~नारायण ढकाल~
विभागमा नयाँ हाकिम नियुक्त भएर आएपछि वातावरणमा पनि नयाँ रंग चढ्यो । दिनभर विभिन्न शाखाका कर्मचारीहरु जम्मा भएर उसकै बारेमा टीका टिप्पणी गरे । कसैले उसको तारिफ गरे भने कसैले खिल्ली उडाए ।
तारिफ गर्ने पक्षको खरिदार जीवनाथले भन्यो- “कस्तो राम्रो व्यक्तित्व ! जुँगा
पालेको पनि कति सुहाएको ?”
खिल्ली उडाउने पक्षको सुब्बा रामवीरले भन्यो- “बदलिदो परिस्थितिमा पनि यसले आफूलाई बदल्न सकेको छैन भन्ने कुरा यसले पालेको जुँगाले बताउँछ । ठाठाडा जुँगाले यो मानिस एक नम्बरको तानाशाही हो भन्ने बुझाउँछ !”
“घूसको मामलामा यस मानिसको अभिरुचि कस्तो होला ?” विभागको वडा लेखापाल जसराजले आफ्नो चिन्ता जाहेर गर्यो ।
“प्रजातन्त्रमा अब उसको नाम नलिए हुन्छ ।” । स्टोरकिपर सुषमाले भनी ।
लगभग आधा दिन यसरी नै सकियो । कुनै पनि शाखामा कसले काम गरेन । प्रायः नयाँ हाकिम आउँदा उस्तै हुन्छ । उसको बानी बेहोरा र क्षमताबारे अड्कल गरेर सबैको समय कट्छ । बीच-बीचमा चिया पिउने, सबभन्दा सोझो पिउनलाई उल्लु बनाएर हाँस्ने वा सबभन्दा सोझी टाइपिस्टलाई जिस्क्याउने कार्य पनि सम्पन्न हुन्छ । यो सामान्यतया हरेक दिनको दिनचर्या हो त्यस विभागको । सोहीअनुरुप हाकिम आएको दिन पनि यस्तो भयो ।
हाकिम बिहान दशै बजे आइपुग्यो । ऊ आइपुग्छ भन्ने कुरो शाखा अधिकृत रामेश्वरलाई जानकारी थियो । त्यसैले रामेश्वर विभागभरिका पिउनलाई लिएर पौने दश बजेदेखि नै विभाग पस्ने मूलढोकामा उभियो । स्वागतार्थ उनीहरु सबैको हातमा एकएक वटा फूलका थुङ्गाहरु पनि थिए । यसरी नयाँ हाकिमको रगीचंगी स्वागतार्थ समारोह सम्पन्न भयो । दशै बजे आइपुगेको हुँदा विभागका अरु कर्मचारीहरुले उसको स्वागत गर्न पाएनन् ।
त्यसपछि नयाँ हाकिमलाई उसको निम्ति भनी सजाइएको कोठातिर लगियो । शाखा अधिकृतको नेतृत्वमा यो सबै कार्य सम्पन्न भयो ।
“म यो विभागको कायाकल्प गर्न खटिएर आएको हुँ । अब हरेक कुरा प्रजातान्त्रिक भावना अनुरुप सम्पन्न हुनुपर्छ ।” घुम्ने कालो मेचमा बसेपछि नयाँ हाकिमले आफ्ना जुँगाहरु अझ ठाडो पार्दै भन्यो ।
त्यसैबेला चाकडी गर्नेमा नामुद भनिएको खरदार जीवनाथ धनुषटंकार नमस्कार गर्दै कोठाभित्र पस्यो । कोठाभित्र पसेदेखि नै उसको अनुहार हाकिमको जुँगातिर एकोहोरिएको थियो । जीवनाथले उसको जुँगातिर एकटक लगाएर हेरेपछि त्यहाँ उभिएका अन्य कर्मचारीहरु पनि उसैको लयमा जुँगातिर हेर्न थाले ।
