~भीष्म जोशी~
शिशिरको सिरेटोले बाहिरी काठमाडौंलाई चिस्याइरहेको थियो । तर, रंगमञ्चभित्रको बन्द प्रेक्ष्यालयमा निरन्तर ‘वार्म-अप’ र स्टेजको लाइटले ज्यान बाफिलो थियो । नाटकको रिहर्सल सकाएर सरासर रुम फर्किएँ ।
दिनभरिको अभ्यास, को-आर्टिस्टको ढिपी र निर्देशकको अनेक निर्देशनले मन त्यसै भारी थियो । खाना पकाउन जाँगर चलेन । तातोपानी उमाल्न बसालें । फेसबुक ‘लग इन’ गरें । स्टाटस राखें, ‘बलेको आगो सबैले ताप्छन् ।’
‘निभेको आगो कसले ताप्छ र ? !’
केहीछिनमै उनको ‘हाहा रियाक्ट’सहित पहिलो कमेन्ट आयो । मलाई त्यसमाथि टिप्पणी गर्न मन लागेन । केवल ‘एंग्री रियाक्ट’ गरेर ग्यास बन्द गरें । स्टिलको गिलासमा तातो पानी खन्याएर टेबलमा राखें । ओछ्यानमा पल्टिएँ । उनको कमेन्ट दोहोर्याेएर पढें । उदेक लागेर आयो । मनमनै रिस उठ्यो । इनबक्समा म्यासेज गरें- ‘निभिसकेको आगो म ताप्दैछु ।’
उनले मेरो पोष्टमा, त्यो पहिलोपल्ट कमेन्ट गरेकी थिइनन् । कुराकानी पनि खासै भएको थिएन । मैले एकचोटी उनको जन्मदिनमा शुभकामना दिँदा प्रतिउत्तरमा थ्याङक्युको छोटकरी ‘टीक्यू’ मात्र लेखेकी थिइन। हाम्रो ‘चिटच्याट’ यत्ति हो भन्दा फरक नपर्ला ! हामी फगत फेसबुके साथी थियौं ।
उनी अनलाइनमै रैछिन् । तुरुन्तै म्यासेज सिन भयो तर उत्तर दिइनन् । मैले पुनः दुईवटा प्रश्न चिन्ह पठाएँ ।
‘सरी केही बुझिनँ’, उनको उत्तर आयो ।
‘आफू नमरी स्वर्ग देखिन्न’, मैले लेखी पठाएँ ।
‘छ्या… रंगकर्मीको भाषा बुझ्नै गाह्रो’, उनको रिप्लाई आयो । गिलासको पानी अझै मनतातो थियो । एक घुट्की पिएँ अनि सिरक ओढेर गुटमुटिएँ ।
मोबाइलमा म्यासेजको टोन बज्यो । हत्तपत हेरिहालें ।
‘आजभोलि के नाटक चल्दैछ तपाईंको ?’
जे होस् मेरो बारेमा थोरबहुत भेउ रहेछ उनलाई ।
‘योनीश्रावमा छट्पटिएका पशुहरू’
मैले नाटकको शीर्षक हतारमा लेखिदिएँ । उनले इमोजीसहित पठाइन्, ‘छ्या… कस्तो टाइटल ?’
म शब्द-संकटमा परें । उनले पुनः प्रश्न गरिन् ‘आम्मा…टाइटल नै यस्तो छ ! कथावस्तु कस्तो होला ? ‘
‘यौनका लागि छटपटिएका मनुपिशाचहरु र त्यसले हाम्रो समाज र मनोविज्ञानमा पार्ने प्रभाव’, लेखी पठाएँ ।
उनले जानीजानी हेरिनन् अथवा हेर्न ढिलो गरिन् । उनको जवाफ पर्खिएँ तर उताबाट कुनै चालचुल भएन । त्यसपछि म्यासेज ‘रिमुभ’ गरिदिएँ ।
‘के डिलिट गरेको ?’ उनलाई शायद कौतूहल थियो ।
‘केही नाइँ !’
