~निर्मल ज्ञवाली~
धेरै दिन भएको थियो नलेखेकेको ।
लेखौं लेखौं त लाग्छ, तर के गर्नु ? केहि कुरै फुर्ने होइन ।
अनि केहि दिन लेख्न छोडेपछि यस्तो लाग्छ, मैले लेख्नै विर्सिएँ । यो लेख्ने भन्ने काम कुन चराले गर्थ्यो, त्यो पनि बिर्सिएँ ।
हिजो जोश चढ्यो । जोश भन्दा बढी रिस चढ्यो, आफै माथि । नलेखेकोमा । यतिका दिन सम्म केहि पनि नकोरेकोमा ।
अझ जोश बाथरुम गएपछि पिकमा पुग्यो । यो जोश, रिस भन्ने कुरा पनि बाथरुममा छिटो मौलाउने रैछ । सावरको पानीको थोपा संगै सोचको वर्षा हुने थाल्यो । चट्यांङ्ग पर्दा बत्ति चम्के जस्तो । झिपिक्क आउने, अनि क्षण मै बिलाउने ।
दिमाग भरी कथाहरु आए । शिर्षकहरु आए । पात्रहरु आए ।
लाग्यो, धेरै कुरा आए । अब म धनी भएँ ।
तर, कुराहरु साउने भेल जसरी आए र त्यसरी नै बिलाए ।
केहि टिप्न पाइन । कपडा फेर्दासम्म सबै कुलेलाम ठोकिसकेका थिए । औंसीमा झुल्केको चोर जस्तो ।
बाथरुमबाट बाहिर निस्कँदा दिमाग शुन्य ।
दिमाग रित्तिए पनि मन मानेन । अनि निस्किएँ कथा खोज्न । मन बुझाउन ।
यत्रो ठुलो शहर, सिड्नी । लाग्यो, कति कथाहरु लुकेर बसेका होलान । आज एउटा त पक्कै समाउछु । गोरा अनुहारका बिचमा केहि त पक्कै भेटाउँछु ।
ट्रेन स्टेसन पुगेपछि घडी हेरें । अफिस जाने बेला भइसकेको रैछ । सोचें, कथा खोज्न शहर बरालिउँ कि अफिस जाउँ?
अलमलमा परें ।
“आज अफिस आउँदिन । म कथा खोज्न हिडें ।” भन्न पनि मिलेन । फेरी लाचार भएर अफिस हिडें । सोचें, आज पनि कथा नभेटिने भो ।
बिचमा पुगेपछि ट्रेनको खट्खट संगै एउटा सोचं आयो, आज अफिस मै गएर कथा खोज्छु । नजिकको तिर्थ हेला भने झैं, मेरै अफिसमा पनि कति कथा लुकेर बसेका होलान् । आज, सबलाई ओल्टाई पल्टाई गर्छु ।
***
अफिस छिर्दा बित्तिकै एउटी रिसेप्सनिस्ट देखिईन् । हुन त उनी सधै देखिन्थिन् । म छिर्ने बेला मुसुक्क हाँस्थिन् । तर मैले कहिले देखिन । देख्नु आवश्यक नै परेन । आज भने पहिलो नजर उसैमा अडियो ।
चाइनिज । सर्लक्क परेकी । पातली । साना-साना चिम्सा आँखा । कालो सिल्की कपाल । अर्ध फक्रेको जस्तो पातलो ओठ । सधै मुसुकराइरहने त्यो अनुहार ।
लाग्यो, यो अनुहार भित्र कति कथा लुकेका होलान् । चिन देखि यहाँ सम्म आइपुग्दा कति व्यथा थपिएका होलान् ।
हुन त यी चाइनिज अनुहार सिड्नीमा कुनै नयाँ होइनन् । जुन कुनामा गए पनि चिन्का चिन्की । तर आज यी रिसेप्सनिस्ट स्पेसल लाग्यो । लाग्यो, यिनमा ठुलै कथा लुकेको छ ।
“के छ हालखबर?” सधै सरासर आफ्नो कोठा तिर लाग्ने म, आज रिस्पेसन मै रोकिएर कुरा गर्न लागें ।
“सबै ठिक छ, तपाईंको ? “ उसले अलि अचम्म मानेर हेर्दै भनी । सायद कहिले कुरा नगर्ने म आज किन कुरा गर्न लाग्यो भनेर होला ? कतै लाइन हान्न त लागेको होइन ?
