Category Archives: खोजपत्र

खोजपत्र : नेपाली नाटकमा संस्कृति र मिथकको प्रभाव

Posted on February 13, 2023 by Editor

~पुरु लम्साल~ १. थालनी  साहित्यका विविध विधामा संस्कृतिको प्रभाव रहेजस्तै रङ्गमञ्चमा यसको अधिकता रहन्छ । नेपाली नाटकमा पनि मिथक र संस्कृतिको प्रयोग ज्यादा रहेको छ । नेपाली नृत्य, नाटक, कथा, सङ्गीत आदिमा संस्कृतिको प्रयोग भएको छ । वास्तवमा नाटक र … Continue reading →

Posted in खोजपत्र | Tagged | Leave a comment

खोजपत्र : देउडा लोकगीत: एक विवेचना

Posted on January 28, 2023 by Editor

~नारायणप्रसाद तिमिल्सेना~ देउडा लोकगीतको परिचय मूलत: मध्यपश्चिम तथा सुदूरपश्चिमका केही जिल्लाहरूमा प्रचलित लोकगीतको एउटा स्वरूपलाई देउडा लोकगीत भनिन्छ । नेपाली लोकगीतजगत्मा नेपाली भाषाको आदिकालदेखि होस या मानवले सामाजिक प्राणीको मान्यता पाएदेखि,अझै भन्नुपर्दा लेख्य साहित्यको बीजारोपणपूर्वदेखि नै आफ्नो अस्तित्व र वर्चस्व … Continue reading →

Posted in खोजपत्र | Tagged | Leave a comment

खोजपत्र : तमोर खोलाका मिथकहरू

Posted on January 28, 2023 by Editor

~मधुराज केरुङ~ १. परिचय ताम्वा खोलाको खस नेपाली नाम तमोर खोला हो । लिम्बू भाषामा ताम्वा भनेको फराकिलो भनिएको हो । यसलाई मुन्धुमी भाषामा इम्बिरी याङधाङवा भनिन्छ । मुन्धुम अनुसार उहिले उहिले सर्वशक्तिमान इश्वरले यो पृथ्वी सुन्दर देखियोस् भनेर आकासमा … Continue reading →

Posted in खोजपत्र | Tagged | Leave a comment

चिन्तन/खोजपत्र : बुद्धको बाटो

Posted on January 18, 2023 by Editor

~हरिभक्त सिग्देल “महेश”~ महामानव बुद्धको जन्म ई.पू. ५६३ मा वैशाख पूर्णिमाको दिन लुम्बिनीको बनमा एउटा शाल वृक्षको मुनि भएको थियो । शाक्य क्षेत्री सूर्य वंशमा उनी जन्मेका थिए । उनका हजुरबुवाको नाम सिंह र हजुरआमाको नाम कञ्चना हो । राजा … Continue reading →

Posted in खोजपत्र, विचार मन्थन|चिन्तन | Tagged | Leave a comment

खोजपत्र : कर्णाली साहित्यमा चराचुरुङ्गी र कीट पतङ्गको स्थान

Posted on January 17, 2023 by Editor

~रत्नाकर देवकोटा~ नेपालको भाषिक, ऐतिहासिक, सांस्कृतिक क्षेत्रमा कर्णाली प्रदेशको महत्वपूर्ण स्थान हुनुका साथै प्राकृतिक र भौगर्भिक क्षेत्रमा पनि यस प्रदेशको उत्तिकै गहकिलो स्थान छ भन्ने कुरामा कर्णाली प्रदेशमा पाइने विभिन्न जीवजन्तु, चरा–चुरुङ्गी र कीट–पतङ्गसम्बन्धी उखान, गाउँखाने कथा, लोककथा, लोकोक्ति र … Continue reading →

Posted in खोजपत्र | Tagged | Leave a comment

खोजपत्र : दक्षिण एसियाली कविताको परिप्रेक्ष्यमा समकालीन नेपाली कविताः एक तुलना

Posted on June 5, 2020 by Editor

~महेश पौड्याल~ भारतइतरका दक्षिण एसियाली देशहरूको कलासाहित्यका अगाडि सदैव एउटा साझा चुनौती खडा भएको देखिन्छ । सो के भने, दक्षिण एसियाली कलासाहित्य अथवा सङ्कथन भन्नेबित्तिकै विश्वमा भारतीय कलासाहित्य अथवा सङ्कथन हो भन्ने भ्रम सिर्जना हुन जान्छ । यसका केही प्रमुख … Continue reading →

Posted in खोजपत्र | Tagged | Leave a comment

Research Paper : Is Philosophy Dead?

