~लेन्को~
त्यस भेकमा एउटै घर थियो एउटा थुम्कोको शिरमा बसेको घर । त्यस अग्लो ठाउँबाट नदी बगेको अनि गौचरका छेउमा फैलिएको खेत देख्न सकिन्थ्यो । त्यो खेत पाकेको बाली र ठाउँ ठाँउमा सिमीका फूलहरुले सिँगारिएको थियो । यसैले त्यहाँ राम्रो बाली हुँदोरहेछ भन्ने भरोसा थियो ।
अब धरतीलाई एउटै कुरा चाहिएको थियो पानी बस् एक झर पानी । लेन्को आफ्नो खेतसित राम्ररी परिचित थियो । बिहान भरि केही नगरी उसले खालि आकाशतिर दृष्टि दौैडाईरहयो ।
अब त सायद हामीले एक झर पानी पाउँछौं कि ।
उसकी स्वास्नी खाना पकाउँदै थिई । उसले भनी हो भगवानको इच्छा भए ।
तन्नेरीहरु खेतमा काम गर्दे थिए । मसिना बालकहरु घरको छेउमा खेल्दै थिए । अहिले उही स्त्रीले सबलाई बोलाई लौ आओ है सब । भात पाक्यो ।
भान्सा गर्दै गरेको बेला लेन्कोले सोचेजस्तै पानीका ठूला थोपाहरु खस्न थाले । आकशको एक दिशामा कालो बादलको एक मुस्लो मडारिन थालेको थियो । हावा स्वच्छ र मन्द थियो ।
लेन्को बाहिर गौचरमा निस्क्यो । उसले शरिरमा पानीका थोपा खसेको आनन्द अनुभव गर्न थाल्यो । त्यहाँबाट फर्केर आएपछि उसले भन्यो आकाशबाट खसेका यी पानीका थोपा होईनन् । यी त नयाँ पैसाहरु हुन् । ठूला ठूला थोपा दशपैसाहरु अनि सानाचाहीं पाँचपैसाहरु ।
सन्तोषको भावले उसले पाकेको बालीको खेतलाई हेर्यो । जहाँ सिमीका फूलहरु थिए र जुन खेत पानीको पर्दाले सजिएको थियो । तर शहरमा तेज हावा बहन थाल्यो अनि पानी सँगसँगै ठूल्ठूला असिनाहरु खस्न थाले । यी असिना पो साँच्चै चाँदीका पैसा जस्ता देखिन्थे । केटाहरु पानीमा कुद्दै यी जमेका मोतीहरु टिप्न थाले ।
यो त सार््है नराम्रो भयो । लेन्कोले बिरक्त भएर भन्यो सायद यो छिट्टै थामिन्छ होला ।
तर यो छिट्टै थामिएन ।
एक घण्टासम्म घरमा बगैचामा थुम्का थुम्कामा खेतबारीमा सम्पूर्ण इलाकामा नै असिना पर्यो । नूनले ढाकिएको जस्तै गरि सन्पूर्ण खेत नै सेताम्मे भयो । रुखहरुमा एउटै पात रहेन । जम्मै अन्नबाली स्वाहा भए । लेन्कोको हृदयमा ठूलो पीर पर्यो । आँधी थामीएपछि खेतको बिचमा उभिएर उसले छोराहरुलाई्र भन्यो
बरु सलहको उत्पातले खेतमा केही छाड्ने थियो होला । यो असिनाले भने केही बाँकी राखेन । यसपाली हाम्रो अन्न सिमी केही केही हुँदैन ।
त्यो रात दुःख लाग्दो थियो ।
हामीले काम गरेको व्यर्थ भयो ।
हामीलाई सहायता गर्ने कोही छैन ।
यो बर्ष हामी भोकै मर्ने भयौं । त्यस इलाकामा भएको एउटै घरमा बस्ने ती प्राणीहरुको हृदयमा तर एउटै आशा थियो भगवानको मद्यत ।
यो सर्वनाश नै देखिए पनि हामी हताश हुनुहुदैन । यति सम्झ कोही पनि भोकै मरेको छैन ।
उनीहरु पनि यही सम्झन्छन् भोकै कोही मदैन………………।
रातभरि लेन्कोले त्यही एउटै आशा एउटै भरोसा भगवानको सहायता सोचिरहयो । उसले सुनेको थियो भगवानका आँखाले सबैथोक देख्छन् मान्छेको हृदयभित्र भएको कुरा पनि देख्छन् ।
लेन्को जब्बर मान्छे थियो । खेतमा पनि गोरु जस्तै काम गथ्र्यो । उसले केही लेख्न पढ्न सिकेको थियो । भगवान्ले उसलाई मदत गर्छ भन्ने कुरामा उसको अटल विश्वास थियो । यही विश्वास मनमा लिएर भोलिपल्ट उसले एउटा चिठी लेख्यो ।
