~सुमन पोखरेल~
यस्तो बेलामा
मान्छे आम मान्छे भए
झोक्राएर बस्ने थियो कुनामा
वा फाल हाल्ने थियो भीरबाट खोल्सामा
वा एक गिलास पानी खाने थियो, धारामा थापेर ।
तर सबै म विशिष्ट हुन्छ
त्यसैले म
त्यसो गरिरहेको छुइनँ ।
यो बेलामा, यस्तो बेलामा
म केही लेखिरहन पनि सकिरहेको छुइनँ ।
बिर्सिएको छु मैले अक्षरहरूलाई
शब्दहरूलाई, मसीहरूलाई
रङ्गहरूलाई ।
त्यसैले म टोलाइरहेको पनि छुइनँ
र
लेखिरहेको पनि छुइनँ ।
यो रातभरि
कोल्टे फेरिरहन पनि सकिरहेको छुइनँ
निदाइरहन पनि सकिरहेको छुइनँ
तिमी नै जसरी ।
मलाई विश्वास भइरहेछ
तिमी पनि यो नाटकजस्तो जीवनदेखि दिक्क छौ
यो अभिनयदेखि आजीत छौ
म नै जसरी ।
तिमी पनि
मान्छेका लस्करहरूको चोर औंलादेखि डराउछौँ
र आफूलाई
तिनै चोरऔंलाहरू बाटिएर बनेको समाजका लागि
चरु बनिदिन्छौ –
स्वाहा !
स्वाहा !
स्वाहा !
योॐ विनाको स्वाहा हो
यहाँ शान्ति छैन मनहरूमा
यहाँ नदीहरू बग्दैनन्
यहाँ मान्छेहरू भीड मात्र हुन् ।
***
यो सृष्टिमा
सिर्जित हरेक वस्तुमा संवेदन हुन्छ
यहाँ स्वास्नीमान्छेहरूमा संवेदन हुन्छ
यहाँ लोग्नेमान्छेहरूमा संवेदन हुन्छ
यहाँ जोसुकै मान्छेहरूमा संवेदन हुन्छ ।
तर पनि
यहाँ मान्छे
झुण्ड बनाएर आफू हराउने गर्दछ
र
संवेदन बिलाउँछ
बाटिएका चोरऔँलाहरूमा ।
मैले स्वास्नीमान्छेलाई चिन्न सकिनँ
मैले लोग्नेमान्छेलाई चिन्न सकिनँ
र
मैले मान्छेलाई पनि चिन्न सकिनँ ।
यी तीनवटैको अनुहार कहिले बिल्कुल एउटै हुन्छ
कहिले मुसो र मिसाइल जस्तो पृथक ।
***
यो मान्छेहरूको बस्ती हो ।
भन्नुको अर्थ; यो मान्छेहरूको पनि बस्ती हो ।
यो मान्छेको बस्तीमा रात
दिन नबिराई आइरहन्छ ।
मान्छेलाई रात चाहिन्छ
निद्रा लागेको बेला सुत्नलाई
नलागेको बेला कोल्टो फेर्नलाई
अघिको दिन सम्झनलाई
र
अरु पनि केही गर्नलाई ।
***
झ्याऊँ झ्याऊँ झ्याऊँ झ्याऊँ झ्याऊँ
किक् किक् किक् किक्
सररर सररर
हलो हलो हलो माइक टेस्टिङ्
छैंया छैंया छैंया छैंया
ए ! क्या बोलती तू
घर्रऽऽऽऽर
किटिक् खिटिक् किटिक् खिटक्
यो
रातको बोली हो
मेरो कोठामा ।
पिलिक्क झ्याप्प, पिलिक्क झ्याप्प
पिलिक् पिलिक् पिलिक्,
रातो इन्डकेटर
मस्क्यूटो डिस्ट्रवायरको बत्ती
भित्त्ताको ऐना;
यो
रातको अनुहार हो
मेरो कोठामा ।
यस्तोमा मान्छेले (आम मान्छेले )
स्लिपिङ पिल्स
भेलियम फाईभ वा टेन खान्छ ।
तर, मान्छेको म विशिष्ट हुन्छ।
त्यसैले
मले त्यस्तो केही खाँदैन ।
मैले त्यस्तो केही खाइरहेको पनि छैन
मैले कलम चलाइरहेको पनि छैन
मैले आँखा उघारिरहेको पनि छैन
मैले आफूलाई निदाइरहेको पनि छैन
मैले निद्रालाई कोल्टे फेराइरहेको पनि छैन ।
***
मान्छेको शरीर
मान्छेको सिर्जना होइन
प्रयास मात्र हो ।
शरीरमा अंग हुन्छ
अंगहरू हुन्छन् ।
तिमी निदाएको छैनौ
म पनि निदाएको छुइनँ ।
मुटु चल्दैछ
टुक टुक ।
नाईटोमा ।
सृष्टिको अनुहार टाँसिएको छ
मेरो कायामा ।
***
कसैले सोध्यो
तिम्रो गाग्रोमा पानी छ ?