मलाई अब के सोधुँ के सोधुँ भो ? कता बाट के कुरा शुरु गरूँ भो ।
चाइनिजहरु भर्खरका देखिए पनि उमेर भने अनुमान गर्न सारै गाह्रो हुन्छ । पहिले एउटा डिजाइनर थिइ, भर्खर १५-१६ बर्षकी होली भनेर प्रसंगवस जिस्काएर सोधेको त ३८ बर्ष पो भनी । म त तिन छक । ३ ओटा त बच्चा नै रैछन् । चिनमा एउटा भन्दा बढी बच्चा पाउन नपाइने । त्यसैले बच्चाको रहर पुरा गर्न अष्ट्रेलियामा आएकी रे । त्यसैले सिड्नी शहरमा प्राय चाइनिजहरु ३-४ ओटा बच्चा प्राममा हालेर हिडेका देखिन्छन् ।
यसो सोचें, म्यारिड रैछ भने यो संग झन् धेरै कथा हुन सक्छ । “चाइनाबाट बच्चाको रहर पुरा गर्न अष्ट्रेलियाको यात्रा” कथाको प्लट पनि मनमनै तयार पारें ।
“आर यु म्यारिड?” मैले उत्साहित हुँदै सोधें ।
उ त रातै भई । यी चाइनिजहरु अलि लजालु र शंकालु हुन्छन् ।
त्यसै त नबोल्ने मान्छे, आज एक्कासी तँ विवाहित होस् ? भनेर सोधेको सिधैं लाइन हान्यो भन्ने पक्का भयो । नसोध्नु पर्ने कुरो शुरु मै सोधेछु जस्तो लाग्यो । एउटा कथा भेटियो जस्तो लागेको थियो । आफैले बिगारें ।
“सरी, सरी” मैले सहज बनाउन खोज्दै भने, “त्यत्तिकै सोधेको ।”
सरासर आफ्नो कोठा तिर लागें । बेकारमा सेक्सुअल ह्यारास्मेंटको केस हालिदीइ भने ।
बिहानै बिहानै झन् दिक्क लगाई चिन्कीले ।
***
“घर किन्ने भनेको । हिजो पेनरिथ तिर गएँ । मन परेन ।” संगै काम गर्ने म्याटले लन्च खाने बेला कुरा निकाल्यो ।
मलाई लाग्यो, यी गोरेहरुलाई घर, गाडी, इन्सुरेन्सका कुरा बाहेक केहि आउँदैन है ।
उ बोल्दै थियो । एक्कासी सोचं आयो, यो पनि त एउटा कथाको पात्र हुन सक्छ ।
अष्ट्रेलियन । गोरो । सर्लक्क परेको । अग्लो । लगभग साढे सात फिट । ४० बर्षको हाराहारीको ।
पर्फेक्ट क्यारेक्टर ।
लाग्यो, लौ कथा भेटियो ।
“अनि के भयो ?” मैले कुरा खोतल्ने हिसाबले भने ।
“दक्षिण पट्टि खोला रैछ । वास्टु अनुसार मिलेन ।” उसले निराश हुदैं भन्यो ।
म अचम्ममा परें । यो ‘वास्तु’ भन्ने हिन्दु ग्रन्थका कुरा यसले कहाँ बाट जान्यो । अहिले त साँच्चै लाग्यो, खतरा कथा भेटिने भो ।
“तैंले वास्तु कहाँ बाट सिकिस?” मैले कौतुहलता देखाउंदै सोधें ।
अनि मनमनै सोचें, कथाको शिर्षक “वास्तु र गोरे” । ढुक्क भएँ, एउटा कथा भेटियो ।
“म इन्डिया गएको थिएँ । केहि बर्ष अगाडि ।” उ भन्दै गयो, “वनारस आश्रममा एक महिना बसें, त्यहीं सिकें । मलाई कन्सेप्ट राम्रो लाग्यो ।”
“अनि” म उसलाई खोतल्दै थिएँ ।
“त्यहीँ वास्तु अनुसार घर मिलेन भनेको ।” उसले कुरा टुंग्यायो, “आज धेरै काम सकाउनु छ । म निस्कें है ।”
लौ, उ त हिड्यो । उ मात्र हिडेन, मेरो कथाको पात्र पनि लिएर गयो । पापी गोरे !
