Category Archives: नेपाली गद्य

नेपाली गद्य / Nepali Prose

लघुकथा : सोपान

~कात्यायन~ – नानी ! पहिलो कदम तिमी आफैं चाल ! – दोश्रो कदममा लर्खरायौ भने सहाराकोलागि अंगुली दिउँला | – तेश्रो कदममा तिम्रो पिंडुलो काम्यो भने पाखुरी समाएर डोराउँला |

Posted in लघुकथा | Tagged | Leave a comment

पौराणिक कथा : बाहुन, ठग तथा बोका

~उमाशङ्कर द्विवेदी~ कुनै नगरमा मित्र शर्मा नाम गरेका एकजना अग्निहोत्री बाहुन बस्दथिए । माघको महिनामा अत्यन्त शीतल बतास चलिरहेको थियो । वातावरण कुइरोले डम्म ढाकेको थियो । आकाशमा बादल लागेको तथा फुस्स फुस्स पानी परिरहेको थियो । मौसम जाडोको कारण … Continue reading

Posted in पौराणिक कथा | Tagged , | Leave a comment

कथा : जुलुस

~रजित ओझा~ उसले आज आँफै खाना बनाउनुपर्ने नत्र प्रायश उसको काम भएको ठाउँमा खाना खुवाउँछन् उसलाई । उसको खाट छेवैको स्टोभ को मट्टितेल हल्लायो । छचल्किएको आवाज आयो , आधा जति होला !स्टोभ पुरानै ठाउँमा राख्यो ,त्यहाँ बाट स्टोभ यताउति … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

लघुकथा : सिमी–सिमीलाई, टपक्क टिपेर लान्छु तिमीलाई

~हिरण्य भोजपुरे~ तिमी मेरी पात्रा हौ, मेरी क्लियोपाट्रा हौ । तिमीलाई आज मैले देखेँ श्रीगणेश मिठाई पसलअगाडि । आज तिमीलाई झन् ‘फ्रेस’ देखेँ । र लाग्यो, ‘फ्रेस’ हुनु नै तिमी हौ । तिमीले पुतलीसडकको त्यो समथरमा मलाई ‘मोड’ बनायौ र

Posted in लघुकथा | Tagged | Leave a comment

कथा : नजुरेको साइत

~खिमु केसी~ बिहानै मोबाइलमा घण्टी बज्यो रविनको । उ सुतेकै थियो । तेस्रो पटकको पूरै घण्टी बजेपछि रविनले फोन उठायो । ‘हेलो’ ‘को होला ?’ ऊ निद्रामै थियो । त्यसैले स्वर ठम्याउन सकेन ऊ । ‘म रिजा ।’

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

कथा : लाटीको छोरो

~श्याम साह~ यो सुन्दर बजारको कथा हो। जसको सौन्दर्यतासँगको सम्बन्ध ठिक उल्टो थियो। केहीकेही त्यसरी नै, जसरी जलस्रोतको सबैभन्दा धनी देश नेपालको सम्बन्ध यहाँको लोडसेडिङ र खानेपानीको हाहाकारसँग छ। सुरुमा त्यो डोम जातिको बस्ती थियो। जहाँ तिनीहरुले सुङ्गुर पाल्ने, हाटबजार … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

कथा : एउटा बूढोको अधुरो गीत

~ध्रुव सापकोटा~ तिनीहरू स्टुडियोमा पुग्दा चित्रकार आफ्नो अधुरो चित्रमा काम गरिरहेको थियो । त्यस स्टुडियोमा ऊ एक्लै थियो । एकाग्र भएर लागिरहेको । चित्रकार एकल चित्रकला प्रदर्शनीको तयारीमा थियो । चित्रकार स्थापित भइसकेको थिएन । सङ्खर्षरत थियो । उत्साहित थियो … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

व्यङ्ग्य निबन्ध : राष्ट्रिय सहमति

~रुद्र खरेल~ मुलुक लुटिएको खबरले मेची महाकाली हल्लियो । यसले मेरो मथिंगलमा पनि आठ रेक्टरको भुँइचालो ल्यायो । पालेपिलो सरकारमा बस्नेहरु जम्माजम्मी दुई थरिका थिए । एकथरिले भाग्य, पुनर्जन्म र ईश्वरमा विश्वास गर्दथे भने अर्काथरिले चाहिँ यस जन्ममा मात्र विश्वास … Continue reading

