कथा : कथा काठमांडौको

~बिक्रम ज्ञवाली~Bikram Gyawali

“काठमाणडौ शहर । गिद्धै गिद्धको शहर” । यस्तै संवाद संग सकिन्छ लुट फिलिम । हुलको पछाडि पछाडि लागेर म पनि निस्किन्छु सिभिल मलको हल बाट बाहिर । मन मनै लाग्यो फिलिम दामी हो । राम्रै समय कटायो । तर अब जाने कहाँ ?

बिना गन्तब्य मेरो पाइला सुन्धार तिर बढ्छ । धरहराको ढोकामै चुरोट , सुर्ति , गुड्खा , छुर्पि बेच्न राखेको सुपे व्यापारीकोमा एक प्याकेट खुकुरी चुरोट किन्छु । अनि गोजी हेर्छु दुई सय चालिस रुपैया बचेको रहिछ म संग । कता कता भोक पनि लागेको थियो । सोचे धरहराको तल गएर एक पिलेट बफ मोः मोः खाँउ कि । तर घडि हेरेको बल्ल साढे दुई बजेको रहिछ । अहिले खाएर के गर्नु दुई घण्टामे फेरी भोक लाग्न सुरु गर्छ । फेरी पैसा पनि धेरै छैन म संग । भो ! बरु एकछिन न्युरोड तिर घुम्छु अनि खानु पर्ला !!

हिड्दै गर्छु खिचापोखरी बाटो । जहा कपडापसल संगै माछा मासु पसल अगाडि मान्छे नै मान्छे को भिड थियो । ‘अगि त फिलिम मा हक्कु कालेले गिद्धै गिद्ध को शहर भन्थयो । ठिकै रहिछ क्या’ जस्तो लग्यो । कति दिन अगाडि काटेर फ्रिजमा राखेको मासु सिनो बराबर नै जस्तो पो लाग्यो । एकछिनमा हरेक मान्छेलाई मैले गिद्ध जस्तो पो देख्न लागे ।

म रोकिन्न , हिड्छु अगाडि पाको पुग्छु । चिल्लो चिल्लो गाडिहरु पार्किङमा राखेको थियो । याद आउछ पुरानो सपना आफ्नो गाडि चड्ने । “इस् चडिस् गाडि….” मन मनै भन्छु आफैलाई । अलि पर सडक बालकहरु गमलाई पलास्टिकमा राखेर तान्दै हुन्छन्। त्यो देख्दा लाग्छ ‘जिवन जहाँ जस्तरी जसको पनि चलेको छ । चिल्लो गाडिमा पाँच तारे होटेलमा गएर महङ्गो रक्सी को नशा लिनेको । र सडकमा पलास्टिक बटुलेर सानो पैसाले गम सुगेर नशा लिनेको पनि’ ।

यो सहर यस्तै हो दिनमै यहा कति कथा भेटिनछन् र पनि हाम्रा कथाकार धेरै जस्तो हाम्रो देशको पश्चिम नै गएर कथा लेख्छन् मुर्ख लेखकहरु’ मन मनै लेखकहरुलाई गालि गर्छु । यस्तै सोच्दा न्युरोड पुग्छु । जहा हजारौ मान्छे दिन दिनै लाखौको बजार गर्न आउछन् । म त्यहाँ नरोकी आगाडि बढ्छु । बिशालबजार हुदै । फ्रिक स्ट्रिट छिर्ने बाटो हुदै । कुमारी बस्ने दरवार हुदै । पुग्छु बसन्तपुर ।

माथि एउटा मन्दिरमा चढ्छु र गोजिबाट निकालेर एउटा चुरोट सल्काउछु । गोलो गोलो धुवाको गोला बनाउदै त्यहाको चहल पहल हेर्न थाल्छु ।कतै फुर… फुर… परेवा उडिरहेका थिए । तल सानो सानो सुपामा चुङगम , लाइटर ,गुड्खा आदि बेच्नेहरु अगि सुन्धारामा जस्तै आफ्नै संसारमा थिए ।यहा पनि पटक पटक पलास्टिकमा गम तान्ने बालकहरु प्रसस्तै थिए । कतै पर्यटकहरु फोटो लिनमा व्यस्त थिए ।

कतै जोडिहरु आफ्नै प्रेमको संसारमा लिप्त थिए । ‘सायद यो भिड नभएको भए उनीहरु ओठमा ओठ जोडिसकेका हुन्थे होला । तर अहिलेलाई हातमा हात जोडेर नै चित बुझाएका छन् बिचराहरु’ । यस्तै सोच संगै मेरो भर्खर भर्खर टुटेको प्रेम कहानी पनि याद आयो । मनमा हलुका पिडा पनि भयो त्यसैले एउटा सकिन नपाउदै अर्को चुरो साल्काई हाले ।

