~खेमराज पोखरेल~
तिजको दर खाने दिन थियो । नित्यानन्द कलेजको पिउन गिरी सकेर ६ बजे बेलुका घरमा टुप्लुक्क आइपुगे । उनकी श्रीमती दिलमाया अस्पतालबाट स्विपरको काम सकेर केही क्षण पहिले आएकी थिइन् । हुन त तीज एक महिना पहिलेदेखि टोल, छिमेक तथा आफन्तमा आइसकेको थियो । आज भने तिज उसको सँघारमा ठिङ्ग उभिएको थियो । दर पकाउने सुरसार थियो।
नित्यानन्दले दिलमायालाई नियालेर हेरे र मनमनै गमे–‘कस्ती आइमाई होली यो, जीवनसँग कुनै गुनासो छैन । छिमेकी महिलाहरू एक महिना पहिलेदेखि उफ्रिरहेका छन् । ऊ भने निश्चल छे । खोई रहर मारेकी हो कि ।’
विरक्त मानेर उनले श्रीमतीलाई सोधे–‘दिलु, एक महिनादेखि तिज आएको छ पार्टी प्यालेसमा, तिमीलाई रहर लाग्दैन ?’
‘रहर त केके लाग्छ, लाग्छ नि । रहरहरू लाग्छन् र जान्छन् । मजबुरीका नाम माहात्मा गान्धी भनेको सुन्नुभएको छ ?’
‘एक महिनादेखि उफ्रिरहेका छन् तिज भनेर छिमेकी । तडकभडकले समाज बिगार्यो नि दिलु ।’
‘उफ्रिन दिनु न उनीहरूलार्ई । त्यसले हामीलाई के फरक पर्छ र ?’
‘फरक पर्छ नि, तल्ला घरे ठाइँलीले त तिज मान्नलाई सहकारीबाट लिएको ऋण तिर्न घरबारी नै जाने भो रे ।’
‘के गर्नु त हजुर ? नेपालीहरू न घोडा हुनेले घोडा चढेको देखिसहन्छन्, बरु हुने घोडा चढे भनेर घोडा नहनेहरू उपति न सुपति धुरी चढेर त हो नि बिग्रिएको ।’
(स्रोत : नागरिक – शनिबार)