त्यो उसले भगवानलाई लेखेको चिठी थियो ।
उसले लेख्यो भगवान् तपाइले सहायता गर्नु भएन भने मेरो जहान र म यो बर्ष भोकै पर्नेछौँ । खेतमा अन्नहरु रोप्नुलाई र बाली नहुन्जेल खानलाई मलाई एक सय रुपियाँ चाहिन्छ । किनभने यसपाली असिनाले……………॥ चिठीको पुछारमा लेख्यो ।
लेन्को
अनि उसले बाहिर खाममा लेख्यो भगवान्लाई । चिठी भित्र खल्तीमा राख्यो । अनुहार अझै खिन्न थियो । ऊ शहरतिर लाग्यो । हुलाकघरमा उसले चिठीमा टिकट टाँस्यो अनि त्यहीं बाकसमा चिठी खसाल्यो ।
एकजना हुलाकीले चिठीहरु मिलाउँदा त्यो चिठी फेला पर्यो । हाँस्दै पोष्टमास्टरकहाँ गएर उसले त्यो चिठी देखायो । हुलाकघरमा यतिका बर्ष काम गर्दा पनि उसले यस्तो ठेगाना भएको चिठी देखेको थिएन ।
पोष्टमास्टर हष्ट पुष्ट रमाइलो प्रकृतिका मानिस थिए । यो चिठी देखेर उनी खित्का छोडेर हाँसे । तर तुरुन्तै उनी गम्भीर देखिए अनि टेबलमा चिठी राख्दै भने कस्तो विश्वास । यो चिठी लेख्ने मानिसको जस्तो विश्वास ममा हुनु नि । उसले विश्वास गरेको जस्तो मैले पनि विश्वास गर्न सक्नु नि । कस्तो भरोसा गर्न जानेको । भगवान्लाई चिठी लेखेको हेरन ।
त्यो चिठी भगवानकहाँ पुर्याउन सकिदैन थियो । तर त्यो चिठीले देखाएको अद्भुत विश्वासमा आघात नपुर्याउन पोष्टमास्टरले एउटा उपाय सोचे । त्यो उपाय के थियो भने चिठीको जवाफ दिनु । तर त्यसको जवाफ दिनलाई कागज र शुभकामनाबाहेक अरु थोक पनि चहिन्थ्यो । पोष्टमास्टरले मनमनै भने म मेरा कर्मचारीहरु सित थाप्ने छु । साथीहरुलाई पनि यस दान कार्यमा सहायता माग्ने छु ।
यसरी सबैबाट पैसा उठाएर सत्तरी रुपियाँ पुर्याए । एक सय नै उठ्न सकेन । उनले एउटा खाममा त्यो सत्तरी हाले र लेन्कोको नाम लेखे । रुपियाँसित एउटा चिठी थियो जसमा सही गरे जस्तै एउटा शब्द थियो भगवान् ।
आठ दिनपछि लेन्को हुलाकघरमा गयो । उसले उसको चिठी छ कि भनेर सोध्यो । त्यही हुलाकीले नै उसलाई त्यो चिठी दियो । पोष्टमास्टरचाहीं आफ्नो अफिसको ढोकामा उभिएर आफूले एउटा राम्रो काम गरेको सन्तुष्टि अनुभव गर्दै उसलाई हेरिरहेका थिए ।
खामभित्र पैसा देखेर लेन्कोले रतीभर पनि अचम्म मानेन । भगवानमा उसको कस्तो विश्वास नि । ऊ पैसा गनेर रिसायो पो । भगवान्ले यस्तो भूल गर्न सक्तैनन् न त भगवानले उसले मागेको कुरा नै अस्वीकार गर्न सक्छन् ।
त्यति नै बेला लेन्कोले त्यहीं कलम र कागज माग्यो अनि बाहिर टेबलमा गएर लेख्न थाल्यो । आफ्नो बिचार राम्ररी व्यक्त गर्नलाई उसलाई मुश्किल परेको निधार पनि खुम्च्याउँदै लेख्न थाल्यो । लेखिसकेर उसले त्यहींं टिकट र खाम किन्यो । खाममा चिठी हालेर बाहिर टिकट टाँस्यो । अनि मुड्कीले थ्याप थ्याप गर्यो ।
बाकसम चिठी खसालेर ऊ हिँडिहाल्यो । बाकसमा चिठी खस्ने बित्तिकै पोष्टमास्टरले त्यो चिठी ल्याएर पढे । त्यहाँ लेखिएको थियो भगवान् मैले मागी पठाएको मध्ये सत्तरी रुपियाँचाहीं मकहाँ आईपुग्यो । बाँकी रुपियाँ पनि पठाईदिनुहोला कारण मलाई पैसाको सार्है खाँचो छ । तर त्यो पैसा हुलाकबाट नपठाउनुहोला । किनभने हुलाकघरमा काम गर्नेहरु सबका सब चोरहरु मात्र छन् ।
(समाप्त)
सभार पुस्तक : बिश्वका उत्कृष्ट १० कथाहरु
