~बुद्धी सागर ~
भाग – १
——–
अर्काको बाइकमा चढ्नै नहुने। सडकको डिभाइडरमा लगेर ठोक्कायो। म त ठहरै। यति चाँडै मरिएलाजस्तो त लागेको थिएन। मरेपछि, सुख्ख पाइन्छ भन्ने कुरा पनि बकवास नै रैछ। असली दुख्ख त मरेपछि सुरु हुँदोरैछ।
माथि हेर्दा आँखा तिर्मिराउने भर्याङको आठसय छप्पन्न खुट्किलामाथि छु। हिँड्दा खुट्किला गन्ने बानी पनि राम्रै हो, कम्तीमा उक्लिएका खुटि्कला त याद रहे। पिडौला बेस्मारी गलेका छन्। आँत सुकेको छ।
हिँडेको हिँड्यै छु।
सिढीमा कनी-कनी उक्लिरहेका बुढाहरू पनि भेटिन्छन्। ती मुन्टो निहुराउँदै हिँड्छन्। कुन्नि कुन देशबाट आका हुन्, भाषा पनि बुझिन्न।
बीचमा एकजना बुढा भेटिएका थिए। नेपाली नै रैछन्।
‘कता हिँड्यौ?’ उनले सोधेका थिए।
‘मरेदेखि यै सिढी उक्ल्या छु।’
‘तिमी त जवानीमै मरेछौ, मज्जाले हिँड्न सक्छौ,’ बुढाले सास फेर्दा जिब्रो बाहिर निकालेका थिए, ‘आफूलाई त केको श्राप परेको हो, कुन्नि! बुढेसकालमा मरँे। हिँड्नै सक्दिनँ।’
‘बिस्तारै हिँड्नुहोला,’ मैले भनेको थिएँ, ‘यो सिढी स्वर्गैतिर त लाग्या होला।’
बुढा केही भन्न खोज्दैथे। म हुत्तहुत्त माथितिर दगुरेको थिएँ।
त्यसपछि कोही नेपाली भेटेको छैन।
थ्याच्च बस्दै – उठ्दै – हिँड्दैे फेरि एक हजार खुटि्कला उक्लिएँ। पर… मान्छेको हुल देखियो। एउटा-दुइटा घर पनि देखिए।
सिढी सक्किएर सम्म बाटो आएको थियो, म बेस्मारी दगुरेँ।
काँडेतारले घेरेको ठूलो चौरमा ठेलमठेल मानिस थिए। काँडेतारको एकछेउमा ठूलो गेट थियो। गेटमा चार-पाँच जना मुस्तन्डे। टाउकामा फलामका गोला टोपी। ज्यानमा गेरुबस्त्र।
‘कता?’ एउटाले सोध्यो।
‘हिजै मात्रै मरेको हुम्?’ म हाँसेँ, ‘कता जाने हो, था छैन।’
‘भित्र गएर हाकिम सापलाई आफ्नो हिसाब-किताब देखाउने,’ अर्कोले भन्यो, ‘अनि जाँ-जाँ भन्नुहुन्छ, त्यतै जाने।’
‘को हाकिम साप?’
‘चित्रगुप्त हाकिम साप!’ अर्को हाँस्यो, ‘हिहिहि… मर्नेबित्तिकै उहाँलाई भेट्नुपर्छ भन्ने थाहा छैन? बुढाको ब्लडप्रेसर बढेको छ… ख्याल राख्नू। रिसाए भने स्वर्ग पठाइदेलान्।’
‘स्वर्ग जान पाए त राम्रै भो नि!’
‘गइस् स्वर्ग, लन्ठु!’ पहिलो हाँस्यो, ‘बडो सवाल-जवाफ छस् तँ?’
‘मरेपछि सबै स्वर्ग जान चाहन्छन्,’ मैले गम्भीर भएर भनेँ, ‘मैले पनि स्वर्ग जानेजत्तिको धर्म गरेकै छु।’
‘बढी बोल्दो रैछ ए,’ एउटाले खुट्टा उचाल्यो, ‘साप बुटले हानँू?’
‘हुन्दे,’ दोस्रोले भन्यो, ‘स्टुडेन्ड पोलिटिक्सवालाजस्तो छ।’
‘होइन,’ म गर्वले उभिएँ, ‘पत्रकार हुम्।’
‘पत्रकार रैछ… बुटले हानम्?’
‘हुन्दे,’ खुट्टा उचाल्नेवालालाई शान्त पार्दै पहिलोले भन्यो, ‘ठेट्नै छ।’
अनि उसले मलाई नियालेर हेर्यो, ‘पचास रुपैयाँ दे।’
‘किन?’ म सजग भएँ।
‘इन्ट्री फि।’
‘मरेको मान्छेले काँबाट पैसा ल्याउनु?’
‘पहिलोपल्ट मरेको स्वाँठ!’ दोस्रो झर्कियो, ‘गोजी छाम।’
लौ, मनी ब्याग त रैछ! म त अचम्मै भएँ, मरिसकेपछि पनि पर्स त गोजीमै हुँदोरैछ। झिकेँ।
‘खुरुक्क दे,’ आदेश आयो, ‘नत्र यतै बाहिर सडेर बस्लास्!’
जाबो पचास त हो नि, दिएँ।
‘याँबाट सिधै भित्र जानू,’ रसिद दिँदै एउटाले बाटो देखायो।
बाटोछेउछाउ झोक्राएका, हाई काढिरहेका मान्छेलाई छल्दै म ठूलो भवनको गेटमा उभिएँ। जसको निधारमा एउटा साइनबोर्ड टाँगिएको थियो – मनुष्य भन्सार सेवा, मुख्यालय।
…
‘रसिद छ?’ कम्मरमा तरबार झुन्ड्याएको पालेले सोध्यो।
मैले दिएँ।
‘टाइममै आएछौ,’ उसले भित्रको बाटो देखायो। म लुरुलुरु भित्र गएँ। कोठ-कोठामा मानिसको भीड थियो। धेरैको अनुहारमा पसिना।
‘मेरो फाइल अड्केको चौध दिन भो,’ एउटा बुढो कराइरहेको थियो, ‘उता सन्तानले तेह्र दिनको श्राद्ध पनि सकेहोलान्… बा स्वर्ग पुगे भने होलान्… याँ यसरी लट्काउन त भएन नि!’
‘के गर्नु बाज्या,’ तरबारवालाले सम्झाइरहेको थियो, ‘पहिल्यै हाकिम सापलाई खुसी बनाउनुस् भनेकै हो, मान्नुभएन।’
‘मरेपछि छातीमा राखेर लैजान मिल्दैन भनेर सारा सम्पत्ति दान गरेँ,’ बुढाले पसिना पुछे, ‘फुटेको कौडी छैन।’
म अघि बढेँ।
एउटा ठूलो ढोकाअगाडि उभिएको पालेले सोध्यो, ‘रसिद काट्या छौ?’
मैले दिएँ।
‘हाकिम साप भित्रै हुनुहुन्छ,’ उसले भन्यो, ‘चर्को स्वरमा नबोल्नू। उहाँलाई तीनपल्ट हर्ट अट्याक भइसकेको छ।’
म भित्र पसेँ।
तर उनलाई कतै देखिनँ। भित्ताभरि थरीथरी हिरोहिरोइनका फोटा थिए। पश्चिमतिरको भित्तामा जरायोको सिङ टाँगिएको थियो।
थोत्रो टेलिफोन सेटको छेउमा नेमप्लेट थियो – कार्यालय प्रमुख/चित्र गुप्त।
मैले गोजी छामेँ, मोबाइल सेट पनि रैछ। लौ, टावर पनि छ।
‘तुरुन्त मोबाइल अफ गर,’ अचानक टेबुलमुन्तिरबाट आवाज आयो, ‘रिङटोनले मलाई असर गर्छ।’
अनि, चित्रगुप्त टेबुलमुन्तिरबाट उठे। उनले टेबुलमा पेपेरवेट राखे।
म मोबाइल अफ गर्न थालेँ।
‘सिमकार्ड कुन कम्पनीको हो?’ उनले चिम्सा आँखाले मलाई हेरे।
‘एनटिसी।’
‘भो… भो… अफ गर्न पर्दैन,’ उनले लामो हाई काढे, ‘फोन लागे पो!’