Posted in निबन्ध, हास्य - व्यङ्ग्य | Tagged , | Leave a comment

कथा : बिहेको पहिलो रात

~कुमार काफ्ले~ मेरो त यतिछिटै बिहे गर्ने कुनै रहर थिएन तर मैले नमान्दा नमान्दै पनि बाबाममीले सारै कहर गर्नुभयो।कि त मैले उहाँहरूसँग विद्रोह गर्नुपर्ने भयो कि त उहाँहरूले भनेको केटासँग बिहे गर्नुपर्ने भो! जिन्दगीको सवाल थियोे,यी बूढाबूढी भएका बाआमा त … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

मनोवाद : जनवरीको चीसो साँझमा आफैंलाई एउटा पत्र

~कमल कुमार~ पत्र लेख्न छोडेको वर्षौंपछि १५ सालको जनवरीको चीसो साँझमा आफैंलाई एउटा पत्र प्यारो म मलाई औपचारिकतादेखि घृणा लाग्छ । अनि यति भन्दा भन्दै पनि औपचारिक हुने आफ्नै बानीदेखि अनौठो लाग्छ । मन नपर्ने सबै कुराबाट भाग्न सकिँदैन । … Continue reading

Posted in पत्र साहित्य, मनोवाद / स्वगत | Tagged , | Leave a comment

कथा : पार्टी चलिरहेछ

~विश्वराज अधिकारी~ “पार्टी चलिरहेछ, तिमी एक्लो यहाँ ?” नीताको यो प्रश्नले रविलाई झस्क्यायो । “किन एक्लै बसेको?” यो अर्को प्रश्नले अलि असहज स्थितिमा नै पुर्‍यायो, रविलाई । आफूलाई अलि व्यवस्थित पार्दै रविले भने–“त्यता अलि हुने खानेहरूको मपाइँ गफ सुन्न मन … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

लघुकथा : अचूक औषधि !

~मुकुन्द आचार्य~ धेरै पुराना मित्र एक दिन प्रकट भए । भलाकुसारीको सन्दर्भमा मैले प्याच्च सोधिहालें– “मित्र १ तिम्रो अनिद्राको रोग अचेल कस्तो छ ? केही सुधार भयो कि ?” “सुधार मात्रै हो र १ रोग त उन्मूलनै भयो नि १”– … Continue reading

Posted in लघुकथा | Tagged | Leave a comment

युुद्ध कथा : तीन कमरेड

~सरल सहयात्री पौडेल~ युद्धकालमा भिन्न प्रविति भएका तिन जना कमरेडहरु आज त्यस्तै अढाइ वर्षपछि एकै ठाउ“मा पाउने भए“ मैले । म उत्सुक छु उनिहरुलाइ भेट्न र उनीहरुको कुरा सुन्न । उनीहरुको नाम क्रमसः लेखक, चट्टान र संयोग हो । उनिरु … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

लघुकथा : फोहरी-खेल

~कात्यायन~ – ऊ फोहरमै जन्म्यो, हुर्क्यो, बढ्यो | फोहरी खेलमै पारंगत भयो | फोहरी शिक्षामा डिग्री पनि हाँसिल गर्यो | – ऊ यति फोहरी थियो कि, उसलाई देखेर फोहर नै घृणाले नाक थुन्थ्यो | – सोच्छ एकदिन | कुनै सुन्दर … Continue reading

Posted in लघुकथा | Tagged | Leave a comment

कथा : मृत्यु भर्सेज म र हामीहरू

~शर्मिला खडका दाहाल~ हे निर्दयी मृत्यु, यो अकल्पनीय क्षण सायद कतै बर्सदैन होला यो कठोर बज्र सायद कतै बज्रदैन होला थोकमा लागेको यो चोट विगत कहिल्यै हुँदैन होला नियतिको यो मूल्य सायद आँसुले चुकाउन सक्दैन होला पशुपतिको आर्यघाटमा मेरी आमा … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

गजल : माया हुन्छ

~हिमालचन्द्र वराल~ यहाँ सबैलाई आआफ्नो लगानीको माया हुन्छ एकबार मात्रै आउने जवानीको माया हुन्छ गाउँ छोडेर बसाइँ हिड्दा को रुँदैन होला र बगी जाने आँसुलाई आँखाको नानीको माया हुन्छ