लेख्नु त धेरै थियो तर लेखिनँ ‘वाइफाइ अन’ छोडेरै मस्तले निदाएँ ।
बिहान उठें । उनले साना-तिना प्रश्नहरुको संग्रह नै पठाएकी रैछिन् । प्रत्येक प्रश्नको एक-एक गरी ‘रिप्लाई’ गरें ।
०००
हामी हरेक दिन बोल्न थाल्यौं । बिहान उठेदेखि राति ननिदाउन्जेलसम्म गन्थन-मन्थन भइरहन्थे । शायद हाम्रो सम्बन्धको बहिखातामा अनेकानेक विवरण भरिँदै गइरहेका थिए । ओहो ! हामी बोल्न थालेको पनि एक हप्ता भइसकेछ । छोटो समयमै हामीबीच प्राय:नाटक, सपना, समाज, विभेद, दर्शन, परिवार अनि प्रेमका कुरा हुन्थे ।
शहर अँध्यारोमा लुप्त हुँदै थियो । नाटकघरबाट कोठा फर्किसकेको थिएँ । शिरमा भएको ‘रेड क्याप’ खोलेर टेबलमा राखें । भित्तामा झुण्ड्याइएको ऐना हेरें । मुसुक्क हाँस्न मन लागेन । ऐनाले मेरो हविगत बताइरहेको थियो । उनलाई म्यासेन्जरमा भिडियो कल गरें ।
‘आबुई’ मलाई देखेर तर्सेजस्तो गरिन् या साँच्चिकै तर्सिन् !
‘के भो ?’ मैले टाउकोतिर हात लाउँदै सोधें ।
‘तपाईको कपाल कसरी झरेको ?’
‘झरेको होइन यार! जन्मजात यस्तै हो !’
‘कपाल झर्नेहरु भाग्यमानी हुन्छन रे !’
‘त्यै त, हे भगवान ! यत्ति भाग्यमानी नबनाऊ’
‘तथास्तु’
फोन आकस्मिक ‘डिसकनेक्ट’ भयो । ट्राई गरें, गएन । फेरि, फेरि ट्राई गरें । मेरो केही सीप चलेन । त्यसपछि नम्बरमा कल गरें, रिङ गयो तर फोन उठाउन केही समय लगाइन् ।
‘हेल्लो …उम्, भन्नु न’
उनले थोरै बोलिन् । नम्र भएर मैले भनें, ‘पर्सिबाट हाम्रो नाटक मञ्चन हुदैंछ ! भोलिचाहिँ ग्राण्ड रिहर्सल हो ।’
‘अनि ?’
मलाई यति थाहा छ कि म सबैभन्दा अगाडि आफूले आफैंलाई क्रुरताको हम्मरले हानेर मार्न सक्छु र त्यसपछि तिमीलाई…। लेखेर पठाइदिएँ । शायद ममाथि नाटकको पात्र हाबी हुँदै थियो ।
उनले मन नलागीनलागी बोलिन क्यारे !
‘म एक दुई दिन थिएटरमै व्यस्त रहन्छु’, मैले भने ।
‘व्यस्त हुनु राम्रो हो नि’, उनको जवाफ थियो ।
‘हैन, मैले योपालि क्यारेक्टरमा काम गर्न सकिरा छैन’, खिन्न भएर म बोलें ।
‘कस्तो क्यारेक्टर पोट्रे गर्दै हुनुहुन्छ ?’ उनले सोधिन् ।
‘नाटक हेरेपछि थाहा भैहाल्छ नि’ मलाई आफ्नो चरित्रबारे बोल्नै मन लागेन ।
‘नाटक गर्नेहरुको नाटकै बढी ?’
यो कस्तो शाब्दिक उपेक्षा, उफ…! मलाई ‘अन्प्रेडिक्टेबल’ लागिन् उनी ।
त्यैपनि सौहार्दताका साथ मैले निम्तो दिएँ ।
‘नाटक हेर्न चाहिँ आउनु ल’ ।
‘हेरम’
उनको लघुशब्द वा लघुवाक्यपछि मैले भनें, ‘हस् म अहिलेलाई राख्छु ल । नाटकपछि अलि फ्री भइन्छ । अनि मज्जाले बोलौंला ।’
‘ओके’ उनले भनिन् ।
मैले युट्युबबाट भक्तराज आचार्यको गीत बजाएँ- हजार सपनाहरुको माया लागेर आउँछ एक्कासी ढोकामा ढकढक आवाज सुनियो ।
‘को हो ?’ भित्रैबाट म कराएँ ।
‘दाइ म पल्लो कोठामा बस्ने निर्मल भाइ बोल्यो ।
मैले ढोका खोलें । निर्मलले खाना रुममै ल्याइदियो । म फ्रेस भएर खाना खान थालें । भक्तराजले गीत गाइरहेका थिए । म्यासेन्जको घन्टी बज्यो । एकोहोरो म्यासेजको घन्टीले गीतलाई ओझेल पारिरहेको थियो । थाल टेबलमा राखें । हात धोएँ । सिरानीमा अडेस लाएर मोबाइल समातें ।
प्रश्नहरुमाथि एकोहोरो प्रश्न । उफ…!