म ठिंग उभिएँ।
‘बाइकवाला हौ?’ उनी कुर्सीमा बसे।
म ट्वाल्ल परेँ।
‘बाइक एक्सिडेन्टमा मरेका हौ?’
‘हजुर।’
‘हजार रुप्पे लेऊ।’
म झन् ट्वाल्ल!
‘झन्झट गर्नुपर्दैन क्या,’ उनी मन्द-मन्द हाँसे, ‘सोझै नर्क पठाइदिन्छु।’
‘म त स्वर्ग जान्छु।’
‘भनेको मान। तिमी मेरै नातिजस्तै छौ। म तिमीलाई राम्रै सुझाव दिन्छु। हेर, स्वर्ग पट्यारलाग्दो हुन्छ।’ उनले एउटा फाइलको ढड्डा देखाए, ‘स्वर्ग पुगेकाले नर्क जान पाऊँ भनेर दिएका निवेदन हुन् यी। तिमीलाई नर्क चित्त बुझेनछ भने मलाई भन्नू म तुरुन्त स्वर्ग पठाइदिउँला।’
मरेपछि म पहिलोपल्ट यति धेरै छक्क परेँ।
‘बटुवामा पैसा छैन र?’ उनले सोधे।
मैले पर्स खोलेँ, रैनछ। सात-आठ सय त हुँदो हो।
‘ए कार्ड रैछ त,’ उनले मेरो पर्सको भित्री जेबबाट आधा बिट बाहिर निस्केको एटिएम कार्ड देखेछन्, ‘कुन बैंकको हो?’
‘नबिल।’
‘साह्रै झन्झटिलो छ यो,’ उनले नाक खुम्चाए र टेबुलमुन्तिर हात लगे। एकैछिनमा तरबारवाला दगुर्दै आयो।
‘यो कार्डबाट हजार रुप्पे काटेर ल्याऊ।’
काम एकैछिनमा भयो।
‘लौ त… अल्लिबेरमा नर्क जाने बस आउँछ। राम्ररी जानू,’ उनले अर्को नयाँ चिटसँगै कार्ड फिर्ता दिए, ‘यो चिट यमदुतलाई देखाउनू।’
मैले लिएँ।
टेबुलको फोनको छातीमा पिलिक-पिलक बत्ती बल्यो। चित्रगुप्तले झन्झट मान्दै उठाए।
ढोकानेर पुग्दा मैले सुनेँ, ‘हजुर प्रभु… म तुरुन्त नै नर्क पठाइदिन्छु… अलि हिसाब-किताब नमिलेर हो।’
…
altनरक यातायात।
२ बाई २ लक्जरी कोच।
‘नर्क… नर्क…,’ खलासी चिच्चाइरहेको थियो। बेलाबेला ढ्याम्म-ढ्याम्म बसको ढोकामा हिर्काउँथ्यो।
बसमा ठेलमठेल मानिस थिए। छतमा पनि। भित्र छिरूँ कि बाहिर, म अल्मलिएँ।
‘छतमा होइन,’ मलाई देखेर खलासी करायो।
‘सिट छ?’ म उसको छेउ पुगेँ।
‘छ… छ,’ ऊ हाँस्यो, ‘नर्क जान पनि केको सुविधा?’
म ढोकामा के उक्लेको थिएँ, खलासीले बाहिरबाट भित्रै ठेल्यो। म मान्छेका कुइनाबाट जोगिँदै भित्र पसेँ। एक-दुईजनाले त बोमिट पनि गरिसकेछन्। जुत्ता बिग्रिने डरले म खुट्टा बंग्याउन थालँे। ‘ओ… गड,’ छेउको सिटको मान्छे करायो। ज्या कुल्चिएछ! म कता जाऊँ?
‘भाइ नेपाली हो?’ पछाडिबाट आवाज आयो।
म त्यता फर्किएँ।
एकजना अधबैंसे मानिस रैछन्। ठुलो भुँडी पल्टाएर सिटमा बसेका थिए।
म उनको छेउ पुगेँ।
‘के गर्नु, मरेपछि पनि नेपाली नै प्यारो लाग्दोरैछ,’ उनी हाँसे।
म उनीछेउ उभिएँ।
‘भाइ सिधै नर्क हो?’
म अल्मलिएँ।
‘स्वर्गबाट भागेर त आका होइनौ?’ अधबैंसे हाँसे।
‘म त मर्नेबित्तिकै यहाँ आको हुम्।’
‘भाग्यमानी रछौ,’ उनी हाँसे, ‘म त साढे तीन वर्ष स्वर्ग बसेको थिएँ। दिक्क लागेर भागेँ।’
‘किन दाइ?’
‘क्यार्नी त, ढोकामा नै अप्सराले प्रणाम गर्छे। छुन पाइँदैन…। रुखैरुख चरैचरा। झरनै झरना। आफ्नो त भात नखाई निर्दै नलाग्ने बानी… फलफूल खाएर के सुत्न सक्दो हुँ! जता हेर्यो बुढैबुढा, जोगी जोगी। बुढी आमैहरूलाई त बाती कात्दै बुहारीलाई गाली गर्नै ठिक्क। भजन गा छन्, बस्या छन्। यसो घुम्न गो, गान्धीजी चर्खा बुनेको बुन्यै। मार्क्स किताब लेखेको लेख्यै। आइन्सटाइन हिसाब गरेको गर्यै। एउटा रुखमुन्तिर बुद्धलाई देखेँ। बुढासित यसो ज्ञानगुनका कुरा गरौं भनेको त ध्यान गरेको गर्यै। छ महिनामा आँखा उघारे –
‘को हौ? कहाँबाट आका हौ?’ उनले सोधे।
‘म भीमबहादुर हुँ, प्रभु,’ मैले हात जोडेँ, ‘मरेर आको।’
‘मान्छे किन मर्छ?’ भनेर उनले आँखा चिम्लिए, फेरि उघारेनन्। मलाई दिक्क लाग्यो र टाप दिएँ। नर्कमै रमाइलो हुन्छ रे!
भीमबहादुरको कुरा सुनेर म पनि मख्ख परेँ।
‘ल हेर, स्वर्ग जाने बाटो,’ उनले झ्यालबाहिर देखाए।
पर… उकालो बाटो रैछ। एक-दुई जना वृद्धवृद्धा उक्लिरहेका थिए।
‘अब स्वर्गतिर बस पनि चल्दैन,’ भीमबहादुर हाँसे, ‘कोही गए पो चल्नु। स्वर्ग जानेलाई साह्रै कष्ट भाछ।’
बाटो अलि खराब परेछ, बस यताउता ढल्किन थाल्यो। बसका सारा मान्छेले सिटको डन्डी समाए।
‘मरेकालाई पनि के डराउनुपरेको होला!’ खलासीको आवाज सुनियो, ‘हाम्रा गुरुजी कलिलै उमेरमा छपल्ट बस पल्टाएर याँ आइपुगेका हुन्… डराउनुपर्दैन।’
एकछिनमा खलासी पैसा उठाउँदै यताउता चेप्पिँदै बीचमा आइपुग्यो। उसले नोट मुखमा च्यापेको थियो।
‘बाबु पैसा छैन,’ एकजना बुढाले भने, ‘सबै मर्नुअघि दान देको।’
‘पातकी बुढा, ढाँट्छौ?’ खलासी करायो, ‘धर्मकर्म गरेको भए त स्वर्ग जाँदा हौ।’
‘त्यसो नभन, बाबु।’
‘काँ हुन्छ त्यसरी?’ खलासी कड्कियो, ‘एकवर्ष घाटामा स्वर्गतिर बस चलाइयो। बल्ल त नर्कको टि्रप पर्या छ।’
…
बस घ्याच्च रोकियो।
मैले झ्यालबाट बाहिर नियालेँ, अटेसमटेस मान्छेको भीड थियो। कोही कता दगुरिरहेका कोही कता। बसबाट झर्दै गर्दा म फेरि अल्मलिएँ।
भीड लम्किरहेको थियो। पर… ठूलो गेट थियो। जसमा ठुल्ठुला अक्षरमा लेखिएको थियो – नरक महानगरमा मनुष्यलाई स्वागत छ!
