~डम्बर धिमाल ‘प्रकृति’~
का ताइको धार्मिक साँस्कृतिक
रेम्फा खोदाइतेङ भोवलि गोइका हि
ताइको थातथलो भारी …
अक्सर पातेङ पुर्खा पिताइकालाइं
पुराना आजुआजाइं द्द्याङगेलाइं दोसा
ताइको मातृभासा धार्मिक साँस्कृतिविद
धामि ओझा देरा माझि रो देउन्या
निकायगेलाइता !
हिइखाँ,
एलाको अवस्थाता
हिस्का थामेता हिलि गोइका
हेता हिलि गोइधाङ ग्रामथान
केलाइको धार्मिक साँस्कृतिक
पुर्खाको रिति सभ्यताको परम्परा ?
लाम्फा तें झारबारि
माझा झारभारि हिघाखें
दुरेसो खाङ्लाउ
मोत्मोपा…
झाउका तिकार्ता तिङ्घाखें
महाराज ग्रामथान्ता ढोल बेलाउ
दुरेसोङ तिनिनिपा हिङ्घाखें ।
लाम्फा भूमि जेस्कओसोङ निङ्घाखें
प्राकृतिक दिर पुझिकालाइहेङ
जेस्कओसोङ महाराज ग्रामथान
बनाइलि स्वतन्त्र हिघाखें
ताइको मन लागिका थामेता
बानाइलाउ जेङ्घाखे
वास्तवता: प्राकृतिक दिर दोका
सत्य दोङ इदिताङ हि
केलाइको धार्मिक रिति परम्परा
केलाइको साँस्कृतिक संस्कार
जेसो धेम्लाइं देरा हिघाखे लाम्फा
ओसोङ धार्मिक ग्रामथान निङ्घाखें ।
एलातें,
राजनिति करन बानाइतेङ
धार्मिक संस्कार साँस्कृतिक
म्मापुखोइ !
झेङ्लिं मानिम्पाङ
हाइं न्हिसिन नितिमाङ दोलि
महाराज ग्रामथान हिका भोनोइं
हस्तछेप जेम्पुखोइं
जबर्जस्ति घिङ्पुखोइं
आइलानि सरकारि जग्घाँ दोतेङ
बोमिगेलाइं अतिक्रमन पापुखोइं ।
इदोङ्ते हिइखाँ का,
या हाँसुहेङ दोस पिलि
केलाइहेङ ना बोमिगेलाइहेङ
ओबालाइको ओगोति मन हेसा बुझिलि
केलाइको अस्तित्वगेलाइं हेसा बाँन्चिपाङ ?
का दोखाँ,
यासेहेङ एला
केलाइं एठाने जोम्तेङ
आरोङ झाराङ ल्होतेङ
धेमाल खामाल मिलितेङ
स्थाइ तत्व बानाइलि गोइका हि
आइलानि हिनु नम्बरि बानाइलि
नम्बरि हिनु घेरेलि गोइका हि एला ।
ना एकालाङ माको
का एकालाङ माको
केलाइं झाराङ मिलितेङ
ताइको अस्तित्व बाँन्चिपातेङ
नाल्पालि गोइका हि,
एसा बेइमान मापापिसु दोतेङ ।
एसा दोकाताङ पापुनु
धेमाल खामालको अस्तित्व समेटेका
तें बिघाको हाइं खोबर हि वला ?
हेथे सहेपालि ग्राम महाराजहेङ
बोमिको दुराचार
केलाइबुङ हेथे सहेलि
बोमिको दुर व्यवहार ।
ताइ जातिय बारे हाइदोङ मान्थुनु
द्द्याङ नास्तिक जेङ्खें
जिहाँजुहिलेङ गुपुस समान जेङ्खे
बुझ्याइने ला केलाइं
बोमिको लोइ लोइता हेथे पिताइं पुलि
हिदुङ्हि गोताङ्थोक पुर्खाको सत्यता
मानव सभ्यता फेरेकाताङ मन चिताइं पुलि ।
ल्होसुुुला झाराङ
चेतनाको गेसा जोलाइतेङ
धार्मिक दोसाङ जोरेन्हाका
साँस्कृतिक संस्कार गेलाइं
अस्तित्व पहिरन नाल्पाका
बाँन्चिपालि……
जोमाइने ला झाराङ
ल्होकाइने ला झाराङ ।
डम्बर धिमाल ( प्राकृति )
नपा. उर्लाबारी-८ मोरङ दुर्गापुरी मेहरी चोक ।
(स्रोत : धिमाल डट कम)