मोबाईल निकालेर घडि हेरे । पौने चार बजेको रहिछ । भोकले पेट बटारेको अनुभव हुन्छ । अगि नै मोः मोः खानु पर्दो रहिछ जस्तो लाग्छ । उठेर जाउ कि जस्तो लागेको थियो फेरी सोच आउछ । ‘अहिले मोः मोः खायो फेरी बेलुकी खाना खाने पैसा समेत हुन्न म संग । बरु खप्छु । खपेर मरिन्न । छ बजेतिर खानु पर्ला । त्यसपोछि बेलुकि खाना नखाए पनि खासै भोक लाग्दैन निदाए मात्र भइहाल्यो नि !’

यस्तै सोच्दै थिए मेरो नजर एक ठाँउमा पुगेर टक्क अढिन्छ । एउटा बाबुले आफ्नो छोरालाई स्कुलबाट घर लादै गरेको हुन्छ । घर नै होला सायद मेरो अनुमान अनुसार ।त्यो देख्दा मलाई मेरो बाल्यकालको सम्झना आउछ ।

बुवा म र दाई हुन्थिम प्राय हामी बलुकी पर्कदा । बुवाले अफिसबाट फर्किने बेला मलाई र दाईलाई संगै स्कुलबाट घर लाने गर्नु हुन्थयो ।अनि एक दिनको कुरा हो । “बुवा म पोछि गएर ठुलो मान्छे हुने” म भन्छु । बुवा बोल्न नपाउदै दाईको बोलि फुट्छ “इस…ऽ……… बनिस् ठुलो मान्छे ।त त नालाएक हुन्छस्” ।

सानो म धेरै रुन्छु । बुवाले फकाउनु हुन्छ । म मान्दिन । मिठाइ किन्दिनुभो । मैले मानिन । चाउचाउ किनिदिनु भो । भित्रि मनले मानेको थियो । त्यति बेला चाउचाउको महत्व धेरै नै हुन्थयो । तर नमानेको नाटक चाहि गरिरहे।

बुवाले दाईलाई गाली गर्दे भन्नु भो “जहिले भाइलाई जिस्काउछ काम नपाएको जस्तो” । बुवाले त्यति भनेको दाईले पनि मलाई फकाउदै भनेको थियो “ मैले मेरो भाइलाई माया गरेर जिस्काएको पो हो । के गर्छ भनेर । त म भन्दा नि ठुलो मान्छे हुन्छस् ।अनि बुवा र आमालाई तैले पाल्छस्” । म मंख पर्छु ।

घर आउछ एकछिनमा । आमाले खाजा तयार गर्दै हुनुन्छ। म कपडा पनि नफेरी खाजा के रहिछ भनेर हेर्न । ग्यास चुलो नजिक जान्छु । “आत्था….” हात पो पोलेछ चुरोटको ठुटाले । झसंग झस्किन्छु । र फेरी बस्तपुरमै पाऊछू आफुलाई ।बाल्यकालको कुरामा यति रमाएछु आफु कहा छु भन्ने समेत याद रहेनछ । चुरोटले पोलेर पो याद आयो । त्यो भन्दा धेरै पेट पोलेको थियो भोकले ।

अब चाहि केहि खानु नै पर्यो भनेर सिढिबाट तल झर्छु । फेरी एउटा चुरोट सल्काउछु । एउटा आवाज संगै कोहिले हात समाउछ । “दाई पाँच रुपैया दिनुस् न !” हेर्छु एउटा साह्रै ने मायालगदो अनुवारको सडक बालक रहिछ । गोजीबाट पाच रुपैया निकालेर दिन्छु । र भन्छु “ ला तर डेन्ड्राइट नसुग्नु” । त्यो केटो मख्ख परेर जान्छ ।

म सोच्न थाल्छु । “ के खाने होला ! सस्तो पनि र पेट भरिने पनि !!” हिड्दै गरेको कुमारी दरवार नजिक एउटा चिया पसल देख्छु । त्यहा गएर एक कप चिया माग्छु । र वरिपरीको वातावरण हेर्छु । एउटा गाडि बेस्करी गतिमा हिडेको देख्छु । र आत्तिन्छु त्यही घटना सम्झेर सानोको ।

दिमागनै खराब भएजस्तै फेरी त्यही दृश्य मेरो आखाँको अगाडि घुम्छ । एक दिन को कुरा थियो । म सडकपारी पुगिसकेको थिए । दाई र बुवा चाहि अर्को पारी सडकको । मैले दाईलाई जिस्काउदै थिए पारीबाट । दाईले ‘पख् तलाइ त्यहाँ आएर जानेको छु ‘ भन्दै थियो । सडको छेउमा एउटा गाई पनि थियो । परबाट एउटा बस हुईकेर आउदै पनि थियो । अचानक गाई सडकको बिचमा जान्छ । गाडि गाई बचाउन खोज्दा आफ्नो नियनत्रण गुमाउछ । र गएर ठोक्छ दाईलाई र बुवालाई ।