म त्यतै लागेँ।
गेटनेरको पर्खालको भित्तामा मानिसको भीड थियो। त्यहाँ नरक प्रवेशअगाडि पढ्नैपर्ने जरुरी सूचना टाँगिएको रैछ, विभिन्न भाषामा। म नेपाली भाषा खोज्दै हिडेँ, भेटियो। भीडको अघिपट्टि नै रैछन् भीमबहादुर।
सूचनापाटीमा लेखिएको थियो –
१. नरक प्रवेशलगत्तै मनुष्य भन्सारबाट प्राप्त चिट यमदुतलाई देखाउनुहोला र तोकिएको सजाय भोग्नुहोला।
२. आफूसँग भएको रुपियाँ सटही काउन्टरमा गएर ‘नरकधन’मा परिवर्तन गर्नुहोला।
३. केही घुसपैठहरूले नरकबारे पृथ्वीलोकमा गलत हल्ला फैलाइरहेकाले कृपया आफूसँग भएको ‘हातेफोन’ ‘नरकसञ्चार’को कुनै पनि शाखामा बुझाउनुहोला। हातेफोनलाई अहिले नरकको सबैभन्दा खतरनाक हतियार मानिएको छ।
४. यो पृथ्वीलोक होइन, त्यसैले रातिराति हिँडडुल गर्न छुट छ। कसैले नराम्रो व्यवहार गरे नजिकको ‘नरक-दुत प्रभाग’मा सम्पर्क गर्नुहोला। तिनले तपाईंलाई होइन, दोषीलाई कारबाही गर्नेछन्।
५. राँगो नरकको राष्ट्रिय जनावर हो। त्यसैले बफ मःम निषेध छ।
६. जताततै थुक्न र पिसाब फेर्न सख्त मनाही छ। नियम तोडेको भेटे जुन अंगको दोष देखिन्छ, त्यसलाई तातो तेलमा डुबाइनेछ।
७. तपाईंलाई अरू कुरामा नरक बसाइले सुसंस्कृत बनाउँदै लैजानेछ।
तपार्इंको नरकबसाइ आनन्दमय होस्!
…. श्री यमराज।
सूचना पढेर गेटतिर बढ्दै गर्दा भीमबहादुरले मलाई देखिहालेछन्।
‘ए भाइ… सँगै जाऊँ, ‘ उनले भने।
हामीसँगसँगै गेट प्रवेश भयौं।
भित्रपट्टि यमदुतहरूको लामो लहरो थियो। ती सबैको हातको चिट पढिरहेका थिए। भीमबहादुर र म भर्खरै खाली भएका यमदुतको अगाडि उभियौं।
मैले चिट दिएँ।
‘तिम्रै हो?’ यमदुतले मलाई नियाल्यो।
मैले मुन्टो हल्लाएँ।
‘तेस्रो गल्लीको घर नम्बर १४ मा गएर हरेक दिन पाँच मिनेट एक महिनासम्म आफ्नो पुट्ठा तातो तेलमा डुबाउन लगाउनू,’ उसले भन्यो, ‘र, त्यसको प्रमाण स्लिप बोक्न नर्बिर्सिनू।’
मेरो सातो गयो।
भीमबहादुरले चिट दिए।
‘तपाईंलाई नरकमा स्वागत छ,’ यमदुत हाँस्यो।
भीमबहादुरलाई त केही सजायँ भएन, म छक्क परेँ।
‘भाइ, उमेर त्यसै गएको होइन,’ अल्लिपर पुगेपछि उनले भने, ‘मैले त भन्सारमै टन्न पैसा तिरेर ‘क्लिन चिट’ लिएर आएको हुँ… हाहाहा।’
मेरा नौनाडी गल्दै गए।
हामी नरक-सहरको बीचमा आइसकेका थियौं। कता-कता राँगाहरू बेस्मारी कराइरहेको आवाज आइरहेको थियो।
‘दाइ, जाने हो?’ अचानक आवाज आयो।
लौ, दुई-तीनवटी केटी सडकछेउ उभेका रैछन्।
‘कति?’ भीमबहादुर हाँसे।
‘पाँच सय।’
‘लौ चार सय दिन्छु।’
कुरा मिल्यो।
‘ल त भाइ, हाम्रो यात्रा यहीँसम्म रैछ।’ भीमबहादुर छट्किन खोजे। म वाल्ल परेँ।
अल्लिपर पुगेपछि उनले गोजी छामछाम-छुमछुम गरे। केटीले सोधी, ‘के भो फेरि?’
‘सामान छैनजस्तो छ।’
केटी खितित्त हाँसी, ‘नडराउनुस्… नर्कमा एड्स लाग्दैन।’
उनीहरू अल्लि अगाडि पुगेर एउटा मोडमा छेलिए।
एक्लै भएपछि डर लाग्न थाल्यो। अचानक झल्याँस्स भएँ – मरि त सकेँ, केको डर? अनि, हिँडेँ तोकिएको सजायँ भोग्न।
बल्लतल्ल भेटियो ठाउँ।
एकजना वृद्ध यमदुत घाम तापिरहेका थिए। बेलाबेला लहरेखोकी चल्थ्यो।
‘किन आयौ?’ उनले सोधे।
‘सजायँ भोग्न।’
उनले विस्मृत नयनले मलाई नियाले।
‘युगौं भइसक्यो… कोही यता आको छैन। याँ न त कराही छ न तातो तेल।’
‘म के गरूँ, बाजे?’ म मलिन भएँ, ‘सजायँ नभोगे त झन् कार्बाही हुन्छ रे!’
‘तिमी त असल रेछौ, बाबु,’ वृद्ध ट्वाल्ल परे, ‘सबैले नरक-प्रशासनमा गएर घुस ख्वाएर सजायँ भोगिसकेको चिट बनाउँछन्… यता कोही आउँदैन।’
स्कुप पो भेटिएजस्तो छ!
‘यसरी पनि नर्क चल्छ र, बाजे?’
‘के गर्नु बाबु, यो नर्क पहिलेको जस्तो नर्क रहेन,’ वृद्ध बर्बराए, ‘पहिलाको नर्कको कुरा के गर्नु? जताततै होहल्ला। ठुल्ठुला तेलका कराई। कोही कराईमा डुबेका छन्, कसैको हातगोडामा किला ठोकर झुन्ड्याइएको छ। कस्तो रमाइलो थ्यो!’
मैले मोबाइल सेटको रेकर्डर अन गरेँ।
‘म एकदिनमा एकसय पैंसट्ठीलाई त तेलमा डुबाउँथँे। ताकत पनि थियो। अब न त ताकत छ न त तेलको कराई। हाम्रो परम्परा नै मासियो। भोकै पर्ने बेला आछ।’
‘अब के गर्नुहुन्छ?’
‘मर्त्यलोकमा भएको भए काल कुर्थें,’ बुढाका आँखा रसाए, ‘यता त मर्ने चलन पनि छैन…।’
वृद्धको कुरा सकिएको थिएन, गुरुरुरु पाँच-छ जना यमदुत दगुर्दै हामीतिर आइरहेका थिए। तिनलाई देखेर वृद्धको अनुहार निलो भो। तिनले मलाई चारैतिरबाट घेरे।
‘तँ स्वर्गको जासुस होस्?’ मेरो मोबाइल खोस्दै एउटा कड्कियो, ‘यो हातेफोनमा के भरेको?’
म आतंकित भएँ, ‘म पत्रकार हुँ।’
‘ए, पत्रकार!’ अर्कोले घिच्चायो, ‘ल हिँड्… महाराजकोमा … जासुसी गर्छस्?’
