~अजित क्षेत्री~
अफिस सकिनासाथ आज पनि उही चिया पसलमा पुगिसकेको थिएँ । पसलकी साहुनी चिया पकाउँदै रहिछन् ।
केही दिनयता अफिसपछि घर फर्कने बेला यही पसलमा चिया र समोसा खाने दैनिकी नै बनेको छ । रङ कडा र बाक्लो दूधको चिया गिलासभरि पाइने भएकैले म यही पसलमा आउने गर्छु ।
अफिस नजिकैका चिया पसलेहरु नजिकको तीर्थ हेला गर्यो भनेर मुख खुम्च्याउँछन् । कसैले केटीले पकाएको चिया खान गएको भन्छन् । कसैले चिया खाने निहुँले त्यही केटीलाई जिस्काउन गएको ठान्छन् । तर म चियाको स्वादमै पल्केर यहाँ आउँछु । Continue reading
~कात्यायन~
– धेरै पछि कोहि आफन्तले सम्झिए पछि फोनमा कुरा गर्दै थिएँ, एक्कासि नाकमा भुसुना पर्छ र हाच्छीउं आउँछ | सोधिन्छु – रुघा लागेको छ कि क्या हो ? सन्दर्भ एक-कान दुई-कान मैदान हुँदै जान्छ, प्रसंगले नया मोड लिन्छ |
– मौसम खराब थियो यो वर्षातमा रुझ्न हुने थिएन उसले ! रुघा-खोकी लागेछ !
– ए ! उसलाई त निमोनिया भएछ ! बढी परिश्रम गर्थ्यो – बरा, टाईफाईड भएछ ! Continue reading
~कात्यायन~
– केही दिनदेखि सारंगीकोभन्दा पनि मीठो धून बजिरहेकोथियो मेरो पेटमा | तर यो धूनको पीडालाई चपाएर भोक मार्ने गर्थें |
– ‘ खाना खाएउ ‘ भन्ने आफन्तहरूको प्रश्नले न कसैलाई तृप्त गराउँछ; न त ‘ के गर्दैछौ ‘ भन्ने सवालले नै कसैमा रोजगारी सिर्जना गराउँदो रहेछ | औपचारिकताको भोकिलाई औपचारिकता नै खुवाउनु पर्ने, तेसै गर्न सिकें |
– स्वदेशमा रोजगारी सदाकोलागि निर्मूल भएको सगौरव घोषणा नै भैसकेको थि Continue reading
~केडी रेम्नीसीङ~
कुहरोभित्र पारीलाई हेर दिल खुश भैहाल्छ,
पहाडमुनी झरीलाई हेर दिल खुश भैहाल्छ ।
आवाजभित्र अशान्त छ मन धुलोभित्र धुलाम्मै,
चुपचाप नगरीलाई हेर दिल खुश भैहाल्छ । Continue reading
~शशीकला थापा सुब्बा~
बुझ्न खोज्छु आफै सँग, मर्नु बच्नुको अन्तर मेरो/
सायद यंही नै हुनु पर्छ जीवनको मध्यान्तर मेरो//
तृप्त मनका दह हरू ,सुकेर त्रीष्ना भयो आज/
जे,जे थिए जो,जो थिए,सम्झना मात्र रह्रयो आज// Continue reading
~भूधरा उपाध्याय~
– राम्रो वक्ता र कुशल नेतृ मेनकाले नारी दिवसको उपलक्ष्यमा गतिलो भाषण दिइन् जसलाई टेलिभिजनले प्रत्यक्ष प्रसारण गर्यो। Continue reading
~लक्ष्मी प्रसाद देवकोटा~
क.
ए आलोक–विलोपिनी ! घन–कजली निशि !
लाश दिवसकी निस्पद !
रुप, रागका वैभव बहुविध अस्ताचलमा सल्काई,
ध्वान्तजटा बाक्ला बिखरी,
विश्वभस्मालेपा ? बाँध्यौ अचल समाधि, निस्तब्ध,
विलीन हिमाली डाँडामा ?
महामृत्युकी छाया सरि ए !
विशाल शून्य झैं साकार ! Continue reading
म खेलूँ कहाँ ?
म उफ्रूँ कहाँ ?
म गाऊँ कहाँ ?
म बोलूँ कहाँ ?