‘कलाकारहरु यस्तै हुदाँ रै’छन्’ ।
‘कस्तो ?’ मैले प्रश्न गरे ।
‘यस्तो’ उनले पठाइन ।
‘यस्तो भनेको कस्तो ?’
‘जस्तो तपाईं हुनुहुन्छ’
‘म कस्तो छु ?’
‘मन लाको बेला बोल्ने नत्र नबोल्ने’
‘त्यो त मानवीय स्वाभाव हो नि’ मन नलागी नलागी पठाएँ ।
‘त्यै भएर साइको लाग्छ’
‘को ?’ मैले लेखें ।
‘तपाईं’
‘साइको फिल्म हेरेकी छौ ? हिच्ककको ?’ मैले सोधें ।
‘हेर्दिन म फिलिम सिलिम’ मेरो प्रश्नले शायद झिजो लागेछ ।
‘किन ? ‘मैले यत्ति भने ।
उनको उत्तर आएन । त्यसपछि मैले फोन अफ गरें । ओहो ! भात त हिउँ भइसकेछ । टेबलमा भएको नाटकको स्क्रिप्ट समातें। आफ्नो पात्रमा हराउन थालें ।
०००
‘ओए साइको आजबाट नाटक शुरु हैन त ?’ एकदिनको अन्तरालमा उनको म्यासेज आयो । तर, एकाबिहानै उनको क्लिसे म्यासेज देखेर एकतमासले रिस उठ्यो ।
‘मसँग यस्ता ‘तड्या’ कुरा गर्दै नगर ।’
‘के हो यो ‘तड्या’ भनेको?’ उनले आज निहुँ खोजिरहेकी थिइन् ।
‘जे सुकै होस्’
‘अर्थ नै भेटिन मैले त’ उनले शायद ‘डिक्सनरी’ हेर्न भ्याइसकिछिन् ।
‘सबै कुराको अर्थ नभेटिन सक्छ’
‘कस्तो तड्या मान्छे तपाई त’ मेरै शब्दले मलाई नै प्रहार गरिन् ।
उनले जिब्रो निकालेको ठूलो इमोजी पनि सँगै पठाइन् । मलाई भने झनझन् रिस उठ्न थाल्यो ।
मैले क्लिष्टताको साथ यस्तो लेखेर पठाइदिएँ ।
‘मनचिन्ते, घुमन्ते, फिरन्ते, मगन्ते, कल्पित, कपोकल्पित, अर्धकल्पित, मनोकल्पित, बकुम्फुसे, पढन्ते, मनगढन्ते कुराहरू मसँग गर्दै नगर ।’
‘किन ?’ उनको उत्तर आयो ।
‘किनकी म साइको हुँ । साइको…। मभित्र तीक्ष्ण विचारहरूले आक्रमण गरिसकेका थिए ।
‘छ्या ?’ उनले एक शब्द मात्र पठाइन् ।
मैले हातका औंलाहरुलाई रोक्न सकिनँ
‘के को छ्या… मलाई थाहा छ कि तिमी अर्डिनरी मान्छे हौ र म एक्स्ट्रा अर्डिनरी । मलाई यति थाहा छ कि म सबैभन्दा अगाडि आफूले आफैलाई क्रुरताको हम्मरले हानेर मार्न सक्छु र त्यसपछि तिमीलाई…।’ लेखेर पठाइदिएँ ।
शायद ममाथि नाटकको पात्र हाबी हुँदै थियो ।
‘औकात देखाउनु भो हैन…छ्या… यस्ता साइकोप्याथिकसँग मलाई बोल्नु छैन ।’ उनले दिक्दारिताका साथ कडा प्रतिक्रिया दिइन् ।
‘एस ! आईएम साइकोप्याथिक पर्सन, इभर बर्न अन दिस प्लानेट विथ कम्लिकेटेट माइन्ड’ लेखेर पठाएँ तर म्यासेज गएन ।
म्यासेन्जरको सेतो स्क्रिनमा, खरानी अक्षरले लेखिएको थियो- ‘दिस पर्सन इज अनअभाइलेबल अन म्यासेन्जर ।’
(स्रोत : रचनाकार स्वयंले ‘नयाँ रचना पठाउनुहोस्‘ बाट पठाईएको । )
