पत्तो हुँदैन। Continue reading
~Rajan Kafle~
For many years, day and night
Since she first came in sight
I loved her with all my emotions
With Pure notions of love,
Little desires, no obsessions
The image of a lady in red
Dwelt in my eyes and never faded
As the sun shined till the moon rose
She epitomized my love Continue reading
~रमेश विकल~
ऊ धनी किसानको छोरो भए पनि अंशमा पाएको सम्पत्ति सबै स्वाहा बनाएर अर्काको दयामा बाँच्नुपर्ने स्थितिमा पुग्यो । तर उसले अझै पनि आफ्नो कुनै दोष देख्न सकेन । आफ्नो भाग्यलाई नै दोष दिइरह्यो ।
उसलाई धेरैले उद्यम गर्ने, जागिर खाने, व्यापार गर्ने सल्लाह दिएका भए पनि मस्तिष्क र सम्पत्ति दुवै नभएकाले घरको पिँढीमा ढिकी लडेझैँ लडेर कर्मरहित दिन बिताउँथ्यो ऊ । Continue reading
~धनबहादुर मगर~
कथिने कथा र बाँचिने कथा हुन्छ भन्ने मत र यसका व्याख्यहरूसमेत पाठकहरूले पढ्न तथा बुझ्न पाइसकेको छ। …कथिने कथा र बाँचिने कथामा अन्तर देख्छौँ हामी। यो मान्छौँ कि कथिने कथाहरू बाँचिने कथाहरूकै अनुभूतिजन्य प्रस्फुटन हो तर कथिने कथाहरूमा ती अनुभूतिहरू संयोजित रूपमा रहेका बनाउँछौँ अथवा पाउँछौँ– (प्रवीण राई ‘जुमेली’) कथाकारले कथा यसरी पाठक अघि राख्दा हुन्। तर पाठकले यसको आस्वादन कसरी गर्दा हुन्? कथिने कथामा कलात्मकता धेर र बाँचिने कथामा जीवनबोध धेर हुने सत्यविमर्श –(जय क्याक्टस) पाठक-समालोचकको यस्तो विमर्श छ। कथालाई टिप्न सकिने विषय आजका परिप्रेक्ष्यमा कुनै र केही पनि हुनसक्ने देखिन्छ। Continue reading
~सौगात सङ्घर्ष~
हरायौ तिमी
भेटियो होला अर्कै
चट्ट परेको ।
जून हेरेर
भोक मार्न सकिन्न
बिहे गरे’सि ।
झर्छ नि फूल
समय आएपछि Continue reading
~गोविन्दबहादुर कुँवर~
हरेक युध्दमा
भौतिक बलमा गरिने विजय पनि
विजय नै हो
र नैतिक बलमा गरिने बिजय पनि
विजय नै हो
तर ती दुईटामा
दुई ध्रुबजत्तिकै फरक छैन र ? Continue reading
~गण्डकीपुत्र~
जब निस्किए
सडकमा
भेटिए थुप्रै मान्छेहरु |
मान्छेहरु
कोहि चुपचाप हिडिरहेका
कोहि हल्ला गर्दै हिडिरहेका
कोहि बुद्धजस्तै शान्त
कोहि हिटलरजस्तै क्रुध्द
हजारौको भिडमा
हजार थरि मान्छेहरु |
त्यही भिडमा
समताको गीत गाउने
एउटा मान्छे भेटे मैले
अनुहारमा ज्योति बोकेर
गोडामा बिश्वास बोकेर
त्यो मान्छे चडीरहेको Continue reading
~तीर्थ गुरुङ~
कविलाई बचाउने कवि नै हुन्छन् । भूपिनको यो कुरामा म दुईवटा कुरा पाउँछु, पहिलो कुरा म कवि हुँ तर म स्वयम्लाई कवि मान्न सकिरहेको छैन । कविता नलेखेकै लामो अन्तराल भइसकेको छ र लाग्छ, मेरा कविताहरु त्यति सम्प्रेषणीय छैनन् र व्यक्तिगत रुपमा कवि हुन धेरै जटिलताहरु छन् । तर, दोस्रो कुरा सत्य हो, मृत्युसँग लडिरहेको मलाई बचाउन कविहरु अगाडि आए, कविहरुले बचाए र बचाउनेहरु सब कवि हुन्– मेरो लागि । कविहरुप्रति मेरो उपल्लो दर्जाको इज्जत छ । एउटा कवि ब्रटस हुँदैन, एउटा कवि हिटलर हुँदैन र हुँदैन कुनै कवि जनरल पिनोचे । जङ्गबहादुरहरु कविता लेख्दैनन् र कविता लेख्नेहरु पोलपोट बन्दैनन् । Continue reading
~भ्लादीमिर सोलोभ्योभ~
अनु. कृष्णप्रकाश श्रेष्ठ.
