~सुरेश हाचेकाली~
नवयौवनाको प्रिय पछ्यौरीजस्तो लाग्ने
स्वाभिमान–उत्तोलक राष्ट्रिय झण्डा
छानोमा निर्विघ्न फहराउँदै
हजारौँ भुजंगप्रयात खोलाहरूभन्दा पर
अर्थ मन्त्रालयसँग मुस्कुराइरहेको
लावण्यवती महिला मन्त्रालयले
सुन्दैन गँवार आइमाईको मझेरी–गनगन
तर, कहन्छु
भर्खरै पिनाले लिपेर घाममा सुकाएका
एक दर्जन डाला–नाङ्लालाई
गोप्यताको सातपत्रेमा लुकाएको मेरो मनोवाद।
पूर्व चार नम्बरका बडाहाकिमको
बाह्रैकाल सयसगिरी गर्दा
माघे तुषारो र घोडाको लिदीले
चर्चरी फुटेका थिए
मेरा ब्राह्मणका बूढा कुर्कुच्चा।
कपासजस्तै टहटह फुलेको जुनेलीमा
घुर्यानबाट
मालबोक रम्बाफल मग्मगाइरहेको
एक अद्वितीय रात
मलाई वंशविस्तारको जिम्मेवारी बोकाएर
सदरमुकामका बडाहाकिमको घोडा स्याहार्न
गए शिव शर्मा ब्राह्मण
अबला स्वास्नी
अजबाफी देउतापितृको जिम्मा लगाएर।
मेरा नाथ शिव शर्माको
दीर्घजीवनको असीम कामनामा
मैले भाकल गरेेँ वनदेवी माईलाई
खोलो तर्दा पानी अचाएँ जलदेवतालाई
षोडशोपचारले पूजा गरेँ
हरेक वर्ष भक्तवत्सल स्वस्थानी परमेश्वरीलाई।
घोडा सेवक शिव शर्मा
घोडाबाटै लडेर सकिएको खबर
धागो बाँधेको चिठीले बोकेर ल्यायो।
समाजको छिद्रान्वेषी लोचनमा
बिनाबाउको छोरो जन्मियो नवराज
गर्भे टुहुरो छोराकी शंकास्पद आमा भएँ म
जुका लाग्ने एकान्त लेकमा
तुषारोले कठ्यांग्रिएको बुकीफूलजस्तै
शिरदेखि पाउसम्म सेताम्य भएँ म
शुभसाइत र रातो रङमा बहिष्कृत
अलच्छिन बोक्ने बिधवा बाहुनी भएँ म।
हिउँदमासको मूलबाटोमा
छिल्लिँदै हिडेका ठिटाठिटीहरूको हाँसोले
धेरै पल्ट
मेरो रतिक्षुधाको असंतृप्त दहमा
अधैर्यको काउकुति लगाएर गयो
अपशोच,
परमधामबासी शिव शर्माकी बिधवा म
समाजशास्त्रको साविक विनियमले
मभित्रको गोप्य रतिशास्त्रलाई
पाप र अपराधको अनुसूचीमा थन्क्याएर राख्यो।
नेप्से परिसूचकको ‘कमर्सियल’ दुनियाँमा
राजकाज संयन्त्रले मेरो नवराजलाई
लघुकौमुदी र राजावादी संकथन घोकेको
एक ‘मिस्पि्कट’ बेरोजगार बनाएर
छट्टु बजारको पञ्चेदोबाटोमा छोडिदियो।
अविररञ्जित बनारसी कोट लगाएका
वाक्पटु सज्जनबृन्द
बैंसले पात्तिएको
चामरपुच्छे्र कालो घोडा चढेर
आक्कलझुक्कल आउँथे
शिव शर्माको यो माकुरजाले झुपडीमा
र दलानमा ओछ्याएको
एघारघरे गुन्द्रीमा बसेर
मेरो गहतबारीको छेउछेउ
रेल गुडाइदिने सपना देखाँउथे।
हात्तीले खोजीखोजी माला पहिर्याएर
राज्याभिषेक गराएको
लावण्य देशको नवराजकी महतारी हैन म
विभेद र दुर्भाग्यका जोर हात्तीले
आजीवन उठिवास लगाएकी
मैलीधैली अवला आइमाई हुँ म।
मेरो यो अभागी नाउँमा
भाग्यमानी नारी–पुरुष
प्रज्ञा, राजनीति र समाजसेवाको
उर्ध्वगामी धन्दा गर्छन् भन्ने सुनेकी छु।