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

कथा : एउटा शिवप्रकाश

~नारायण ढकाल~ एक एकसमयसम्म ऊ र म अलग थिएनौं। हाम्रो नाम एउटै थियो। म शिवप्रकाश मैनाली र ऊ पनि शिवप्रकाश मैनाली। संसारले एउटा शिवप्रकाश मैनालीलाई मात्र जान्दथ्यो। खासमा ऊ थिएन तर म थिएँ। खासमा म थिइनँ तर ऊ थियो। ऊ … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

कथा : बालापनको विरह

~डा. माधवप्रसाद कोइराला~ भाग – १ सन्तेको वालककाल अति नै रमाइलो संग बितेको अनुभव भइरहेको छ । जव युवा अवस्थाबाट प्रौढअवस्था तिर लाग्ने गर्छ क्रमसः जिवनको मूल्याङ्कन गर्न मन लाग्दो रहेछ । सन्तेको जिवनमा पनि अरु मानिसको जस्तै अनेक आरोह … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

कथा : सन्ध्या “एक अधुरो प्रेम कहानी”

~नारायण पोखरेल~ भन्छन् “जे बित्यो त्यो बितिसक्यो , हामिले त्यसलाई छोडेर अगाडि बढ्नुपर्छ ।” सायद यहि भएर नै होला देख्दै नदेखेका भगवान ले हाम्रो दुबै आँखा टाउको को पछाडि पट्टि नदिएर अगाडि अनुहार तिर बनाईदिए । ताकी हामिले चाहेर पनि … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

कथा : बिनाबाउको छोरो

~सञ्जीवनी शर्मा~ ‘सुत्केरी सुस्मालाई सन्देशले स्वीकार गरेन रे !’ ‘के भयो त्यस्तो गडबडी ?’ दिदीले सोध्नुभयो । ‘स्वीकार पनि गरोस् कसरी ? सरु दिदीका ससुराको बच्चा हो रे नि त ! उनले त्यो बच्चा आफ्नो भएको अस्पतालमै दावी गरेको सुरेन्द्रका … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

लघुकथा : अधुरो सपना

~अरुणबहादुर खत्री “नदी”~ आजभन्दा करिब तीन दशक अघिदेखि म साहित्यिक क्षेत्रमा लाग्न थालेर घरमा आफ्नो मनमा केही कुरा उब्जेन थालेपछि पलेटी मारेर कविता कोर्न थालेको देखेपछि के लेखेर बसेको मेरी आमाले भन्नु हुन्थ्यो । आमालाई आफूले के ढाट्ने भनेर “मैले … Continue reading

Posted in लघुकथा | Tagged | Leave a comment

लघुकथा : तरङ्ग

~राजुराम मुनंकर्मी~ देशमा लोकतन्त्र आईसकेपछि पहिले नै निर्माण भईरहेको एउटा विशाल तलाउलाई पुननिर्माण गर्नुपर्ने सवैको ठम्याई रह्यो । लोकतन्त्र आउनु अघि सो तलाउमा दमन र निरड्ढुशताका तर ङ्गहरु मात्रै उग्ररुप लिंदै तरङगित भईरहे । त्यसका सामु अन्य तरङ्ग हरुले शिर … Continue reading

Posted in लघुकथा | Tagged | Leave a comment

व्यङ्ग्य निबन्ध : ‘बन्द मन्त्रालय’ खोल्ने कि ?

~राजकुमार रेग्मी~  एकजना सनकी मानिस आफ्नो अजंगको कुकुर लिएर बाटोको बीचमा बसिरहेको थियो। एकजना वटुवाले डराउँदै सोधेछ, ‘तपाईको यो कुकुरले टोक्ने त होइन?’ त्यो मानिसले कुकुर च्याप्प समातेछ, मुख तन्काएर हेर्दै भनेछ, ‘यसको मुखमा दाँत छ, कुकुर मेरो हो तर … Continue reading

Posted in निबन्ध, हास्य - व्यङ्ग्य | Tagged , | Leave a comment

पुस्तक अंश : लोग्नेका नाममा कलंक

~रामकुमार एलन~ स्याउलीबाङ गाविसका दुःखसँग मकवानपुर जोडिएको छ । अधिकांश तामाङ जातिको बाहुल्य भएकाले गरिबी, दुःख, अभावमा उनीहरू नै पिल्सिएका छन् । त्यसमाथि चेपाङ, मगरहरू पनि छन् । विकट र दुर्गमले सिङ्गो जिल्ला पिसिएको छ । शिक्षा केही हुनेखानेको पहँुचमा … Continue reading

Posted in पुस्तक अंश | Tagged , | Leave a comment

कथा : यो कथाको अन्त्य छैन !