कथा अधुरै रहयो । अब जाबो उसको दुई लाइनमा के कथा बनाउनु ?
“एका देशमा एउटा गोरे थियो । उसलाई एक दिन घर किन्ने जोश चढेछ । मलाई कथा लेख्ने चढे जस्तै । घर हेर्न गएछ । दक्षिण पट्टि खोला रैछ । वास्तु अनुसार मिलेन । त्यसैले किनेन ।”
धत् यस्तो पनि कथा हुन्छ ? कुनै चार्म नै छैन । कुनै कन्फ्लिक्ट नै छैन ।
दिक्क लाग्यो, अनि म पनि निस्के ।
***
“यो विकन्डमा के छ तिम्रो प्लान?” लन्च खाएर अफिसमा गएर बस्नै आँटदा मेरो अगाडिको डेस्कमा बस्ने समान्थाले भनी ।
गोरेहरु काम पाउँदैनन् । विकन्ड आउनु एक हप्ता अघि देखि नै के छ त प्लान भन्दै हिड्छन् । विकन्ड बाहेक अरु केहि हुदैन कि क्या हो जीवनमा?
फर्केर यसो पुलुक्क हेरें । मुसुक्क हासें । सबै कुराको उत्तर नै किन दिनु पर्यो र !
झाल्ल्यास याद आयो । विकन्ड बाहेक अरु पनि त काम हुन्छ नि – कथा लेख्ने ।
सधै संगै काम गर्ने यो केटीलाइ त मैले मतलब नै गरेको रैन्छु । नजिकको तिर्थ हेला भनेको यहीं हो । एउटा पात्र त यहीं रैछ नि !
गोरी । ठिक्कको कद कि । न होची । न अग्ली । कालो कपाल । ओरिजिन, मेसोडोनिया । अहिले अष्ट्रेलियन नागरिक । जागिर मार्केटिंग ।
लाग्यो, पेर्फेक्ट क्यारेक्टर त यो पो हो ।
“म क्यानबेरा जाँदै छु घुम्न । तिमी ?” मैले हाँसेर कुरा शुरु गरें ।
“म त पार्टनरसंग ‘ब्लु माउन्टेन’ जाँदै छु ।” उसले मस्किंदै भनी ।
“अनि” मैले अरु कुरा खोतल्ने विचारले भनें ।
“जिन्दगी बोरिङ्ग छ ।” ओठ लेप्र्याउँदै उसले भनी, “पार्टनर संग झगडा परेको छ । त्यसैले उसले फकाउन लैजान लागेको ”
पर्फेक्ट कथा बन्ला जस्तो लाग्यो । प्रेम, रोमान्स, वियोग सबै मिश्रित । गोरेहरुको एउटा गजबको प्रेम कहानी ।
कथाको नाम पनि जुराएं – “गोरेको प्रेम र गोरेनीको जवानी”
उ हेर्दै उत्ताउली खाल्की थिई । यो नाम पर्फेक्ट हुन्छ जस्तो लाग्यो ।
“अनि” मैले उत्साहित हुँदै भने ।
“ह्या, छोडिदेउ । उसको के कुरा गर्नु?” उसले दिक्क मान्दै भनी, “आजको कति काम सकाउनु छ आफुलाई ।”
फेरि अर्को कथा जन्मन नपाउंदै तुहियो ।
भन न भन । म तेरो कथा लेख्छु, भन्नु पनि मिलेन ।
अनि यति दुई शब्दको के कथा बनाउनु?