प्रिय, तिमी देख्दैनौ कि क्या हो ?
जे जति देख्छौं हामी सब त्यो
केवल झल्को, केवल छाया
त्यस्कै हो, छ अदृश्य जो ।।
प्रिय, तिमी सुन्दैनौ कि क्या हो ? Continue reading
~अर्जुन दृष्टि पौडेल~
कमाउछे धन उस्ले रातीको संसारमा
अनौठो निलो डाम देखिन्छ अनुहारमा
अशिक्षा, अज्ञानता हो की ? वाध्यता
आफ्नो शरिर वेचि रहिछे वजारमा Continue reading
~कपिल अञ्जान~
उसले अचानोमा शिर राखिदियो
अनि तराजुमा शरीर राखिदियो
बनाउनेले कस्तो अजिब बनायो
मुटु राखिदियो पीर राखिदियो
हेरौं क–कसले के–के पाउँछन् Continue reading
~राजेन्द्र पराजुली~
ठ्याक्कै दस वर्ष भएको छ मैले आफ्नो स्वरूप बदलेको। हुलिया परिवर्तन गरेको। गेरु रङको यो वस्त्र। तिलचामले कपाल र त्यस्तै दाह्रीजुँगा। अब म राजेन्द्र पराजुली कहीँकतै पनि छैन। स्वामी ‘प्रेमराज’ भएको छु। यो दशक लामो अवधिमा मैले कम्तीमा पनि सय ठाउँमा प्रवचन दिइसकेको छु।
मान्छेका भिडअघिल्तिर सुरुका दिनमा बोल्न केही अप्ठ्यारो भए पनि निरन्तर अभ्यास र अध्ययनले मेरो वाचनकला आकर्षक बन्दै गएको छ। ठ्याक्कै भन्न त सक्दिनँ, तर सय हाराहारीको संख्यामा पुग्यो होला मेरा अन्तर्वार्ता छापिएका वा प्रसारित भएका पनि। एक जना अनुयायीले ती सबै सामग्री जम्मा गरेर राखिदिएकी छु भनेकी छन्। पछि पुस्तक बनाउन हुन्छ रे! Continue reading
~भीम उदास~
एकसरो लुगाले एक हिउँद आड. ढाकेर
एक मुठ्ठी कनिकामा
नेपालीहरु,
सगरमाथाको टाउको उठाउँदै
शान्तिको मन्त्र जपेर
सिस्नो र भ्याकुरमा बाँचिरहेछन् ।
एउटा बालक रोइरहेछ Continue reading
~डा. कविताराम श्रेष्ठ~
सपनीको कुरा गर्दै छु म । सपनीमा एउटा जात्रा भाथ्यो र त्यस जात्राको सहभागी मैले आफ्नै जात्र भाको देखेँ । अझ यसो भनौँ मेरो होइन जात्रा गर्नेहरुकै सही मानेमा जात्रा भाको सपना देखेँ ।
ओखल्ढुंगाको मान्छे म । त्यहाँ वर्षौनी भदौको महीनामा थरीथरीका जात्रा हुने गर्छन् । तीनै जात्राहरुमध्ये एउटा जात्रा हुन्छ रोपाईँजात्रा । त्यही जात्राको सपना देखेँ । रोपाईँ जात्रा भनेपछि ओखलढुंगेहरुले बुझिहाल्छन् यो जात्रा कसरी संचालित हुन्छ । तर तपाईँ ओखलढुंगे हनुहुन्न भने त्यो जात्रालाई बुझ्नुहुन्न । त्यसैले मेरो सपनीको मर्म पनि बुझ्न तपाईँलाई गाह्रो पर्नेछ । अलिकति मैले त्यसबारेमा भन्नै पर्ने हुन्छ । Continue reading
~रामकुमार परियार~
गुम्सिएका मनका कुरा,खोल्न बल्ल बाटो भेटेँ।
पिडाहरु फुकाएर , आज एउटा गजल लेखेँ।
हराएको मान्छे म त , भिडमा एक्लिएर,
