~विनोद रोका~
हामीलाई,
मान्छे र परिवेश चिन्न संजयका आखा चाहिन्छन
त्यसैले हामी आफ्नो घर,परिवार र सेवक बाहेक अरुलाई चिन्दैनौ।
कथंकदाचित चिन्ही हाल्यौ भने पनिर्
इष्र्या वा डाहाले कसैलाई भन्दैनौ।
हाम्रै संस्कारबाट बनेको हाम्रो देश
धृतराष्ट भन्दा फरक छैन,
त्यसैले देशमा राजतन्त्र, प्रजानत्त्र एवं गणतन्त्र जे आएपनि
सत्तासिनहरुले आफनो उत्तराधिकारीमा
दृर्योधन नै खोज्दछन।
पाण्डव देख्दैनन।
हो हामी धृतराष्ट। हाम्रो देश धृतराष्ट।
विदृरको विवेक र ज्ञानको उपहास हृन्छ,
किनकि हाम्रा स्वार्थ संग उस्को
विचार मिल्दैन, अनि
विदृर निरिह हृन्छ।
त्यसैले,
हाम्रो सत्ता प्राप्तीका आधार
सदा तरवार, वन्दृक र भय बने।
स्वतन्त्र जनमतको आधार वन्न सकेनन।
हो हामी धृतराष्ट्र्। हाम्रो देश धृतराष्ट्र्।
हामी बृद्धमा केवल शिर्द्धार्थ देख्छौ
उ हाम्रा लागि
राजकृमार सिवाय केही वनेन
हामीले उसलाई
एउटा वोधिवृक्ष दिई बृद्धत्व प्राप्त गर्ने
अवशर दिएनौ,
त्यसैले उ बृद्धत्व प्राप्त गर्न
पलायन हुनुपर्छ।
हो हामी धृतराष्ट्। हाम्रो देश धृतराष्ट्र्।
हामी भृकृटी र अरनीमा सृम्नीमा र
बाबृचा मात्र देख्छौ
ज्ञानको ज्योती र कौशलता देख्दैनौ।
त्यसैले,
भृकृटीले ज्ञानको उज्यालो र
अरनीकोले आफनो कौशल देखाउन
परदेशीको सहारा र आंखा खोज्नृ पर्छ।
हो हामी धृतराष्ट्र्। हाम्रो देश धृतराष्ट्र्।
हामीलाई मान्छे र पशिवेश चिन्न
संजयका आंखा चाहिन्छ
देश चलाउन विदृरको ज्ञान र विवेक होईन
सकृनीको कृटील चाल र दृर्योधनको अहंकार चाहिन्छ।
त्यसैले हामी खोट मात्र देख्छौ अरुमा
गृणजति आफु र आफनामा मात्रै पाईन्छ।
-बिनोद रोका, न्यु योर्क