हाँस्य–व्यङ्ग्य निबन्ध : लोकतन्त्र, लोकनायक र लोकमानहरू

~नरनाथ लुइँटेल~Naranath Luitel

अभूतपूर्व गतिमा लोकतन्त्र चलायमान भैरहेको छ । लोकका पालकहरू लोकतन्त्र सुदृढीकरणमा निर्लिप्त छन् । आपसमा बेजोडको सहकार्य र सहमति कायम भएको छ । लोकतन्त्रको जगेर्नाका निम्ति सबका सब अहोरात्र खटिरहेका छन् । यस्तो बेलामा निद्राहराम हुनु नाजायज हुँदै होइन । खलनायकी पारामा स्वयम नायकहरू लोकतन्त्रको रक्षाका निम्ति उपद्रोसँग जुटिरहेका छन् ।

आजकाल यो मुलुकमा दिनहुँ जसो ऐतिहासिक महत्वका कामहरू भएको देखेर साराका सारा जनता जनार्दन खुसी छन् । सरकारी अड्डाहरूमा घुस लिन र दिन मन लागे जति पाइन्छ– जसरी गैरसकारी स्कुल र कलेजहरूमा भर्ना फिस र ट्युसन फिसको सीमा छैन । सरकारले सीमा बन्धन राखिनै हाल्यो भने पनि त्यो त खालि देखाउनका निम्ति मात्रै हुुने गर्छ । कार्यान्वयन गर्नका लागि होइन भन्ने कुरा सबैलाई थाहा छ । पेट्रोलियम पदार्थ, ग्यास र मटितेलको मूल्य आयल निगमले जति बढाए पनि हुन्छ । सिँगाने विद्यार्थीहरू आन्दोलन गरेझैं गर्छन् । हप्ताको छ दिन लगातार कक्षामा पढिरहन कसलाई बोर लाग्दैन र । यस्ता आन्दोलनमा हाहा हुहु गर्ने अवसरले उनीहरूलाई माइण्ड फ्रेसको समुचित अवसर प्रदान गर्दछ । सडक पेटीमा थोत्रा टायर बालेर गरिएको साइसाइ सुइसुइले मन चङ्गा बनाई दिन्छ । बिस्तारै बिस्तारै बन्दहरू बाक्लिन थालेका छन् । यो पनि राम्रै कुरा हो । लोकतन्त्रमा महिनाको पन्ध्रबिस दिन पनि बन्दसन्दको व्यवस्था नभए के लोकतन्त्र ?

दलदलभित्रै पनि लोकतन्त्र राम्रोसँग मौलाएको छ । दलमा एउटा मात्रै शीर्ष नेता भए पो– हरेक दलमा दुईचार जना छँदैछन् । अनि त एउटा शीर्ष गयो एउटा बैठकमा र एउटा निर्णय गरेर आयो– बस अर्को शीर्षले तीन फिट माथि खुट्टा उचालेर त्यही निर्णयको विरोधमा वक्तव्य बम पड्कायो । अर्को दलको पनि ताल उही, अनि अर्को दलको पनि चाल उही । एउटा हिँड्न खोज्छ, अर्कोले टाङ अड्यायो, अनि त्यो अर्को दगुर्न खोज्छ अर्कोले छिर्के हान्यो । बस् लोकतन्त्रको यहाँ भन्दा उन्नत प्रयोग संसारको कुनै देश वा महादेशमा छैन ।

उहिले नै हाम्रा आदिकवि भानुभक्तले लेखेका थिए– ‘एक्दिन नारद सत्यलोक पुगिगया लोक्को गरूँ हित् भनी’ । लोकको हित गर्ने उपाय खोज्दै नारदजी सत्यलोक पुगेको तथ्य हो यो । आधुनिक नारदहरू लोकको हितगर्ने उपाय खोज्न र कार्यान्वयन गर्न समेत मत्र्यलोकमै सक्रिय छन् हिजोआज । प्राचीन तथा पौराणिक नारद ब्रह्मा–विष्णु महेश्वरको सेवामा सततः समर्पित थिए । उनीहरूको चाकरी र खातिरदारीमै जुटेका थिए । आधुनिक नारदका ब्रह्मा–विष्णु–महेश्वर भनेका वर्तमानकै लोकनायक र लोकमानहरू हुन्– उनीहरूकै सेवा चाकरी र खातिरदारीमा आफ््नो सम्पूर्ण बुद्धि–विवेक समर्पण गरिरहेका छन् वर्तमानका नारदहरू । यो पनि प्रशंसायोग्य प्रसङ्ग नै हो । आधुनिक नारदहरूको बुद्धि–विवेक समर्पण कार्यले हाम्रो लोकतन्त्रको जरामा पर्याप्त मल र जल खन्याइरहेको छ । अनि लोकतन्त्र मौलाउन बल पुगेको छैन त ?

हो, लोकतन्त्र मौलाइरहेको छ र लोकमानहरूको महत्व पनि चुलिँदै गएको छ । लोकलाई हिजो भुक्तमान दिनेहरू आज सक्कली लोकमानमा विराजमान हुन थालेका छन् । जसको त नामै लोकमान छ ऊ लोकको विरोधी कसरी हुन सक्छ ? उहिलेका कुरा खुइलिए अहिलेका कुरा फैलिए । पहिलेका लोकमानहरूलाई अहिले लोकहितमा समर्पित गराउने जुन कसरत भइरहेको छ– यो त साह्रै सराहनीय कार्य हो । लोकमानहरूले नबिस्ट्याएसम्म हाम्रो लोकतन्त्र फस्टाउनै सक्दैन । यस्तो गुह्य कुरा बुझेका लोकनायकहरू आफैँ ठसठस गर्दै लोकमानहरूलाई बिस्ट्याउन लाउने पुनित कार्यमा जुटेको देख्दा यस लोकका हामी जनता–जनार्दनको हाडै हाँसिरहेको छ खुसीले । एक आदेश मात्रै पाउँ हजुर, हामी लोकमानहरूको स्तुति र भजन गाउन चोकचोकमा हाजिर हुनेछौँ । ख्वामित, लोकतन्त्रका वरद् हस्ती लोकनायक र लोकमानहरूको यस्तो वरद् बुद्धिको तारिफमा पुल बनाउन तयार छौँ, फूल बर्साउन तयार छौँ । प्रभु मनमाफिकको आज्ञा होस् । आज्ञा होस् ।

कलङ्की, काठमाडौं
narnath@gmail.com

(स्रोत : Dreamlandnepal)

About Sahitya - sangrahalaya

We will try to publish as much literary work of different authors collected from different sources. All of these work is not used for our profit . All the creative work belongs to their respective authors and publication. If requested by the user we will promptly remove the article from the website.
This entry was posted in निबन्ध, हास्य - व्यङ्ग्य and tagged , . Bookmark the permalink.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.