कुरा गर्छु, आमालाई झर्को लाग्छ Continue reading
~बबिन नेपाल ‘राजेश’~
चार चार वर्ष बित्नै आँट्यो संविधान खै लेखिएन
न्यूयोर्क जस्तै बनाउँछौं देश भन्थ्यौ खै देखिएन
माओवाद खोक्दै हिंड्यौं राता झन्डा बोक्यौ मात्र
देशमा शान्ति ल्याउँछौं भन्थ्यांै अशान्ति खै मेटिएन Continue reading
~अन्जना पौडेल~
कम्पन दिदै भित्रै
विथोलि दिदै मन तन
पारिदिदै चिरैचिरा छर्किदिदै नुनचुक
रसाइदिदै आँखा हम्फाल्दै आइदिन्छ कताबाट
हल्लाईदिन्छ अग्लै पहाड
धस्काईदिन्छ अग्लै पर्खाल
उम्लेझै भुलुक्क पानी
खट्खट्,खट्खट््
टङ्टङ् टङ्टङ् Continue reading
~अशोक ‘खलानको मान्छे’~
न तिम्रो आँशु पुच्नसके
न बैसभारी मायाँ दिन सके
अभागी यो चोला बोकी
संम्झेर मत्र बाच्न सके
के गर्नु त दुखीया को जिन्दगी नै यस्तै ह्रैछ Continue reading
~नरेन्द्रराज प्रसाई~
देवकुमारी थापाको जन्म संवत् १९८४ चैत २ गते बुधवार दार्जिलिङको खर्साङस्थित गिद्धेपहाडमा भएको थियो । एउटा सम्पन्न परिवारमा जन्मेकी भए तापनि उनी प्रकृतिबाट टुहुरीमा दाखिला भइन् । त्यसपछि उनलाई आफ्नी हजुरआमाबाट संरक्षण प्राप्त भएको थियो ।
थापा बाल्यकालमा नै मातापिताविहीन भइन् । वास्तवमा उनले आफ्ना बाबुलाई चाहिँ देख्नै पाइनन् किनभने उनी आमाका पेटमा भएकै बेला उनका बुबा हस्तबहादुरसिंह कटुवालको स्वर्गारोहण भइसकेको थियो । साथै थापा दस वर्षा टेक्तानटेक्तै उनकी आमा रमादेवीसिंह कटुवाल पनि स्वर्गीय भइन् । Continue reading
~बुद्दिराम चौधरी~
आघ बर्ही सङ्घारी हुक्र पाछ पर्ख नि हुइ आब /
नि हच्की नि डराइ यी ब्यालम डर्ख नि हुइ आब //
लिखाइ अधिकार सम्बिधानम पहिचान सहित के /
जितिह ेरहल्म फे हम्र सक्कुज मर्ख निहुइ आब // Continue reading
~चिमरु बुजिच~
इँयि जिकिपुरखिमि
रिमलुङा नाइलुमि रिमचा शेँ:तामे
रिमलुङा नाइलुमि इपचा शेँ:तामे
गोपुकि नेलले रिमलुङा
नाइलुमिन रिमशा बाअताका मिनु
मुतुतुमला पा इपशा बाअताका ।इँयि रागिङा तोँ:बलाचपुकिमि
होँबनाकेँ:सिनु खिक्योतामक्योमि
आन दुलेगुइँगुइ तापचा शेँ:तामे Continue reading
~आदिम केसी~
व्यस्त बजार । मानिसको घुँइचो । ठेलमठेल मानिस । कसैलाई कसैको वास्ता छैन । सन्ध्याको समयमा गुँडमा फर्किरहेका पन्छीझैं । आफ्ना सन्तानको मायाले गोठालोबाट घर फर्कदै गरेका चौपायाझैं । सबै सबै हतार–हतारमा देखिन्छन् । यहाँसम्म कि आफैसँग को हिडिरहेको छ भन्ने पनि पर्वाह छैन कसैलाई । कोही युगल पदयात्रीहरु पनि आफ्ना व्यस्तताका पाइलाहरु चालिरहेका छन् ।
मानौं, कोही सपिङबाट फर्किरहेका छन् त कोही दिनभरको डेटिङ सकेर गन्तव्य चाप्दैछन् भोलिको मीठो योजना बुन्दै । भोलि फेरि उनीहरु आफ्नो मायालाई सान्निध्यको डोरीले कस्न त्यही वा अर्को रमाइलो वातावरण तोक्दै दिनभरका मिठा पूर्वदीप्ती मस्तिष्कभरि कैद गरेर । Continue reading
~अजनवी शाह~
ऐनै ऐनाको रहेछ यो मेरो घर
रगतको तातोपनाले जोगाऊँ भन्थें