टोलाएर जुन हेरेँ , जुन भित्र तिमी देखेँ। Continue reading
~विनय कसजु~
आकाश कालो बादलले ढाकेको थियो । बेलाबेलामा बादल गर्जन्थ्यो र विजुली पनि चम्कन्थ्यो । पंधेराका भ्यागुताहरु अंध्यारो ओढार र कुनाकाप्चाबाट निस्केर पोखरीको डिलमा बसेर ठूलोठूलो स्वरले बात मारिरहेका थिए । उनीहरु धेरै पानी पर्यो भने संसार जलले ढाकिन्छ । अनि प्रलय हुन्छ । प्रलयमा कोही पनि बाँच्दैन भन्ने गफ गरिरहेका थिए । अचानक Continue reading
~मित्र लाल पार्दे~
मैले देखेको सपना मैले भोगेको बिपना
निरन्तर जुट्न नसक्दा
फुट्मै रमाउन सक्ने बिपना
मस्तिमै हराउने सपना
ताल मेल मिल्न नसक्दा
कता कता मेरो पित्त जस्तो मन
सम्हाल्न नसकेर सोचाइहरुका चर्के पिङ्मा
अनी भावनाबिहिन कठोर कसाइको तराजुमा
सपना र विपना जोख्नु परेको छ
अनी सँङै डोराउन नसक्दा Continue reading
~सरिता तिवारी~
बाटोको किनारमा लहरै थिए बकाइनाका रूखहरू । र तिनका छेउछेउमा दबदबे र इपिलइपिलका स–साना बोटहरू पनि थिए । ती बोटभन्दा पल्तिर टौवा थियो । टौवा पल्तिर लामो गोठ । गोठपल्तिर अलिकती बारि । बारिको पल्लोछेउमा पानीको कल । अनि बल्ल घर । त्यो घर मेरालागि नयाँ थियो । यसअघि कुनै दिन आएको भए पनि त्यो मेरो सम्झनामा थिएन ।
त्यहाँ म पाहुना गएकी, आमासित । सानै पो थिएँ, तर ठ्याक्कै कति वर्ष ? हेक्का छैन । नौ दस वर्षकी थिएँ कि ! खुब उखुम हुने बेला थियो । Continue reading
~दीपक दर्शन~
प्रिय सपना,
पूरा हुन खोज्छन् मेरा रहरहरू
चुलिन खोज्छन् सगरमाथाझैं आकांक्षाहरू
हार्न जान्दैनन् मेरा अनन्त कल्पनाहरू
साँघुरो परिवेशमा अटाउन नमानेर
चाहन्छन् विस्फोट हुन सपनाका बाढीहरू
भत्काएर सीमिततालाई
उन्मुक्त म
सपनासँगै हुत्तिन सकूँ
तिम्रो भूगोलभरि
नील गगनको विराट चुलीसम्म
पखेटा हालेर
पुष्पित अनि पल्लवित होस्
प्रेमिल अमरता । Continue reading
~रामचन्द्र अधिकारी~
देखे पनि नदेखेझैं फर्किएर गयौ
मेरै समीपबाट तिमी तर्किएर गयौ
मेरै बारे बोल्न सुन्न चासो देखाउनेले
कस्ले फुक्यो कान आज झर्किएर गयौ Continue reading
~जगत नवोदित राइ~
चारैतिर बाटोको लास देखेर
केही काम गर्न सकेको छैन
छोराछोरीलाई स्कूल पठाउन सकेको छैन
श्रीमतीलाई माइत पठाउन सकेको छैन
अरु त त्यस्तै हो
बिरामी आमालाई पनि अस्पताल पुर्याउन सकेको छैन ।
यहाँ, Continue reading
~राजेन्द्र अधिकारी~
हुँर्दैन पापी दुनियाँको कुनै भर हुँदैन।
यो शहरमा त अब मेरो घर हुँदैन।
नाराबाजी छ उस्तै,हड्ताल छ आज पनि,
भन्छन बन्दुकको कुनै नाम थर हुँदैन। Continue reading