बाटोमा मैले दुई-चार मुक्का पनि भेटेँ।
कम्मरमा तरबार झुन्ड्याएका यमदुतहरूले घेरेको ठूलो महलभित्र म लतारिँदै थिएँ। भित्रपट्टि बैठक कोठाजस्तो हलमा अगाडिपट्टि ठूलो सिंहासन थियो। सिंहासनछेउछाउ लहरै यमदुत उभेका थिए।
‘महाराज अंग्रेजी कलास लिँदै होइसिन्छ,’ एउटाले भन्यो।
मलाई सिंहासनको ठिक अगाडि उभाएर यमदुतहरू छेउछाउ उभिए।
पन्ध्र मिनेटजति मौनता छायो।
अनि हुरी आएजस्तो भो। हलभरि सल्याङ-बल्याङ भयो। मेरो ढुकढुकी बढ्यो।
‘महाराज की जय!’ एकछिन जयजयकार चल्यो।
र, पछिल्तिर आठ-नौ जना यमदुत लगाएर यमराज आइपुगे। मुकुट, ठूलो भुँडी, मोटा जुँगा, ठूला राता आँखा, चुच्चावाल जुत्ता। यमराज सिंहासनमा विराजमान भए।
‘को हो यो मनुष्य?’ यमराजले सोधे।
‘जासुस हो, सर्कार,’ पछाडिबाट कसैले भन्यो।
‘म जासुस होइन, महाराज,’ मैले हात जोडेँ, ‘पत्रकार हुम्।’
‘क्यानाम जर्नलिस्ट?’ यमराज मुस्कुराए, ‘कुन पेपरको?’
‘नागरिक दैनिक, सर्कार!’
‘क्यानाम… नागरिकन्युजडट कम?’ यमराजको आवाज मोटो भयो, ‘किन चाँडो खुल्दैन त्यो?’
‘जिउँदो हुँदा पनि महाराज म यही प्रश्नले हैरान थिएँ।’
यमराज हाँसे। र, उनले यमदुतहरूतिर इसारा गरे। हतारिँदै सबै बाहिरिए। एक-दुईजना मात्र बाँकी रहे।
‘क्यानाम… चाहिएकै मान्छे आएछौ,’ यमराजले भने, ‘अब छ महिनापछि, स्वर्ग र नर्कमा चुनाव हुँदैछ। क्यानाम… ती पाजी देउताहरूको विरुद्ध म उठ्दैछु… ए जर्नलिस्ट, मलाई तिम्रो सहयोग चाहिन्छ। ती देउताहरू रातदिन मदिरापानमा व्यस्त हुन्छन्… केही कुरामा अपडेट छैनन्… ग्लोबल वार्मिङ पृथ्वीलोकमा मात्र होइन… स्वर्ग-नर्क दुवैतिर पनि फैलिरहेको छ। अर्थतन्त्र ध्वस्त छ। पाजीहरूलाई अंग्रेजी त आउँदैन… ल हेर म कति अपटुडेट छु… नर्कमा मुनष्यको जनसंख्या बढेको बढ्यै छ… त्यसैले स्वर्गको स्पेस पनि नर्कलाई चाहिन्छ। यही कुरा बताउने माध्यम चाहिएको थियो… तिमीले यतै नर्कबाट पत्रिका निकाल्न सहयोग गर।’
‘हुन्छ, महाराज!’ म हाँसेँ, ‘तर मलाई पनि राम्रो अंग्रेजी आउँदैन।’
‘क्यानाम कसले भन्या छ, अंग्रेजीमा निकाल्न! देवनागरीमा निकाल्ने! अब सारा नर्क देवनागरी भाषीले भरिएको छ।’
एकछिन मौनता छायो।
‘लौ त जर्नलिस्ट… मेरा यमदुतको पनि मन राख्नैपर्यो… आज एकरात जेल बसिदेऊ,’ यमराजले उठ्दै भने, ‘भोलि बिहान मलाई भेट्नू।’
…
जेल सुविधासम्पन्नै थियो। ओछ्यान पनि मज्जाकै। जेलको ढोकाबाहिर ताला लगाएर भर्खरै यमदुतहरू फर्केका थिए। मैले झ्वार्र पार्दै काँटी सल्काएँ, त्यो यमदुतहरूले नै दिएका थिए। कुनामा बत्ती रैछ, धप्प बल्यो।
‘थ्याङ्स ब्रो,’ अर्को कुनातिरबाट आवाज आयो।
मैले हेरेँ, कुनातिर एउटा दुब्लो कायाका मानिस थिए। टुक्रुक्क बस्दा दुवै घुँडा काननेर पुगेका थिए।
‘किन धन्यवाद… बत्ती बाल्दैमा धन्यवाद दिनु पर्दैन।’
‘ब्रो, बत्ती बालेकोमा धन्यवाद दिएको होइन,’ उनी हाँसे, ‘सलाई ल्याएछौ… त्यसैले।’
म पनि हाँसेँ।
ती मानिस मुखमा सुल्पा जोडेर घसि्रँदै मेरोछेउ आए, ‘ब्रो, आगो बाल्देऊ।’
मैले बालिदिएँ। धुवाँ उड्यो। गाँजा बेस्मारी गनायो।
‘तपाईंको शुभनाम के नि?’ एकछिनमा मैले कुराको मेलो झिकेँ।
‘महादेव।’
‘थर नि?’
‘ब्रो, भगवानको थर सुन्या छौ, कतै?’
‘तपार्इं भगवान हो र?’
‘धेरै टेन्स नदेऊ… म महादेव नै हुँ,’ उनले मुखबाट धुवाँको मुस्लो छोडे, ‘पत्याए पत्याऊ, नपत्याए बालै भएन।’
मैले नियालेँ, महादेव नै हुन् क्यारे! जटा त छ तर गर्दनमा सर्प नै छैन। उनको पछाडिपट्टि भने त्रिसुल ठडिएको रैछ।
‘हो प्रभु, तपाईं त महादेव नै हुनुहुँदोरैछ,’ मैले हात जोडेँ, ‘गर्धनको सर्प खै त?’
‘ज्वाइन्ट देर सुतेको बेला एउटा कोरियन ब्रोले खाइदेछ।’
‘अनि प्रभु, कसरी यो नर्कको जेलमा?’
महादेव मुस्कुराए, ‘स्वर्ग बंक गरेर नर्क आको… हुलिदिए।’
‘कति दिनको सजाय हो, प्रभु?’
‘मलाई रोक्ने तागत कसको?’ महादेव हाँसे, ‘म त आफ्नै मर्जीले बस्देको क्या! अहिले मनी छैन… मनीको इन्तजाम हुनेबित्तिकै टाप दिन्छु।’
‘जेलभित्रबाट पैसाको इन्तजाम कसरी होला त, प्रभु?’
‘टेन्स नै छैन ब्रो,’ महादेवले मेरो कानमा खुसुक्क भने, ‘यो बाघको छाला तस्करलाई बेच्ने योजना बनाउँदैछु।’
उनले बाघको छालाको कट्टु सुम्सुम्याउँदै आँखा चिम्लिए।
……………
भाग – २
‘हल्ट।’ चर्को आवाज आयो। झस्किँदै मैले जेलका डन्डीबाहिर चिहाएँ। यमदुतका बीचमा हात पछाडि मोडेर बाँधिएको बलिष्ठ मानिस उभिएको थियो। उसका शरीरमा हरियो टाटेपाटे लुगा र गोडामा काला बुट थिए। यमदुतले उसका दुवै पाखुरा बेस्मारी च्यापेका थिए। मैले महादेवतिर हेरेँ। उनी त मस्त। आँखा बन्दै थिए। आँखाका ढकनी भने सुस्तरी काँपिरहेका। ‘म मेजर उमेशजंग हुँ।’ त्यो मानिस झन् चर्को करायो, ‘साले कालका छौंडाहरू… मेरा दुईसय केटा लगाइदिए भने तिमेरूको नर्क सखाप हुन्छ।’
‘एई… ज्यादा निउँ नखोज।’ एउटा यमदुतले उसको पेटमा मुठी बजार्यो, ‘मरेपछि पनि धाक दिँदो रैछ ए…। यो तेरो भुलोक होइन… बुझ्दैनस्।’
‘हिहिहि।’ दुब्लो यमदुतले दाँत देखायो, ‘ज्यानमा बर्दी भएपछि त यमलोकमा पनि यस्तो शान? काउछो दलेर घाममा लडाइदिनुपर्छ अनि हल्ट हल्ट भन्दै कन्याउँदै जुनी काट्छ।’
‘भित्र जा…।’ पहिलो यमदुतले पछाडितिर लात बजार्यो। मेजर हुत्तिँदै भित्र पस्यो। एकछिन मुख बंग्याउँदै पुट्ठा सुम्सुम्यायो।
‘तेरा बुटाँ मात्रै लौह जडेको हुन्छ भन्ठान्याथिस्?’ यमदुत हाँस्यो, ‘अहिले त तलाई झिल्कामात्रै उठेको हो… दुख्न त पर्सिबाट सुरु हुन्छ।’
मेजर अरठिएको अनुहार लिएर लुते कुकुरझैं कुनामा डल्लो पर्यो।
‘अनि… तँ पनि खुरुक्क भित्र जा।’ यमदुतले अर्को मान्छेलाई पनि भित्र हुत्याए। ऊ च्यापुले नै टेकुलाझैं गरी हुत्तियो र ढल्पलाउँदै उभियो। यी महाशयको भेष पनि रमाइलै थियो। रातो सर्ट, धुलाम्मे निलो पाइन्ट। पाइन्टका दुवै मोडी मोजाभित्र घुसारेका थिए। गोल्डस्टार जुत्ता। ठुटे दाह्रीजुंगा, जिङरिंग कपाल।
‘महाशय… त्यस्तरी धकेल्न पर्छ?’ उसले यमदुततिर हाँस्दै हेर्यो, ‘म आफैं पसिहाल्थेँ नि… अब महान क्रान्तिमा होमिएको मान्छे… जेल बस्दा त मेरो स्टाटस नै बढ्छ नि!’