म चिच्चाउछु । गाडि पल्टेको आवाज पनि सुन्छु । मान्छेको भिड लाग्छ । परी जान्छु । हेर्छु अगि संम मलाई पख भन्ने दाइको हात सिथिल थियो । मुख मौन थियो । र शरिर सधैको लागि सुतिरहेको थियो । त्यसतै सधै मलाई समतेर स्कुलबाट घर लाने बुवाको हात पनि दाईको जस्तै थियो । र सधै हास्ने त्यो अनुवार रगतले ढाकिएको थियो । अलिबेरमा सेतो कपडाले रगत भन्दा माथि ढाक्यो ।

“ भाई चिया” पसले दिदीले चिया ल्याएर दिन्छिन् । मेरो आखाँ रसाएको रहिछ । घुरेर मेरो आखामा हेर्छिन्। म फेरी अर्को चुरोट सल्काउछु । फोनको घण्टि बज्छ त्यहि बेलामा । हेरको आमाको फोन रहिछ । उठाउछु । “आमा दर्शन” सुरुमै मैले भन्छु ।

“धेरै आशिर्वाद , के गर्दै छस्” ? आमाले सोध्नु हुन्छ ।

“ परिक्षा आउन लाग्यो पढ्दै छु” । म झूट बोल्छु ।

“ ल राम्रो संग पढ ! त नै त रहिछस् मेरो सहारा” यति भन्दै आमा भावुक हुनुहुन्छ ।

“ हुन्छ आमा । बरु हजुरले बल्ड प्रेसरको औषधि समयमै खानुस् है । धेरै चिन्ता नगर्नुस् । ल म फोन राख्छु ।“ यति भन्दै मैले फोन काटे ।

चिया संगै चुरोट अनि सोच । कसरी भनु आमालाई हजुरको छोरो ब्यक माथि ब्याक लागेर काठमाण्डुमा हल्लेर बसेको छ भनेर । मेरो असली कुरा थाहा पाए के होला त्यो विधुवाको हालत । अनि फेरी दाईको याद आयो र मन मनै भन्छु । “हो दाई तैले भनेको ठिक हो । तैले भनेको दुवै कुरा बन्न म सफल भए । उमेरले ठुलो र कामले नालायक” ।

चिया सकिन्छ । घडि हेर्छु । साढे पाँच बजिसकेको रहिछ । अब हिड्नु पर्छ । खै ! भोक चाहि कता हराएको थियो कता !! सायद सोचले र चियाले होला । हतार हतार न्यु रोडकै बाटो फर्किन्छु । अहिले न्युरोडपनि हतार हतारमै थियो । जाडो महिना भएको भएर होला झमक्क रात परिसकेको थियो । झिलिमिली बत्ति बलिरेको न्युरोड हुदै । न्युरोड गेट हुदै आर. एन. ए. सी . हुदै हिड्छु । हल्ला खोर थियो बाटोमा गाडिवालाहरुको । “ शंखमुल , बानेश्वर , कोहिले फेरी बालाजु सामाखुसी ….. कोहिले कालिमाटि कलंकी …. आदि “ भन्दै चिच्चाउदै थिए गाडिवालहरु । सोच्छु” पेट त यसरी पाल्नेहरु पनि त छन् फेरी मलाई किन पढाईको दवाब ?”

कतै सयमा तिनवटा मोजा भन्दै चिच्चाइरहेका सडक व्यापरीहरु थिए । कतै किताब बेचिरहेका थिए । सबै हर्दा फेरी त्यही सोच आयो । “यहा पनि जिवन चलिनै रहेको छ यसरी नै । यही हो काठमाण्डु । यहि हो यहाको कथा। यहा जो जसरी चल्न सक्छ त्यसरी नै जिवन चलाउन सक्छ। चाहे पढेर डाक्टर ईन्जिनिएर बनेर होस् । या गाडिमा मजदुरी गरेर । चाहे करोडौको लगानिको व्यापार गरेर होस् या सडक पेटिमा सुपोमा सस्तो समान , कपडा , किताब लिएर नै होस् । सबै बाचिनै रहेका छन् ।परेको बेलामा सबै हासी नै रहेका छन् । दुई छाक सबैले टारीनै रहेका छन।