चर्की गयो सब आफ्नै अगाडि
थाहा पाएँ अनि पानी पो बनेर
ऐनै ऐनाको रहेछ यो मेरो घर Continue reading
~भगवती पौडेल~
बोकेर हिंडेको छु सबै आशै आशा
छैनन् मनमा केही निराशा
जीवन सँधै नै कहाँ हुन्छ धुम्म
लागेर घाम पनि होला छङ्
ढुङ्गाहरूको अक्करमा थिएँ
ठोक्किएर नै भए पनि जिएँ Continue reading
~राजेन्द्र पराजुली~
भारतीय (मलयालम) लेखक बेन्यामिनले सन् २००८ मै वैदेशिक रोजगारीलाई विषय बनाएर चर्चित उपन्यास ‘गट डेज’ लेखे। नाजिब मुहम्मद नामक पात्र साउदी अरब पुगेर बाख्रा चराउने काम गरेको विषयलाई बेन्यामिनले मर्मस्पर्शी ढंगमा उतारेका छन्। त्यो उपन्यासले बेन्यामिनलाई रातारात लेखक बनाएको थियो।
नेपाली साहित्यमा पनि थुप्रै लेखकले वैदेशिक रोजगारीलाई विषय बनाइसकेका छन्। केही समयअघि नवोदित लेखिका उमा सुवेदीले वैदेशिक रोजगारीमा जाने महिलाले भोग्नुपरेका Continue reading
~बालकुमार गुरुङ~
नचलाइदेऊ कसैले
धोकैधोकामा विचलित मेरो मुटुलाई
नझस्काइदेऊ कसैले
बगरैबगरमा दौडिरहेको मेरो भावनालाई
स्नेहहीन छ, विरानो लाग्न थाल्यो आफैं
भुलिदियौं माया मेरो, भाव बहल भयो जीवन
विश्वासघात थिएछ त्रि्रो वाचा र बन्धन
कुनै रंगमञ्च थिएछ त्यो शृङ््गारको दिन । Continue reading
~फूलमान वल~
धरहरा ढल्यो र नलेखिएको एउटा कथाको दु:खद अन्त्य भयो। धरहरामा हामी दुईले विताएका ती क्षणहरू अब इतिहास बने।
००० ००० ०००
पछिल्लो समय म उनलाई मुख्य पात्र बनाएर कथा लेख्ने सोचाइमा थिए। त्यो एउटा आत्मसंस्मरण जस्तै हुनेवाला थियो। मानिसहरू त्यसलाई खाँट्टी आत्मकथा नै पनि भन्थे होलान्। पहिलोपटक प्रकाशित ‘कालो चश्मा’ शीर्षकको मेरो कथाबारे पनि धेरैले त्यसै भन्थे। पछि त्यो अर्कै शीर्षकको रूपमा किताब बनेर आयो। ‘कालो चश्मा’को अध्याय त्यहीँ सकियो। Continue reading
~छविलाल कोपिला~
हाँसियो कति, त्यो शीश मञ्जिलसंग
गरेर मीठा कुरा, प्रेमको त्यो दिलसंग
स्वर्ग हो, मरुभूमि त्यो माउण्ट आबु
रमाऔ एकैछिन, यो झिलमिलसंग ।
धेरैबेर देखि यी आँखा निदाएका छैनन् ।
सायद, हेरेर ती अझै अघाएका छैनन् ।
बचेराहरुसंग, बिहानै छुटेका हुन् आमा,
के भयो खै ! अझै गुँडमा आएका छैनन् ।
भान्सेहरु ‘चौका’संगै ‘पञ्जा’ चलाइरहेछन् । Continue reading
~गोविन्द श्रृङ्खला~
सधै जसो त्यस आज पनि म नियत समयमा अफिस जान हिडिरहेको छु । शहरको कोलाहललाई चिर्दै मेरो साइकल अघि बढिरहेको छ । अस्तव्यस्त सडक, मोटर गाडिको अव्यस्थित लस्कर, साइकल रिक्सा र ताङ्गाको तँ छाड मछाड उदेक लाग्दो देखिन्छ । झण्डै तीन किलोमिटरको दुरी मैले अफिसका लागि पार गर्नु पर्छ दैनिक । म यहि उपक्रममा छु । सडक छेउका छाप्राहरुमा बटुवाहरुको भिड छ । त्यहाँ खाजा र खाना पाइन्छ । सायद भर्खरमात्र भारतका विभिन्न शहरबाट नेपालीहरु आफ्नो गाउँघर सम्झेर आएका होलान् । सयौं मान्छे सवैका आ–आफ्नै धुन छन् । मलाई समयमै अफिस पुग्नु पर्ने रन्को छ । ती बटुवाहरु गन्तव्यका लागि बसको पर्खाइमा छन् । लाग्छ संसारका सवै मान्छेका मनका उद्वेगहरुमा कत्ति पनि समानता छैन । सवैमा फरक फरक उद्धेश्य लक्ष्य र गन्तव्य छन् । Continue reading
