~बिपना ढुङ्गाना~
अलि जिद्दी स्वभावकी थिएँ
धेरै जिद्दी गरेँ होला,
बाल्यकालको त्यो तोते बोलीले,
सायद कयौं कुराहरु प्रस्ट्याउन सकिन होला,
तर मैले केही नभनेपनि बुझ्थ्यौ तिमी ।
भर्खरभर्खर हिड्न सिक्दै गरेकी म
लर्वरलर्वर गरेर पाइला भुँईमा घिसरन्थे,
आफूलाई उठ्न सहारा चाहिँदा
धेरैपटक तिम्लाइ निहुर्याएँ होला,
तर सधैं मेरो हौसला बन्न तत्पर थियौ तिमी ।
जहाँ सम्म याद छ मलाई,
इच्छा र आकाङ्क्षाहरू त अथाह नै हुन्थे मेरा,
अभावको ज्ञान कहाँ थियो र मलाई?
कठिन परिस्थितिसँग जुधेर
तिमी मेरो चाहना पूरा गर्दै गयौ,
म भने एकपछि अर्को गर्दैे मागिरहेँ होला ।
मेरा ती ढिटहरू प्रति पछुतो छ मलाई आज,
अपरिपक्व थिएँ म,
तिम्रो आँसु पुछ्नै सकिनछु आमा,
आफू पछिपछि हिँडेर भएपनि,
मलाई सदा अगाडि बढ्न प्रोत्साहन गर्ने
तिम्रो संघर्ष बुझ्नै सकिनछु बाबा ।
सानोछँदा भुतसँग डराउने तिम्री छोरी,
आज भविष्यसँग तर्सिन थालेकी छु,
अन्जान मुलुकमा पठायौ मलाई,
तिम्रै न्यास्रोले छटपटिन थालेकी छु ।
यहाँ त खुलेर रुनलाई,
तिम्रो काख पनि छैन आमा,
दुख बिसाउने तिम्रो कॉंध पनि छैन बाबा,
त्यसैले तिम्रो खोजीमा,
आज हजारौं हजारको भीडमा बिलाउन थालेकी छु ।
तिम्रो संस्कारमा डुबुल्कीएर हुर्केकी म,
हार त अझै मान्दिन,
संसार रुझाउने मेरो प्रयास जारी छ,
संघर्ष गर्दैनैछु ।
आफू उठ्न र अरुलाई उठाउनका निम्ति,
निँहुरिन तिमीबाट नै सिकेकी हुँ,
त्यसैले झुकेर नै एक दिन ,
सबैको मन जित्ने छु,
तिम्रो शिर गर्वले आकाश चुम्नेछ अब,
किनकी तिमीबाट टाढिएपछि,
तिम्रो माया अझै धेरै बुझ्न थालेकी छु ।
बिपना ढुङ्गाना
म्याङ्गलुङ्-२, तेह्रथुम
(स्रोत : रचनाकार स्वयंले ‘Kritisangraha@gmail.com‘ मा पठाईएको । )