कथा : एउटा पासपोर्ट अनुहार

~महेन्द्र महक~Mahendra Mahak

अक्टोबर १०–१५, आबुधाबी ।

उनको अनुहारमा नेपालको तस्विर थियो ।
दशैंतिहारको यस अवसरमा लाखौं मान्छेहरु घर फर्किरहेका छन् । परदेशीहरु स्वदेश फर्किरहेका छन् । शहरमा बस्नेहरु गाउँ फर्किरहेका छन् ।

आबुधाबी अन्तराष्ट्रिय विमानस्थलको बहिर्गमन विभागबाहिर सडकसम्मै लाइन लागेको हुन्छ–परदेशीहरुको । दशैं तिहार मनाउन फर्किनेहरुको लर्को । बकर ईद मनाउन फर्किनेहरुको लर्को ।

दशैंतिहारमा हाम्रा चेलीहरु आफ्नो माइती घर जान्छिन् ।आफ्नो बा–आमासँग टीका थाप्न, दाजुबाट टीका थाप्न अनि तिहारमा दाजुभाइलाई सप्तरंगी टीका लगाइदिन । यी चाडपर्वहरु चेलीका हुन् । दुःख र खुशी दुबै बोकेर आउँछन् चाडपर्व चेलीहरुका लागि । चेली छैनन् त चाडपर्व पनि छैनन् । चेली छन् त खुशीयाली छ चाडपर्वमा ।

तर यहीबेला उनी अराइवलबाट मुग्लान पस्दै थिइन् । माइती जाने बेला उनी परदेश पस्दै थिइन् ।

ट्रली भरिभरिका सामान बोकेर आउँछन् मान्छेहरु । उठाइनसक्नुको हुन्छ लगेज । तर उनले काखीमा एउटा हाते झोला च्यापेकी थिइन् । कालो रंगको लेडिज ब्याग ।

श्रीमान्ले राती अबेरसम्म भट्टी पसलमा रक्सी धोकेर श्रीमतीलाई मरुन्जेल पिटेर धपाइदिएको जस्तो उनको अनुहार । र, सायद ज्यान जोगाउन भाग्दै गर्दा उनले त्यो मैलिएको कालो हाते झोलामा एक जोडा कपडा राख्न पनि भ्याइनन् होला ।
प्रेमीले प्रेमको नाटक गरी प्रेमिकाका भावनासँग खेलवाड गरी उसको अस्मिता लिलाम गरी फरार भएपछिकी प्रेमिकाको जस्तो दयालाग्दो अनुहार ।

बर्बर बलात्कारपछि अर्धबेहोसीमा हिँडिरहेकी युवतीको जस्तो उनको तस्विर । र, सायद त्यही बेला मैलिएको खुम्चिएको हुनुपर्छ उनको कालो/पहेंलो म्याक्सी पनि । …खै किन–किन मेरो मन एकतमासको भयो उनलाई देखेपछि । उनको अनुहारमा नेपालको तस्वीर देखें ।

के थियो होला त्यो कालो झोलामा ?

सायद झोलामा छोरा/छोरीको तस्वीर होला । सन्तानलाई काखमा राखेर स्टुडियोमा खिचेको अलि पुरानो तस्वीर । सायद होलान् पीडैपीडाका दस्तावेजहरु । बीस/पचास दिराम अथवा भोक लाग्दा खान भनी नेपालमै किनेको चाउचाऊ ।

उनी डरले खुम्चिएकी थिइन् । मानौं कि हात अथवा खुट्टा अलिकता बढी पसारिन् भने उनी यो देशमा अपराधी घोषित हुनेछिन् । खुम्चिएको कालो/पहेंलो म्याक्सी पहिरेकी उनले पछ्यौराले शीर छोपेकी छन्, अनुहार मात्रै देखिने गरी । फुङ्ग उडेको कान्तिविहीन मंगोल अनुहार । चिन्तै चिन्ताले खर्लप्पै निलेको ।

नाकमा प्वाँल थियो । नाकमा फुली थिएन ।
वैंशालु उमेर थियो । वैंश थिएन ।
खुट्टामा काला रंगका सामान्य लेडिज चप्पल थिए ।
अराइवल हलमा पर्खिरहेका छन् थुप्रै अरबीहरु ।
महिला पुरुष केटाकेटीहरु पनि ।
भारतीय/फिलिपिनी/बंगाली
पाकिस्तानीहरु पनि ।