‘हिहिहि।’ दुब्लो यमदुत हाँस्यो, ‘ए क्रान्तिकारी… भुलोकमा जस्तो यमलोकको जेलमा बसेको हिसाबकिताब हुँदैन… ह्याँ त माथिबाट पनि फोन आउँदैन।’
क्रान्तिकारी झस्कियो।
‘ह्याँ त… जति दिन जेल बस्यो… त्यसको ब्याज गनेर सजायँ थपिन्छ।’ यमदुतले दियो।
क्रान्तिकारीले अक्मकिँदै कोठाको चारैतिर हेर्यो। हामीलाई देख्यो। अचानक उसको दुब्लो ज्यान थररर काँप्यो, ‘म यी जनताको कसम खाएर भन्छु… तिमेरूको सत्ता धेरै दिन चल्दैन। ह्याँ पनि महान क्रान्ति हुन्छ… भन्देऊ तिम्रो यमराजलाई एउटा क्रान्तिकारी नरक पसिसक्यो… बर्लिनको पर्खाल…।’ घाँटीमा कफ अल्भि्कएछ क्यारे। क्रान्तिकारीले खकार्दै चिच्यायो, ‘यमलोकको पर्खाल ढल्छ ढल्छ।’
‘इस्…।’ यमदुतले ओठ लेप्राउँदै ढोकामा ताला लगायो, ‘नरकमा पर्खाल भए पो ढाल्छस्। तँजस्ता कति आए आए…।’
सबै यमदतु फर्किए। अलि पर पुगेपछि, एउटाको आवाज आयो, ‘भोलि तातो तेलमा पुट्ठा च्याइँय… भएपछि क्रान्ति कता जान्छ जान्छ।’
‘स्वर्गतिर जाला नि मास्कलाई भेट्न।’ अर्को आवाज आयो।
‘मास्क होइन… मार्क्स।’ पहिलो आवाज हाँस्यो, ‘त्यसले पनि दाह्री काट्न नपाएर नरकबाट नाई मगाएको थ्यो… स्वर्ग जानपर्छ भनेर खोजेको नाई पनि कता बेपत्ता भयो, थाहा छैन।’
***
‘अनि तपार्इं नेपाली जनता नै होइन?’ क्रान्तिकारीले मतिर हेर्यो। मेरै छेउमा टुसुक्क बसेर।
‘नेपाली नै हुँ।’ म पनि हाँसेँ, ‘अब जनता हुँ कि होइन थाहा छैन…।’
‘बडो काइते कुरा गर्नुहुन्छ।’ क्रान्तिकारीको अनुहार धस्कियो, ‘हाम्रै पार्टीको पर्नुभो कि?’
‘म पत्रकार हुम्।’
‘हल्ट।’ मेरो जवाफ सुनेर मेजर जंगियो, ‘कुन सन्ध्याकालीनको पत्रकार होस्? बडो धाक दिन्छस्… तँजस्ता पत्रकारले मेरो निद हराम गर्याथे। नर्कमा पनि पछ्याउँदै आउने?’
‘म तपाईंभन्दा पहिला आको हुँ।’ मैले अनुहार कठोर बनाएँ।
‘साले … मर्नमा कोही फस्ट र लास्ट हुँदैन।’ मेजरले मेरो सर्टको कलर समायो, ‘अहिल्यै तेरो रुद्रघन्टी फुटालिदन्छु।’
‘एई मेजर… आक्रोशमा नआ।’ क्रान्तिकारीले मेजरको हात मेरो गर्दनबाट फुस्काइदियो, ‘सबै चिज मिलाएर गर्नुपर्छ।’
म पनि के कम, एकलात त जमाइदिऊँजस्तो लागेको थ्यो। मरिसकेपछि केको डर? चुप लागेँ।
‘मरेपछि तँ किन मेरो साथमा लागेको एई क्रान्तिकारी?’ मेजरले आँखा तर्यो, ‘कस्तो सराप पाइयो… जहाँ गएपनि तैंसँगै जानुपर्ने!’
‘मलाई पनि तँसँग हिँड्ने रहर छैन… मरेपछि पनि शत्रुकै अघिपछि हुनुजति ठूलो सराप केही रैनछ।’ क्रान्तिकारी सरेर महादेवको छेउमा टुसुक्क बस्यो। मेजर जुरुक्क उठ्यो। कोठाको पश्चिम कुनामा राखिएको ठूलो ग्यालेनमा ट्वाररर्र पिसाब फेर्न थाल्यो।
क्रान्तिकारीले सुनायो – मेजर र ऊ एउटै बम पड्किँदा मरेका रैछन्। त्यसपछि त जहाँ जाँदा पनि सँगसँगै हुँदारैछन्, नियमै यस्तो हुँदोरैछ। क्रान्तिकारी स्वर्ग जान चाहन्थ्यो रे, मार्क्ससित भेटघाट भइहाल्छ कि भनेर। तर, मेजरले नर्क पुर्याएछ। मनुष्य भन्सार मुख्यालयबाट कागज पनि बनाएनछन्, यमदुतले भेटेर जेल हुलेका रैछन्।
‘अनि पत्रकार बन्धु… तपाइ कसरी मरेको?’ उसले सोध्यो।
‘बाइक एक्सिडेन्ट भएर।’
‘उस्..।’ उसले ओठ लेप्रायो, ‘जाबो बाइक ठोक्केर मरेको? मर्न त मर्नु मजस्तो बलिदान दिएर मर्नु। म त पच्चीस हजार सात यस छपन्नौं सहिद पो हुँ त, नमस्ते गर्नुस्!’
मैले वास्ता गरिनँ।
‘अनि यहाँ महाशय पनि नेपाली नै हो?’ क्रान्तिकारीले महादेवतिर कर्के आँखाले हेर्यो, ‘बडो खरानी घसेर हिँड्याछन्।’
मैले उसको कानमा खुसुक्क भनेँ, ‘भगवान महादेव हो क्या!’
‘नर्कमा पनि महादेव?’ क्रान्तिकारीले हाँस्दै महादेवको कुम हल्लायो, ‘महादेवको भेषमा भिजिलान्तेजस्तो छ।’
‘ब्रो र्याक नगर्।’ महादेवले कुम झट्कारे, ‘बंगारामा बक्सिङ खालास्!’
क्रान्तिकारीको अनुहार निलो भो।
‘हल्ट..।’ मेजर बम्कियो, ‘को हो यो ट्यापे?’