शिर्षक राखेर मात्रै कथा हुने भए शिर्षक त पर्फेक्ट जुटाई सकेको थिएँ ।
दिक्क मानेर घर फर्कें ।
लाग्यो यो शहर मृत छ । यो शहरमा कुनै कथा बाँचेका छैनन् । यहाँ मात्र जीवित प्राणीका मृत आत्मा छन् । लेख्दिन अब कथा सथा ।
***
रातभरि उडुसले टोकेछन् । के गर्नु, उडुसलाई अष्ट्रेलिया आउन भिसा नचाहिने ।
मान्छेले घर फोहोर भने मात्रै उडुस आउँछ भन्थे । रगत खाने जातलाई फोहोर र सफाको के मतलब ? जहाँ रगत खान पाइन्छ, त्यहीं आउँदा रैछन् ।
कनाउदै सुतें । कनाउदै उठें । कनाउदै फेरी अफिस गएँ ।
अनि, अफिसमा पनि दिन भरि कनाउदै बसें । त्यो गोरेनीले हेर्दै थिई । वास्ता गरिन ।
एउटा कथामा त अटाउन सकिन, जिन्दगीमा कसरी अटाउली? त्यस्तोलाई के बाल दिनु?
दिनभरी ढाड उतै फर्काएर कनाएँ ।
कनाउँदै ट्रेन स्टेशन गएँ ।
कनाउदै त्यहीँ कोठा फर्कदैं थिएँ, जहाँ मलाई टोक्न उडुस पर्खेर बसिरहेका थिए । सम्झेर दिक्क लाग्यो ।
के गर्नु, कोठाको नाममा भएको त्यहीं एउटा हो । नगएर कहाँ जानु ?
दिक्क मान्दै घर आएँ । त्यसै त लेख्ने विषय नभएर रिसको पारो चढेको त्यही माथि उडुसले सर्कसको खेलाडी जस्तो बनाइदिए । कति बेला यता कनायो, कति बेला उता । टोक्न पनि सालेहरुले कनाउन नमिल्ने ठाउँ सम्म टोकेछन् । बाटोमा मान्छे हेरेर हाँस्दै थिए । यस्तै ताल हो भने, लेखक होइन चटके भने पक्कै बन्ने भएँ ।
सावर लिएँ । उडुसले टोकेको कम हुन्छ कि भनेर । के कम हुन्थ्यो । सालेहरुले भित्रै रगत सम्मै भ्रष्टाचार गरेका छन् । के गर्नु ? रगत धुन नमिल्ने ।
सावर लिँदा लिँदै दिमागका तार तन्किन थाले ।
नानाथरी कुरा खेल्छन् यो सावरमा पनि । रगत सफा नगरेपनि दिमागको जरा सम्मै पुग्छ कि क्या हो पानी?
एउटा कवि साथी थियो । भन्थ्यो, मलाइ त सावर लिंदा मात्रै कविता फुर्छ । म उसलाई “सावर कवि” भन्थें । तर के गर्नु, आफुलाई गतिलो कथा फुरेको होइन । फुरे पनि टिप्न सकेको होइन ।
सोचें, अब ल्यापटपलाई नै प्लास्टिकमा बेरेर नुहाउन पस्छु । कथा नसकिंदा सम्म नुहाई रहन्छु ।
धत्, सोंच पनि के के आउँछ यो नुहाउने बेला ?
म पनि एउटा विचित्र कै प्राणी हुँ कि क्या हो ?
एक्कासी अर्को सोंच आयो, म पनि त एउटा नलेखिएको भर्जिन कथा हुँ । आफै पनि त एउटा कथाको पात्र हुन सक्छु ।
छिटो छिटो सावर लिएँ । कपडा फेरें ।
अनि ऐनामा आफ्नै अनुहार हेरेर दंग परें । लाग्यो, एउटा विचित्रको कथा भेटियो । खोजे कै जस्तो पात्र भेटियो । भर्जिन पात्र ।
जोशिंदै कोठामा आएँ ।
अनि, कनाउँदै आफ्नै कथा लेख्न बसें ।
(स्रोत : Nirmal’s Blog )