हाकिमले चाँडै नै यो कुरा चाल पायो र भन्यो “तपाईंहरु सबै मेरो जुँगातिर आकषिर्त हुनु भएजस्तो छ । यो मेरो जुँगाको आफ्नै इतिहास छ । यो प्रजातान्त्रिक जुँगा हो । प्रजातन्त्र नआउँदाको समयमा प्रजातन्त्र विरोधीहरुले कैयौं पटक यसलाई उखेल्न खोजे । तर मैले यसलाई बचाउन चाहेँ ।”
नयाँ हाकिमले आफ्नो जुँगाको इतिहास बनाउन थालेपछि त्यहाँ उभिएका पिउनहरु मुखामुख गरेर मुस्काउन थाले ।
लगभग एघार बज्न थालेपछि नयाँ हाकिमले आफ्नै कामको थालनी गर्यो । त्यसबेलासम्मा शाखा अधिकृतले विभागमा कार्यरत कार्मचारीहरुको संख्या, विभिन्न शाखाहरुको सूची, विभागमा भएका नगद र जिन्सी सामानहरुको मोटामोटी विवरण सुनाइसकेको थियो । अरु कुराहरु त त्यति उल्लेखनीय थिएनन् । तर त्यो विभागको पुरानो फ्रिज कुरा आएपछि हाकिमको कान खरायोको झैं ठडिन थाल्यो ।
“यो कार्यालयमा रहेको अद्भूत सामानहरुमध्ये यो फ्रिज पनि एउटा हो । यसलाई अविलम्ब मर्मत गरेको खण्डमा पाहुनाहरुको सत्कारमा ठूलो सहयोग पुग्नेछ ।” शाखा अधिकृतले त्यो फ्रिजबारे स्पष्टिकरण दियो । त्यसपछि नयाँ हाकिमले जुँगा मुसार्दै टाउको हल्लायो ।
नयाँ हाकिम आएको दिन उसका सम्बन्धमा कर्मचारीहरुले जे-जति कुरा गरे त्यसमा बढी जुँगाको सम्बन्धमा थियो । त्यसदिन जति पनि कर्मचारी उसलाई दर्शन गर्न गए, सबैलाई उसले आफ्नो जुँगाको प्रजातान्त्रिक इतिहासबारे सुनाएर पठायो । सुब्बा रामबीरले जब उसको मुखारविन्दबाट जुँडा महिमा सुन्यो । त्यसपछि बाहिर आफ्नो शाखामा आएर क्रान्तिकारी मुद्रामा च्याँठि्ठयो- “यो मानिसले आफ्नै जुँगालाई समेत ‘क्यास’ गरेर हामीलाई आफ्नै हैकम लाद्ने योजना बनाएको छ । तर यो शासन गर्ने एकदमै पुरानो तरिका हो । अब यो प्रजातन्त्रमा आदिम आतंकले को प्रभावित हुन्छ ? यसले राम्ररी बुझ्नुपर्ने हो ।”
गर्मीमा समय कटाउन अलि असजिलै पथ्र्यो । तर त्यो दिन समय बितेको कसैले पत्तो पाएन । लगभग पौने पाँच बजेतिर मात्र सबैले समयको ख्याल गरे । ठीक त्यसैबेला अर्को कोठाबाट स्टोरकिपर सुषमा हान्निएर सुब्बा रामवीरको कोठामा पसी र भनी- “रामवीर माडसाव, फ्रिज बनाउन टिप्पणी उडाउनु पर्यो रे ।”
“कसले भनेको टिप्पणी उठाउन ? त्यो फ्रिज मर्मत गरेर चल्ने हालतमा छैन । पोहरसाल मात्र त्यसलाई अठार पटक मर्मत गरियो । मर्मत गरेर रकम जोड्ने हो भने दशवटा नयाँ फ्रिज किन्न पुग्छ ।”
“आदेश दिएको कुरा भनिदिनु मेरो कर्तव्य हो, आगे तपाईं जे गर्नोस् ।” त्यति भनेर स्टोरकिपर आफ्नै कोठातिर फर्किई । त्यसपछि समयले पाँच बजाएको जनाउ दिएकोले सबै कर्मचारीहरु उठे र क्रमशः विभागबाट बाहिरिए ।
त्यो विभागमा नयाँ हाकिम आएको दिनका सातघण्टा यसरी नै समाप्त भएका थिए ।
(स्रोत : Ekhabarnepal.com)