महादेवले झ्वाट्ट आँखा उघारे। आँखा बेस्मारी राता थिए, ‘धेरै टेन्स नदे मेजर… पानीपेटमा त्रिशुलले घोच्छु अनि।’
‘भिड्ने हो?’ मेजरले पाखुरा सुर्क्यायो।
महादेवका आँखा झन् राता भए। निधारको बीचमा एउटा डल्लो हल्लियो। मेजरले छक्क पर्दै हेर्यो। निधारको डल्लो देखेर झस्कियो र लल्याकलुलुक भएर ढल्यो। क्रान्तिकारी कुनातिर सर्यो।
महादेवले फेरि आँखा बन्द गरे।
‘प्रभु… निधारमा के हल्लेको त्यस्तो।’ मैले हात जोडेँ।
‘थर्ड आई… ब्रो। यो खुल्यो भने… भष्म गरिदिन्छ। मेजरलाई था रैछ क्या… डरले ढल्यो।’ महादेवले आँखा चिम्लिएरै हाँसे, ‘तर ब्रोलाई भन्दिऊ… यसमा रतन्धो लाछ, खुल्दैन … रिपेयर गर्न बाँकी नै छ।’
***
राँगाको ठूलो आवाज छपल्ट आयो। मैले घडी हेरेँ, बिहानको छ बजेको रैछ। आँखा मिचेर लामो हाई काढेँ। महादेवका आँखा बन्द नै थिए। क्रान्तिकारी कुनामा गुडुल्किएको थियो। मेजर भने होसमा आएको थिएन। नर्कमा यो मेरो पहिलो बिहान थियो। घडीको चेपमा ‘वेनस-डे’ लेखिएको थियो। मरेर जहाँ गए पनि समय, बार र दिन त उही हुँदोरैछ।
‘लौ आज त मेरो जन्मदिन हो।’ म खुसीले बुरुक्क उफ्रिन थालेको थेँ, थ्याच्च बसेँ। मरिसकेपछि केको जन्म दिन?
तीस वर्ष लागेकोमा कैयौं शुभकामना आएका होलान् फेसबुकमा।
‘के भो ब्रो?’ महादेवको आवाज आयो, ‘डल्लै टेन्स भएजस्तो छ नि!’
‘प्रभु… आज मेरो जन्मदिन परेछ।’
महादेवको अनुहारमा कुनै परिवर्तन आएन। उनले सुल्पा भरे। सुल्पा मुखमा जोड्दै मतिर सरे। मैले सल्काइदिएँ।
‘ल ब्रो ह्यापी बर्थ डे।’ महादेव हाँसे, ‘मरेपनि जन्मदिन त उही हो नि… ह्यापी बन… बाल मतलब नगर।’
म हाँसेँ।
‘के गनाको?’ क्रान्तिकारी ब्युँझिएछ, नाक थुन्यो, ‘चरेसजस्तो छ… हे भग् (वाक्य अधुरै रह्यो) बिहानबिहान चरेस खाएर… ए भिजिलान्ते तिमी भगवान नै हौ भने पनि याद गर… नेपाली जनता बिहानबिहान पशुपतिमा तिमीलाई दुध चढाउँछन्… त्यै खाऊ न! यस्तो कालोपदार्थ खाने हो?’
‘क्रान्तिकारी ब्रो… तल चढाको कुरा करप्सन भएर कहिल्यै माथि आइपुग्दैन क्या!’ महादेवले धुवाँको मुस्लो छाडे, ‘सि… भगवानका गाला चाउरी पर्दैछन्… पुजारीका… समथिङ मुस्ताङका एप्पलजस्ता राता।’
फेरि ठूलो स्वरमा राँगो करायो।
पाँच-छ जना यमदुत आइपुगे। ढोका खोले। क्रान्तिकारी तर्सियो। उसलाई घिच्याउँदै बाहिर निकाले। मेजर त लडेकै थियो।
‘के भयो यस्लाई?’ मेजरलाई घिसार्दै दुब्लो यमदुत करायो।
‘थर्ड आई फ्लु।’ महादेवले सुल्पा निभाएर बाघको छालाको पछिल्तिर जडे।
यमदुतले महादेवलाई जवाफ फर्काउन थालेको थ्यो, तर रोकियो।
‘अनि ए जासुस…।’ अर्को यमदुतले मतिर हेर्यो, ‘तुरुन्त महाराजकोमा हाजिर हुने आदेश आ’छ।’
एउटा यमदुत मलाई लिन उभियो, अरू भने क्रान्तिकारी र मेजरलाई लघार्दै-घिसार्दै गए।
‘ल त प्रभु म लागेँ।’ मैले महादेवलाई हात जोडेँ, ‘हजुर्लाई भेटेर हर्षित छु।’
मैले यमदुतलाई पछ्याएँ।
ढोकाबाहिर निस्किनै लाग्दा महादेवको आवाज आयो, ‘ब्रो हाफ एन आवरपछि भैंसीचोकमा कुर… म आउँछु … समथिङ काम छ।’
यमदुत अघि लागिसकेको थियो, महादेवलाई कुनै उत्तर नदिई म हिँडँे। भुइँभरि रातो कार्पेट ओछ्याइएको थियो। छेउछाउमा तरबारसहितका यमदुत उनलाई पहरा दिइरहेका थिए। फराकिलो टेबुलको पूर्व कुनामा बिराजमान थिए, यमराज। शिरमा मुकुट थिएन। बिचरा तालुखुइले भइसकेछन्।
‘क्यानाम जर्नालिस्ट… रात राम्ररी बित्यो होइन?’ यमराजले कपमा चिनी डल्लो खसाल्दै भने, ‘क्यानाम पत्रिकाका बारेमा के सोच्यौ?’
‘नामै सोचिसकेँ महाराज।’
एउटा यमुदतले मेरा अगाडि चियाको कप राखिदियो। दुई डल्ला चिनी खसालेर चम्मच दियो। म चिनी घोल्न थालेँ।
‘नरक दैनिक।’ मैले चिया सुर्क्याएपछि भनेँ, ‘यो नाम कस्तो होला महाराज?’
‘सुपर भवः।’
‘सुपर भवः होइन महाराज, सुपब।’ म हाँसेँ।
‘क्यानाम राँग अंग्रेजी सिकाउने?’ यमराज कड्किए, ‘त्यो टिचरलाई हाजिर गराऊ। क्यानाम त्यसको सर्टिफिकेट चेक गर।’
दुइटा यमदुत तरवार नचाउँदै बेतोडले ढोका बाहिर दगुरे।
मलाई पनि किन प्याच्च बोल्नुपरेको होला?
‘क्यानाम पत्रिका इन्टरनेटमा पनि राख्नुपर्यो नि! नत्र पाजी देउताले कसरी पढ्छन्? हुन त लन्ठुहरूलाई इन्टरनेट चलाउन आए पो!’ एकछिन सोचेर यमराज हिस्स हाँसे, ‘क्यानाम नरक संसार डटकम कस्तो हुन्छ?’
‘महाराज, त्यस्तो नामको साइटमा त पाठकले नांगा फोटा खोज्छन्।’ मैले गम्भीर भएर भनेँ, ‘नरक न्युज डटकम राम्रो होला।’
‘क्यानाम त्यो पनि ठिक छ।’ यमराजले उठ्दै भने, ‘ल त जर्नालिस्ट आजैदेखि काम सुरु गर। म एकछिन बाथरुम जान्छु। क्यानाम पछि कुरा गरौंला।’
‘म एकछिन कुर्छु महाराज एउटा-दुइटा अरू कुरा पनि गर्नु छ।’ म आर्थिक कुरा गर्न चाहन्थँ।
‘क्यानाम मैले भनेपछि…।’ यमराजको अनुहार बिग्रियो, ‘पछि कुरा गर्ने भनेपछि पछि कुरा गर्ने।’
‘होइन महाराज, एकछिन कुर्छु नि!’ मैले दाँत देखाएँ, ‘बाथरुम त जान लाको हो नि!’
‘क्यानाम आफूलाई कब्जियत भएर हैरान छ। एकघन्टा बसे पनि खलास हुँदैन।’ यमराजको मुड बिग्रियो, ‘ढिपी नगर।’
फन्किँदै उनी अर्को कोठामा लम्किए। दुइटा यमदुतले पछ्याए।
म निस्केँ। भैंसीचोकमा महादेव कुरिरहेका होलान्।
भैंसीचोकमा बेस्मारी भीड थियो। तरकारी बजारजस्तो रैछ। तिनले सारा फुटपाथ कब्जा गरेका थिए। संसारभरिका थरीथरी मान्छेको भीड। भीडमा कसैलाई कसैको वास्ता थिएन। ती रनाहामा परेको राँगोझैं रन्किँदै हिँडिरहेका थिए। गर्मी बढेकाले होला, धेरैको अनुहारमा पसिना थियो। थरीथरी भाषामा चर्काचर्का आवाजमा नेपाली आवाज कतै सुनिएन।
कता होलान् महादेव?