मैले नरिवलको रुखको पात देखाइदिएँ ।
मान्छेको भाग्य त्यस्तै त छ आखिर !
जीवन जस्तो
चिरैचिरामा सग्लिएको ।
मायाको तातो
र
बाटेका औंलाहरूको चिसो मिसिएर ।
छोप, छोप
केशहरूले छोप नाईटोलाई,
ढुकढुकी माथितिर सरोस्
छातीको अलि नजिक ।
सृष्टिको हरेक कुरामा संवेदन हुन्छ
नाइटोभन्दा माथि पनि
नाइटोभन्दा तल पनि
त्यसले त संसार चलेको छ
टुक्रा टुक्रा जोडिएर
अरु टुक्रा उमार्नलाई ।
तर
यो रातमा
म केही लेखिरहन सकिरहेको छुइनँ
कोल्टे फेरिरहन पनि सकेको छुइनँ
निदाइरहन पनि सकेको छुइनँ
बिउँझिरहन पनि सकेको छुइनँ
उज्यालो पर्खिरहन पनि सकेको छुइनँ ।
आर्यघाटमा
भोलि पनि घाम उदाउने छ ।
जीवनमा
सुकेका पातहरू खसिरहेका पनि हुन्छन्
हावाहरू उडिरहेका पनि हुन्छन्
पानीहरू बगिरहेका पनि हुन्छन्
नदीहरू वरपर सरिरहेका पनि हुन्छन्
रातहरू गहिरिरहेका पनि हुन्छन्
ताराहरू छरिरहेका पनि हुन्छन् ।
सनपाट र बाबियो मिसाएर
केको डोरी बाटनु ?
पिङका लिङ्गाहरू कता फर्काउनु ?
***
तिमीले सोध्यौ, जीवन के हो ?
मलाई भन्न मन लाग्यो – मृत्यु,
कसैले सोध्यो, गन्तव्य कहाँ हो ?
मलाई भन्न मन लाग्यो – मृत्यु,
उसले सोध्यो, प्राप्ति के होला ?
मलाई भन्न मन लाग्यो – मृत्यु,
जो सुकैले सोध्यो, सृष्टि के हो ?
मलाई भन्न मन लाग्यो – मृत्यु,
सबैले सोधे, मृत्यु के हो ?
मलाई भन्न मन लाग्यो – मृत्यु ।
न्यूटनले, रदरफोर्डले, बोरले
विज्ञान जम्मा गरेर भने
क्षय – अणुको गतिको परिणाम – शून्य – मृत्यु ।
विज्ञान मृत्यु
भोक मृत्यु, ज्ञान मृत्यु
शक्ति मृत्यु, एटम मृत्यु, युद्ध मृत्यु
जीवन मृत्यु
मलाई आज किन जे सुकै मृत्यु लागिरहेछ ?
यो रातमा
यो मेरो कोठामा
सूर्य मृत छ
उज्यालो मृत छ
मन मृत छ
केवल जीवित छ
एउटा अस्तित्व
जीवन्त छ त
बस्, यो कलम ।
आर्यघाटमा
सधैँ घाम उदाउने गर्छ ।
*****
(स्रोत : कवि सुमन पोखरेलको कविता सङ्ग्रह “शून्य मुटुको धड्कनभित्र“(२०५६)बाट सभार)