“ मङ्लबजार इमाडोल……. मङ्लबजार इमाडोल…….” यो आवाजले मेरो सोचालाई रोकेर आफुतिर खिच्छ । किनभने मलाई पुग्नु थियो ईमाडोल । त्यही गाडि चड्छु । साईडमा बालकुमारी लेखेको ट्याम्पु हुन्छ । त्यो देख्दा लाग्छ ‘ जति पैसा पाढाइको नाममा सढेर सके बरु त्यसो एउटा ट्याम्पु किनेर चलाएको भए केहि त हुन्छथ्यो जिवनमा । गाडि हिड्छ । साइडमा एउटि राम्री केटी परेकी रहिछ सिटमा । तल देखि माथि संम हेर्छु । आखिर केटा न परे । मिलेको शरिर । गुलाबि ओठ । निलो स्वीटर र कालो पाइन्ट ।

गाडि आफ्नै गतिमा हिडिरहेको हुन्छ । हिन्दि फिलिमको मोहित चोहानले गाएको “तुम हो पास मेरे…..” भन्ने गित बजिरहेको हुन्छ । म त्यो केटीलाई हेर्छु लाग्यो गिन मेरै लागि बजिरहेको छ । मङ्गल बजार पुगेर गाडि रोकिन्छ । त्यो सुन्दर केटी त्यही जर्छे । र मेरो साइडमा एक जना मोटो केटा मान्छे बस्छ । कता कता दिक्क लाग्छ । त्यसपोछी पाटनको सुनधारा हुदै गाडि ग्वार्को पुग्छ । त्यहाँ एकछिन जाम हुन्छ । अनि फेरी गाडिले आफ्नो गति लिन्छ ।र इमाडोल पुग्छ ।

“इमाडोल पुगेर बसबाट ओर्लिन्छु । अनि त्यो उचाइबाट बेलुकीको कोठमांडौ देखिन्छ । टाढा टाढा संम पिल पिल बत्ति बोलिरहेको काठमांडौ । सायद दिनभरको थकाइ मारेर आराम गर्न लागेको काठमांडौ । यो अचम्मको सहरमा कतिको सपना पनि यसरी नै आराम गर्दै होलान । कति सपना ताजा बनेर पलाईरहेका होलान । कति सपना यहि बेलुकीको रात्रीबसमा हार खाएर जादै होलान् । कति सपना यति बेला पनि सधै को लगि अलबिदा भनेर आर्यघाटमा जल्दै होलान् ।

यस्तै सपनाको थूप्रो बोकेर म पनि कुनै दिन यहि सहर पसेको थिए । खै ! तर आज एउटा हार मानेको बिधार्थी बनेर बसेको छु !! हुन त यहा होलान् म जस्तै हजारौ अतृप्त सपनाहरु जो यतिखेर भट्टिमा रक्शी संग आफ्नो दुःख पोख्दै होलान । नशालाई आफ्निो सहारा बनाउदै होलान् । र कति सपना हार मानेर आत्म हत्या समेत गर्ने तयारीमा होलान ।

अनि आजको दिनलाई कथा र म त्यसको पत्र बनाएर सोच्छु । “ लाग्छ यो कथा हो जित्ने को । यो कथा हो हार्ने हो । यो कथा हो सफलताको । यो कथा हो असफलताको । समग्रमा यो कथा हो हार्ने , जित्ने , सफल आसफल , सबैलाई स्वीकार्ने सहर काठमांडौ को । हो यो कथा हो काठमांडौको ।

लुखूर लुखूर हिड्छु । बल्ल भोक संगै शरिर कमजोर भएको बोद हुन्छ । याद आउछ दिउस देखि खान्छु भनेर साचेको बफ मोः मोः को। हुन त ठिकै भो आफैले भनेझै सिनो भरेको मोः मोः नखाएको । पसलमा जान्छु चाउचाउ किन्छु । फेरी बुवाको याद आउछ । तर खै भवुन हुन्न । कोठामा जान्छु चाउचाउ पकाएर चिउरा संग खान्छु । ठुलै उर्जा मिलेको जस्तो हुन्छ । माथिबाट ठुलो प्लेन उडेको आवाज आउछ । सोच्छु लौ फेरी कति सपना बिदेशतिर उडेर गए । फेरी एउटा चुरोट सल्काउछु । डाएरी निकाल्छु । र लेख्न बस्छु । त्यहि कथा जुन नियमित छ। हो लेख्न बस्छु “ कथा काठमानडुको” ।

(स्रोत : Kathasahitya )

About Sahitya - sangrahalaya

We will try to publish as much literary work of different authors collected from different sources. All of these work is not used for our profit . All the creative work belongs to their respective authors and publication. If requested by the user we will promptly remove the article from the website.
This entry was posted in नेपाली कथा and tagged . Bookmark the permalink.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.