पर… सडकको बीचमा एउटा बुढो मानिस लठी टेकेर उभिएको थियो। धेरैले उसलाई कुइनाले यताउता धकेल्दै हिँडिरहेका थिए।
‘ब्रो…।’ महादेवको आवाज आयो।
उनी मेरा पछिल्तिर उभिएका थिए।
‘प्रभु, जेलबाट कसरी निस्कनुभो?’ म छक्क परेँ।
‘मलाई रोक्ने ताकत कस्को?’ भुइँमा त्रिशुलको बिँड ठोक्दै महादेव हाँसे, ‘यो त मेरो बायाँ हातको खेल हो।’
‘अनि मलाई ह्याँ किन बोलाउनुभएको, प्रभु?’
‘हेल मार्केटमा जानु छ।’ महादेवले भने, ‘ब्यागमा मनी त छ नि!’
‘धेरै त छैन, प्रभु।’ म अक्मकिएँ, ‘किन र?’
‘सर्प किन्नु छ।’ महादेव अघि बढे, ‘अचेल जंगलमा सर्पै छैनन्। ब्रो टेन्स नलेऊ… धेरै पैसा लाग्दैन।’
भगवान न हुन् – सहयोग गरेको त पक्कै खेर जाँदैन।
‘तस्करसित मनीको कुरा मिल्या छैन।’ हिँड्दाहिँड्दै महादेव पछाडि फर्केर सुस्त भने, ‘बाघको छाला बेचेँ भने त मनी नै मनी।’
अघि बीचसडकमा उभिएको बुढो महादेव छेउमै आएको रैछ, ठोक्कियो। त्रिशुल उसको कुइनामा बजि्रयो।
‘मरेँ नि!’ बुढो थुचुक्क बस्यो, ‘यस्की मा फलामको रड बोकेर को हिँडेको हो! म अन्धोलाई कस्तरी हेपेको हो!’
महादेवले केही भन्नै थालेका थे, मैले रोकेँ। बुढोलाई उठाइदिएँ। हामी दगुरेझैं अघि बढ्यौं।
‘हे पशुपतिनाथ…।’ बुढोको ठूलो आवाज आयो, ‘म अन्धोलाई यस्तरी पिट्नेको त नर्कमै… होइन, स्वर्गमै बास होस्।’
महादेव मुसुमुसु हाँसे।
फराकिलो सडक दुई फन्का लगाएपछि बल्ल आइपुग्यो – हेल मार्केट। गेटका दायाँबायाँ आकाशचुम्बी दुइटा राँगाका मूर्ति थिए। त्यसको मुन्तिर फोटो खिच्नेको घुइँचो। नर्कमा पनि कैयौं मल्टिपेक्स कम्पनीका सामान आयात हुन थालिसकेका रैछन्। कपडा, घडी, पिज्जा, आइसक्रिम के-के हुन् के के! मसाज सेन्टर पनि रैछन्। ठूलो भित्तामा लेखिएको थियो – कमिङ सुन फोर-डि सिनेमा। पसलमा साउजीहरू सबैजस्तो चाइनिज थिए। कम्प्लेक्सको बाथरुमछेउ एउटा अँध्यारो पसल देखियो।
त्यहीँ रैछन् थरीथरीका सर्प। कुनै दाँत नभएका, कुनै बिष नभएका। अधिकांश सर्प मुर्छित देखिन्थे। होसमा भएका सर्प महादेवलाई देखेर चल्मलाए। बुढो चाइनिज साउजी पनि मख्ख भयो। उसले हतारिँदै एउटा मेनु देखायो – त्यसमा कुन सर्प कसरी पकाउने भनेर विस्तृत जानकारी दिइएको थियो, सचित्र। त्यो देखेर महादेवका आँखा राता भए तर बोलेनन्।
‘मित बा…।’ मसिनो आवाज आयो।
महादेव आवाज आएतिर लम्किए। आवाज सर्प राखिएको सिसाको बक्सबाट आएजस्तो लाग्यो। मलाई भाउन्न भयो – सर्प पो बोलिरहेको रैछ! मैले चाइनिजतिर हेरेँ, ऊ हाँस्यो। र, कानतिर इसारा गर्यो। ऊ कान सुन्दोरैनछ।
‘ब्रो.. को हौ?’ महादेवले सर्पतिर झुकेर सोधे।
सर्प गुडुल्किएको थियो। थकित उसले यस्सो मुख माथि उठायो, ‘म उही क्या… नागकान्तको छोरो सर्पकान्त।’
‘तिमी मेरो गर्दनमा बीसवर्ष बास बसेको नागकान्तको छोरा?’ महादेव छक्क परे, ‘कसरी आयौ यहाँ, ब्रो?’
‘म पिताजी खोज्दै आथेँ।’ सर्पका काला आँखा छिपछिप भए, ‘छोपेर यहाँ ल्याए। मितबा, मेरो ज्यान जोगाउनुस्।’
‘टेन्स नलेऊ।’ महादेवले भने, ‘म छु।’
मैले इसाराले कति भनेर सोधेँ। चाइनिज बुढो क्याल्कुलेटर लिएर मेरा अगाडि उभियो। र, क्याल्कुलेटरमा लेख्यो – ५००।
महादेवले झोक्किँदै क्याल्कुलेटर लिए र लेखे – २००।
बुढो – ४००।
महादेव – २२५।
बुढाले झोक्किँदै ३८० लेख्यो र काउन्टरमा क्याल्कुलेटर पछार्यो।
मैले पैसा दिएँ। सर्पकान्त हर्षित हुँदै महादेवको गर्दनतिर उक्लियो। जसरी बालक बाउको काँध चढ्छ। हामी हेल मार्केटबाट बाहिर निस्क्यौं। सर्पकान्त खुसी हुँदै महादेवको गर्दनमा नाचेझैं बटारिइरहेको थियो।
‘थ्याङ्स ब्रो।’ बाहिर सडकमा आइसकेपछि महादेवले भने, ‘मनीको लागि।’
म हाँसेँ।
‘मित बा, कुल्फी।’ सर्पकान्त करायो। पर एउटाले कुल्फी बेचिरहेको रैछ। बक्सामा लेखिएको थियो – नर्क कुल्फी, जिब्रोमै झुन्डिने। हसिना मान जाएगी।
‘ल ब्रो।’ महादेवले मेरो काँधमा हात राखे, ‘कुल्फी किन्देऊ न त!’
मैले कुल्फी किनिदिएँ। सर्पकान्तले कुल्फी पुच्छरमा बटार्दै किक्लिक्क आफ्ना दाँत निकाल्यो। महादेव झस्किए।
‘दाँत नभएका सर्प बिक्दैनन् भनेर कोरियनले नक्कली दाँत हालिदिएको हो मित बा।’ कुल्फी मुखतिर बढाउँदै सर्पकान्तले भन्यो, ‘डेन्टिसकोमा लगेर।’
मलाई बेस्मारी हाँसो लाग्यो तर हाँसिनँ।
महादेव कुल्फी खाइरहेको सर्पकान्ततिर हेर्दै अघि बढ्दै थिए, अघिको बुढो फेरि ठोक्कियो। थुचुक्कै बस्यो।
‘यस्की मा फेरि हान्यो।’ बुढो करायो, ‘नर्क यतिसम्म रद्दी होला त सोचेको थिइनँ।’
‘बाजे, तपार्इं पनि बीचबाटोमा किन उभेको त?’ मैले उठाउँदै भनेँ, ‘यसो साइड लागेर उभिनुपर्छ नि!’