ईदको उत्सव मनाउन घर फर्किरहेका छन् अरबीहरु । कुरिरहेका छन् थुप्रै आफन्तजनहरु व्याकुलताका साथ हातमा सुन्दर–सुन्दर फूलका गुच्छाहरु लिएर । अराइवल टर्मिनलभित्र प्रवेश गर्ने मुख्य गेटमा बसेको सुरक्षाकर्मीको बेवास्ता गर्दै तीन–चार जना केटाकेटीहरु खुशीले उफ्रदै भित्रैसम्म गएर आउँदै गरेको आफन्तको अँगालोमा जान्छन् । फूलका गुलदस्ता हातमा राखिदिएर स्वागत गर्छन् । एक अर्कालाई अँगालो मार्छन् । गालासँग गाला जोडेर म्वाइँ खान्छन् । वर्षौं बिछोडिएकाहरु फेरि भेट भएको खुशियाली मनाउँछन् ।

यसरी नै हर्षबढाइ गरिहेको एक हुल भीडको बीचबाट त्यो नेपाली अनुहार बाहिरिएको थियो । बुर्का पहिरेकी एउटी मुस्लिम महिला कन्दुरामा सजिएको अरबीको छातीमा टाउको लुकाएर रुँदै थिइन् । उनी भर्खरै आउँदै थिइन् र त्यो अरबी उनलाई कुर्दै थियो । त्यो प्रेमिल मिलन उनको छेऊमै भएको थियो । उनले देखिन् अथवा देखिनन्, खै ? उनका आँखाले बरु त्यो बंगालीलाई भेटाए, जो चुपचाप बार समातेर उभिएको थियो । उनले बंगालीलाई पासपोर्ट दिइन् ।
पासपोर्ट– उनलाई उनको परिचय/न्याय/देश र काम दिलाउने कागजको ठेली । देशले दिएको एउटा उपहार । सायद उनीसँग भएको सबैभन्दा महंगो चल सम्पत्ति यही पासपोर्ट मात्र थियो !

उनका लागि फूल लिएर पर्खिने कोही थिएन । भक्कानिएको उनको मनको बाँध रोकिदिने कुनै छाती थिएन । उनलाई देखेर चेक प्वाइन्ट पार गरी भित्रै आएर काखमा फूलको गुलदस्ता राखिदिएर लुटुपुटु गर्ने उनको छोरा/छोरी कोही थिएन ।

‘ईद मुबारक ! ईद मुबारक !’ भन्दै अरबी मुस्लिमहरु एकअर्कालाई अँगालो मारिरहेको बेला दशैं तिहारको शुभकामना दिने उनको मान्छे कोही थिएन यहाँ । उनी देश छोडेर परदेश पस्दै थिइन ।

सायद आँगनमा बामे सर्दै तोतेबोलीमा सुनौला सपना देखाउने आफ्नो राजकुमार/राजकुमारी छोरा/छोरीलाई कसैको जिम्मा लगाएर उनी परदेश पस्दै थिइन् ।
सायद श्रीमान्को अत्यधिक हिंसा र बेवास्ताबाट आजित भएर परदेश पस्दै थिइन् ।
सायद बोक्सीको आरोपमा समाजमा अपहेलित भएपछि परदेश पस्दै थिइन् ।
सायद मलेसिया/अरब पसेको श्रीमान् बेखबर भएपछि गरिबीको पुस्तैनी भार थेग्न नसकेर परदेश पस्दै थिइन् ।
सायद अवैध सम्बन्धको बेइज्जति सहन नसकेर परदेश पस्दै थिइन् ।
सम्भावनाहरु त अनन्त छन् ।
जेहोस्– उनी परदेश पस्दै थिइन् ।
उनी र त्यो बंगाली ट्याक्सी पर्खदै छन् । बंगालीको हातमा उनको हरियो रंगको पासपोर्ट छ । युरोपियन र अरबीहरुलाई बढी प्राथमिकता दिने ट्याक्सीहरुले उनीहरुलाई लिन आनाकानी गरिरहेका छन् सायद, त्यही भएर उनीहरु पर्खिदै छन् ट्याक्सी ।

म अलिपर वेटिङ एरियामा बसेर साथीहरुसँग कम्पनीको बस कुरिरहेको छु । अरु दिनहरुमा हामी यतै कतै बसेर बैंश बोकेर हिँडिरहेकी एयरहोस्टेज/फिलिपिना/यूरोपियन अरेबियन युवतीहरुलाई हेर्छौंै ।

हाम्रा आँखाहरुले हरेक दिन यो एउटा अपराध गर्छन् । हाम्रा आँखाहरु बैंशलाई पछ्याउँछन् उनीहरु आँखाबाट ओझेल नहुन्जेल । पर कतै उभिरहेको ट्रली ब्वाय अथवा क्लिनर हामीलाई मुस्काउँछ । हामी पनि मुस्काइदिन्छौं उसै गरी ।
उसका आँखाले पनि त्यही बैंश पछ्याइरहेका हुन्छन् । हाम्रा आँखाले पनि त्यही बैंश पछ्याइरहेका हुन्छन् । र त हामी एक अर्कालाई हेरेर हाँस्छौं । सोध्नुपर्दैन, किन ? के हेर्छौ ? आवश्यक छैन ।