~जीवन्त विरही~
उजाड उजाड मरूभुमिमा
फूलेका छन् सयपत्री र मखमली
उम्रदैनन् केही भन्ने रेगिस्तानका जमिन
जताततै हरियाली भएका छन्
खाने पानीका मुहान नभएका देशहरू, Continue reading
~क्षेत्रप्रताप अधिकारी~
माटो बिक्रीमा छ
पानी बिक्रीमा छ
राम्रो बलियो बहादुर
बानी बिक्रीमा छ ।
जहाँ छ, जस्तो छ अवस्थामा
ढुङ्गोमुढो, खोलानाला
निरिक्षण गर्न सकिनेछ
ढल बग्ने बागमतिदेखि
जल बग्ने कर्णालीसम्म
एक्मुस्ट सकार्नुपर्नेछ Continue reading
~सुरेस खनाल~
मेरो सम्झनाले कतै तिम्रो मुटु काँप्छ भने
मेरो तर्कनाले कतै तिमीलाई पिडा हुन्छ भने
बुझिदेऊ नियती मेरो पनि उस्तै छ!
जानिदेऊ जिन्दगी मेरो पनि उस्तै छ!
के भूल के गल्ती छरिएका कयौँ छन्
के माया के समर्पण फैलिएका सयौँ छन्
दूरीलाई नाप्ने कला मायाले जान्दैन Continue reading
~राजेन्द्र थापा~
१. नेताको मुस्कान
उनीहरू जैले नि हाम्रो सामु आउँदा, डराउँदै हाँस्छन् मुसुक्क
अनि प्याकेटबाट झिकेर रेडिमेड मुस्कान, ओठमा टाँस्छन् लुसुक्क
मुस्काने पुलाउको सुगन्धले भोका जनता जब चिच्याउँछन् जिन्दावाद Continue reading
~डा. लेख निरौला~
छन्द : चित्रलेखा
होलान् पक्कै प्रगति पथ जहाँ मानवी भावनाका
होलान् त्यस्ता अतिशय छहरा जाह्नवीझैँ धराका
बुझ्नै गाह्रो हरितगृह जहाँ ऊर्वरा शक्तिपुञ्ज…
ऊर्जा नै हुन् सुखमय वसुधा बालसंसार कुञ्ज ।।
हाँस्दा हाँसो किसलय अवनी निर्झरी झुक्किए झैँ
खेल्दा प्यारो हिमशिखर छटा टाँसिनै उफ्रिए झैँ
उफ्री उफ्री प्रहर रहरकाे अन्त्य आभास छैन
पृथ्वी मानौँ शिशुमन रजकाे मुग्ध आधार चैन ! ।। Continue reading
~हेमन्त कमलामणि~
को थुन्न सक्छ यहाँ कैदी बनाई
न जित्न सक्छ वलमा साथ जो नपाई
नासिन्छन सभ्यता ठूल्ठूला प्रलय वन
ए थोपा भन्— किन ब्यूझन्न तेरो मन ? Continue reading
~बिनोद गौचन~
जति माया लाए पनि
जति कसम खाए पनि
निस्ठुरीले बाटो लाग्दा
आँखा तरी गए पछि
मनमा पिर त पर्ने नै भयो
यो मन त्यसै मर्ने नै भयो
Continue reading
~लक्षिराम आचार्य “अविरल”~
दुनियाँ स्वार्थी छ
रूप र रंगका स्वार्थहरू
नियाल्दै भौतारिन्छ
कहिले सरकार ताक्छ
कहिले सदनको रस धोक्छ
कहिले न्यायलयको पाउ पर्छ
नसके साम, दाम र भेदको
तुच्छ अस्त्र बोक्छ । Continue reading
~मुरारीराज मिश्र~
कोलाहल र त्रासै–त्रासमा बाँचिरहेछ मान्छे
नसहेको चोटै छैन, अचानो बनेकोछ मान्छे ।
अभाव, पीडा र छट्पटीले प्रतिक्षण जल्दै
जिउनुको नाममा अकाल मृत्यु मरिरहेछ मान्छे । Continue reading
~Chetnath Dhamala~
Translated by Yuyutsu Sharma
Sells demonstrations,
Terror’s mist,
Lip service.
**
Salty frost, Continue reading