~रजित ओझा~ फेरि मेरो ढाडले दुख दिन थालेको छ । मैले मेरि सुधालाई सुनाउन सक्दिन मेरो ढाड दुखाइको बारेमा । किन आइमाई मान्छे साना साना कुराहरुलाई ठुलो इस्यु बनाउँछन् खोई ! उसलाई नभनेकै ठिक छ मलाई रोग भन्दा उसको चाकर … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

कथा : बिहान हुनु अघि

~कुमार काफ्ले~ आफूले हृदयदेखि नै मन पराएको युवकसँग बिहे गर्न पाउने थोरै भाग्यमानीमध्ये पर्थिन् शारदा।हुन पनि उनको रोजाईमा परेको सागर खाईलाग्दो,लोभलाग्दो,मिजासिलो र उनको हरेक भावना बुझ्ने खालको थियो।दुवैजना शिक्षित थिए।एकअर्कालाई पाएकामा दुवै खुशीले आल्हादित हुदैं भावी जीवनका मीठामीठा सपना बुन्थें,रमाउँथें … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

निबन्ध : प्लास्टरको पीडा

~निर्मोही व्यास~ तन ठीक नभए मन पनि ठीक हुँदो रहेनछ र मन ठीक नभए तन पनि ठीक हुँदो रहेनछ, अनि तन र मन दुबै ठीक नभएपछि त झन् अरू केही पनि ठ्याम्मै ठीक हुँदोरहेनछ । अहिले आजका मितिमा म त्यही … Continue reading

Posted in निबन्ध | Tagged | Leave a comment

निबन्ध : भोक

~भीष्म उप्रेती~ ‘जीवन सधैँभरि सोझो बाटोबाट मात्र हिँड्दैन’- जीवनमा चालीसौँ वर्षसम्म हिँडेपछि ज्ञानको एउटा झिल्को झिलिक्क बलेको छ मभित्र । यस्ता झिल्काहरू सधैँ बलिरहुन् र जीवन जाज्ज्वल्य भइरहोस् भन्ने चाहन्छु सधैँ तर चाहनु र हुनु दुई अलगअलग कुराहरू हुन् । … Continue reading

Posted in निबन्ध | Tagged | Leave a comment

कथा : दुश्मन

~बिष्णु भण्डारी~ सिर्जना पुन सुबेदार निर्मल बोहोराको घरमा पुग्दा साँझ परिसकेको थियो । कार्यदलका सबैजना उपस्थित भइसकेका थिए । उसलाई म अलि ढिला भएँ कि भन्ने लाग्यो । उसले एकपल्ट सबैको अनुहार हेरी र लुसुक्क एकातिर बसी । पूरा पन्ध्र … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

लघुकथा : अन्त-राष्ट्रिय व्यापारीहरू

~कात्यायन~ – पहिलो ब्यपारी – “रोडा-गिट्टीहरू खोलाको बगरबाट निकाल्थें; बगर नै रित्तियो | अर्को बगर खोजिरहेछु |” – दोश्रो ब्यापारी – “खोलाको पानी बेच्थें; खोलै सुक्यो | अर्को खोला खोज्दैछु |” – तेश्रो ब्यापारी – “जडिबूटीहरू संकलन गरेर निर्यात गर्थें; … Continue reading

Posted in लघुकथा | Tagged | Leave a comment

कथा : म खेदिइरहेछु

~सुन्दर मानन्धर~ मेरा पुर्खाहरुलाई नेपालको गरिबीले खेदेपछि भारतको पूर्वाेत्तर राज्य आसाम पुगे । म त्यहीँ जन्मिएँ । नेपाल, त्यसैले मेरा लागि पितृभूमि बन्यो । हामीले त्यहाँको बाँझो जमिनलाई जोत्यौँ, खन्यौँ र उर्वर बनायौँ । हामीले त्यहाँ गाईवस्तुहरु पाल्यौँ । अन्न … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment

कथा : दोधार

~समीर पाख्रिन~ दीपक र उसको साथी मनोजको सुन्धारानजिकै जम्काभेट भयो । रातोपिरो, हट्टाकट्टा, सुकिलो पहिरन र महँगो चश्मा लगाएर एफजेड बाइकमा सवार मनोजलाई दीपकले चिन्न सकेन । तर मनोजले भने दीपकलाई टाढैबाट चिनेकोले बाइक रोकेर बोलाएको थियोे– “दीपक के छ … Continue reading

Posted in नेपाली कथा | Tagged | Leave a comment