हजारौं किसिमका श्रृङ्गार गरी रंगिएका गुलाबी बैशालु अनुहार–
हजारौं किसिमका फेन्सी लुगामा सजिएका जवानी–
मेरा आँखाले हरेक दिन यो अपराध गर्छन् तर कसैको अनुहार मेरो आँखामा बसेको छैन ।

पपुआ न्यू गिनिया अथवा जोहान्सवर्ग तीन महिने भिसामा गएर अर्धनग्न नाच नाचेर पैसा बटुल्नेहरुको जस्तो अनुहार थिएन उनको । किन–किन उनको अनुहारमा नेपालको तस्वीर देखें । त्यसैले भुल्न सकेन मेरो मनमस्तिष्कले उनलाई ।
पाँच–सात मिनेट पर्खेपछि उनीहरु ट्याक्सीमा सवार भए । साँच्चै, त्यो बंगालीले उनलाई कहाँ लिदैछ होला ? सायद उनी एउटा क्लिनर थिइन् । महिलाहरुको कार्यालय, बाथरुम, सिटिङ रुम सफा गरिदिने महिला क्लिनर ।

सायद उनी खदामा थिइन । कुनै अरबीको घरमा काम गरिदिने घरेलु नोकर्नी । खाना पकाइदिने खदामा । घर सफाइ गरिदिने खदामा । केटाकेटी हेरविचार गरिदिने खदामा । सम्भावित यौनपिपासु मालिकको यौन हिंसाको शिकार खदामा ।
सायद त्यो बंगाली कोठी चलाउँछ । उनलाई कोठामा बन्द गर्नेछ । र शहरको बीच चोकमा उभिएर दलाली गर्ने छ उनको बंैंशको– उनको उमेरको । ‘लडकी नेपाली है । एक सटका सौ दिराम !’ उनको कोठीमा उनीसँगै हुनेछिन्–
बंगाली
फिलिपिना
इण्डियन
पाकिस्तानी
अफ्रिकन…।
सायद… सम्भावनाहरु अनन्त छन् ।

सम्भावनाहरु त अनन्त छन् । देशसँग पनि त कहाँ पासपोर्ट मात्रै बनाइदिने सम्भावना रहेका छन् र ? सम्भावनाहरु अनन्त छन् । जस्तो कि– सधैं चम्किरहने अग्ला–अग्ला हिमाल छन् । अविरल बग्ने हजारौं नदीनाला छन् । बाक्लो वनजंगल छन् । विश्व सम्पदामा सूचीकृत क्षेत्रहरु छन् । जडिबुटी/पन्छी/जनावर/तालतलैया सबथोक त छन् ।
त्योभन्दा बढी कोटी–कोटी तातो रगत बग्ने उत्साही पाखुराहरु छन्– जाँगरिला युवाहरु छन् ।

तर, यी सबै सम्भावनाहरु थाँती राखेर एउटा मात्रै विकल्प रोजेको छ देशले– पासपोर्ट बनाइदिने । र, यसरी बनाइदिएको पासपोर्ट बोेकेर उनी परदेश पस्दै थिइन् । दशैं तिहारको पूर्वसन्ध्यामा ।
पासपोर्ट बनाउनु उनको अधिकार थियो । पासपोर्ट प्रयोग गर्नु उनको बाध्यता थियो । सरकारको एउटा मुख्य काम पासपोर्ट बनाइदिनु ।

पासपोर्टसँग जोडिएर आउने अनन्त सम्भावनाहरुसँग कुनै सरोकार छैन मेरो देशलाई । देश चलाउने ठेक्का लिएका ठेकेदारहरुलाई । ती सम्भावनाहरुको एक तहको पनि चिन्ता छैन उनलाई ।
अनन्त सम्भावनाका साथ उनी परदेश पसेकी छन् । सयपत्री ढकमक्क फुलेको आँगन छोडेर । दिदी/बहिनी आउने बाटो कुर्दै पर्खिरहेका दाजुभाइको तिहार नमनाउने गरी बडादशैंको पूर्वसन्ध्यामा ।

उनको परिवारले यस वर्षको दशैं कसरी मनायो होला ?
खैर, देशले त हरेक वर्ष यसरी नै दशैं तिहार मनाउँदै आएको छ जसरी मनायो यस वर्ष पनि ।
किन–किन उनको अनुहारमा देशको तस्वीर देखें मैले ।

(स्रोत : Nepalpati)

About Sahitya - sangrahalaya

We will try to publish as much literary work of different authors collected from different sources. All of these work is not used for our profit . All the creative work belongs to their respective authors and publication. If requested by the user we will promptly remove the article from the website.
This entry was posted in नेपाली कथा and tagged . Bookmark the permalink.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.