Posted on July 16, 2019 by Editor

~Eagam Khaling~ This paper is an outcome of reaction after reading Professor Stephen Hawking and Leonard Mlodinow’s statement that philosophy is dead because it has failed to keep up with modern development in science, particularly physics (maybe the ‘theoretical science’ … Continue reading →

Posted in Essay, खोजपत्र | Tagged | Leave a comment

खोजपत्र : याङसिला : ईतिहास र रोमान्स मिस्रित एक कथा

Posted on April 25, 2019 by Editor

~विक्रम सुब्बा~ १। प्रारम्भ — डा. हरिराज भट्टराई[1]रचित पाँचौँ सृजना कृति ‘याङसिला’को पाण्डुलिपी पढेँ । चीनिया सभ्यताका सबैभन्दा प्रख्यात योद्धा, मंगोल पहिचान तथा साम्राज्यका सँस्थापक चंगेज खान[2]का नाती तथा चीनमा वुद्ध धर्म अपनाउँन सुरु गरेका कुब्लाई खान[3] र कुब्लाई खानका पनि नाती टिमुर खान[4] समेत … Continue reading →

Posted in खोजपत्र | Tagged | Leave a comment

खोजपत्र : भानुभक्त “आदिकवि” हुन् ?

Posted on September 13, 2018 by Editor

~भक्त घिमिरे~ “आदि” र  “अन्त्य” अर्थात शुरु र समाप्तिको अर्थ राम्रो बुझ्नेहरू हाम्रा अग्रजहरुमा शायदै थिए होलान् , नत्र त हाम्रा होनहार कवि, हाम्रो साहित्यका धेरैमध्ये एक अभिभावक भानुभक्तलाइ “आदिकवि” –को माला पहिरिदिएर नेपाली साहित्यको खोज तथा अनुसन्धानको ढोका बन्द … Continue reading →

Posted in खोजपत्र | Tagged | Leave a comment

खोजपत्र : नेपालका प्रथम ज्ञात कवि अनुपरम

Posted on July 10, 2018 by Editor

~कृष्णप्रकाश श्रेष्ठ~ नेपालमा लिखित साहित्यको रचना लिच्छविकालदेखि नै अस्तित्वमा रहेको प्रमाण काठमाडौं उपत्यका र त्यसको सेरोफेरोमा उपलव्ध भएका दशौं शिलापत्रहरुले दिइरहेका छन् । प्राचीन यस्ता शिलापत्रहरु तिथिमितिसहि लिच्छवि राजा मानदेवको शासनकालतिरका मानिन्छन् । नेपाली विद्वान् धनबज्र बज्राचार्यले चाबहिलमा प्राप्त बौद्धचैत्यको … Continue reading →

Posted in खोजपत्र, स्रष्टा परिचय | Tagged , | Leave a comment

खोजपत्र : नेपाली नाटकमा महिलालेखन

Posted on October 1, 2013 by Sahitya - sangrahalaya

~लीला लुइटेल~ नेपाली साहित्यमा अन्य विधाका तुलनामा नाटकको लेखन कमै भएको पाइन्छ । यस क्षेत्रमा महिलाको सक्रियता निकै कम देखिए पनि निराशै हुनुपर्ने स्थिति चाहिँ छैन । हालसम्म प्राप्त जानकारीअनुसार नेपाली एकाङ्की नाटकमा महिलाको प्रवेश राधिका रायाको ‘जीवनको इच्छा’ (भारती, … Continue reading →

Posted in खोजपत्र | Tagged | Leave a comment