‘बाबु, तिमी त असलै रेछौ।’ बुढोले रुन्चे अनुहार लाए, ‘मर्दा आँखा फुटेर मरेँ। अैले दुख्ख पाएँ। कहाँ जाने, आखै देख्दिनँ। पशुपतिनाथले पनि अन्याय गरे ममाथि।’
‘बिग ब्रो…।’ महादेवले सोधे, ‘कसरी मर्यौ? आई त जम्मै डार्क छन्।’
‘आधा बोतल खुकुरी खाको… ठहरै भएँछु।’
‘प्रभु, यो बुढोका आँखा खोल्दिनू न!’ मैले आग्रह गरेँ, ‘हजुर्को ठूलै भक्त पनि रैछ।’
‘ब्रो, त्यस्तो त कालाजादुमा होला।’ महादेवले भने, ‘रियल लाइफमा गारो छ।’
बुढोले पनि के ठान्यो कुन्नि, हात जोड्यो।
‘ब्रोहरू म सक्दिनँ क्या!’ महादेव सन्किए, ‘मैले त बरदान दिने न हो। लौ बरदान दिएँ – अर्को जन्ममा आँखासहित जन्मिनू।’
बुढो च्याँठियो, ‘अर्को जन्म लिन फेरि मर्नुपर्छ? म कहिले मर्छु त?’
‘आइन्सटाइन ब्रो स्वर्ग पुगेदेखि त्यै हिसाब गर्दैछ।’ यत्ति भनेर महादेव फटाफट हिँडे।
**********************************************************************************************************
भाग – अन्तिम भाग
——–
एक हुल यमदुत आइरहेको देखेर महादेव अर्को गल्लितिर लागे। म एक्लै भएँ। यमदुतहरू मेरो छेउ आए। ‘महाराजले बोलाइस्सेको छ,’ एउटाले भन्यो, ‘तुरुन्त हाजिर हुने।’ म हिँडेँ। यमदुतले पछ्याए। यमराज अघिपछि यमदुत लगाएर बगैंचामा टहलिरहेका थिए। यमराजसँग एउटी युवती पनि थिइन्। मैले यमराजलाई निहुरेर दर्शन गरेँ। ‘क्यानाम्, यिनको नाम एलिसा हो। असिस्टेन्ट राख,’ यमराजले युवतीतिर इसारा गरे, ‘यिनलाई जर्नालिजममा रुचि छ।’
एलिसा हाँसिन्। गालामा खोपिल्टा पर्यो। नसालु आँखा। रसिला ओठ। लामो केश। फिक्का बुट्टा भएको फिक्का हरियो सारी। त्यस्तै ब्लाउज। अग्ला सेन्डिल। हिँड्दा टक्टक् आवाज आउँथ्यो। उनलाई देख्नेजति पग्लेर पानी नभए त मरीजाऊँ।
उनले नमस्ते गरिन्।
मैले नमस्ते फर्काउँदै भनेँ, ‘तपार्इं साह्रै सुन्दर हुनुहुन्छ।’
‘थ्याङ्स,’ उनले आँखा घुमाइन्।
‘क्यानाम राम्री हुन्नन् त? य मिस यमलोक भइसकेकी हुन्। क्यानाम जर्नालिस्ट, कस्तो रातो गाला बनाएको?’ यमराजले शंका गरे, ‘क्यानाम लाइन मार्ने होइन नि! तातो तेलमा डुबाउन नपरोस्!’
यमराजका अघिपछि हिँडिरहेका यमदुतले आफ्नो कम्मरको तरवार बेस्मारी अँठ्याए।
‘महाराज, म मरेको मान्छेको त्यत्रो ल्याकत के हुनु,’ मैले हात जोडेँ, ‘जिउँदै हुँदा त केही लछारपाटो लागेन।’
एलिसा खित्त हाँसिन्।
‘क्यानाम ह्याँ जोक चल्दैछ?’ यमराजले मुर्मुरिँदै आफ्नो लठीको हिराजडित बिँड समाए, ‘जाऊ खुरुक्क। कफी बनाऊ। म आउँछु।’
एलिसाको अनुहार खस्कियो। उनी लुरुक्क दरबारतिर लागिन्।
‘क्यानाम पर्ख एलि,’ यमराजले नम्र आवाजमा बोलाए। एलिसा फर्किन्। यमराजले छेउमा टन्न फुलेका फूलमध्येबाट बाबरी फूल चुँडे। र, एलिसाछेउ पुगे।
‘क्यानाम, यसलाई कफी-टेबुलमा सजाऊ।’
एलिसा हाँसिन्। कर्के नजरले मलाई हेरिन्। मैले आफ्नो हृदयभित्र फर्किन थालेको बाबरीफूललाई लुकाउँदै नहाँसेजस्तो गरेँ।
एलिसा ढोकामा के पुगेकी थिइन्, ढोकेले हाँस्दै ढोकामा फर्फराइरहेको मखमली पर्दा पन्छाइदियो र केही भन्यो। एलिसा हाँस्दै भित्र पसिन्।
‘ओइ लन्ठु, यता आइज,’ यमराज रिसले थरथरी काँपे। बिचरा ढोके दगुर्दै आयो र घुँडा टेकेर यमराजका अघि शिर निहुरायो।
‘क्यानाम हिरो बन्छस्?’ राता आँखा बनाउँदै यमराजले उसलाई हेरे। र, अरू यमदुतलाई भने, ‘यस्लाई तुरुन्त जेल हुलिदेऊ। क्यानाम छ महिना।’
‘महाराज, अब यस्तो गर्दिनँ। माफी पाऊँ’ भन्दै ढोके रोयो। तर, उनले सुनेनन्। चार जना यमदुतले उसलाई घिसारे।
मेरो ढुकढुकी बढ्यो। यमलोकमा ‘लभ’ गर्न खोज्नु यत्ति महंगो?
‘कति महंगो?’ यमराजले सोधे।
लौ बा मेरो सातो गयो। यमराज हृदयको कुरा पनि बुझ्छन् क्यारे।
‘के महंगो महाराज?’ मैले हात जोडेँ।
‘क्यानाम, ब्रोडसिड पत्रिका निकाल्न कत्ति महंगो पर्छ भनेको?’
मेरो सास आयो, ‘महाराज म भोलि नै हिसाब-किताब दिन्छु।’
‘लौ त जर्नालिस्ट, म एकछिन विश्राम…,’ बोल्दाबोल्दै यमराज टक्क अडिए। किनभने, पाँच-छ जना धुलाम्मे यमदुतले एउटा दुब्लो कायाको मान्छेलाई लतार्दै ल्याइरहेका थिए। उसका दुवै गोडा भुइँमा लतारिएका थिए। ऊ डरले कालोनिलो भएको थियो।
‘क्यानाम, मलाई राँग अंग्रेजी सिकाउने?’ यमराजले उसको पेटमा लट्ठीले घोचे।
‘महाराज, मैले त सही नै सिकाएको थिएँ। हजुर्को प्रनाउन्सेसन …।’
‘चुप!’ यमराज थरर काँपे, ‘क्यानाम, कति पढ्या छस्?’
‘संस्कृतमा पिएचडी हुँ, सरकार।’
‘लौ मार्यो,’ यमराज हाँसे, ‘क्यानाम, पढेको संस्कृत … सिकाउने इङलिस?’
‘सरकार पढेको त अंग्रेजी नै हो। पिएचडी गर्न बिहारतिर जाँदा संस्कृतको सस्तो पाइयो।’
‘क्यानाम यस्लाई तुरुन्त जेल पठाऊ’ भन्दै यमराज दरबारतिर बढे।
‘महाराज, जिउँदो हुँदा पनि मेरो आधा उमेर जेलमै बितेको हो,’ ऊसले अत्तालिँदै घुँडा टेकेर करायो, ‘महाराज, माफी पाऊँ।’
यमराले उसलाई फर्केर पनि हेरेनन्।
म बाहिर निस्कन गेटतिर लागेँ।
अल्लि पर पुगेको थिएँ, एलिसाको आवाज आयो, ‘एकछिन पर्खनुस् त!’
म बडो मुडमा फर्किएँ।
एलिसा दगुर्दै आइरहेकी थिइन्। उनी नजिक आउँदा उनको शरीरको मिठो बासना मैले महसुस गरेँ।
‘हजुरलाई दरबारको पश्चिमतिरको क्वाटर नम्मर २४ मा सुत्ने व्यवस्था छ,’ उनले एकै सासमा सुनाइन्।
‘इट्स माई प्लेजर,’ मैले अंग्रेजी ठेलेँ।
उनका ओठ काँपे, ‘वेलकम होम।’
हे प्रभु, म किन पहिल्यै मरिनँ?
…
रातको सवा नौ बजेको थियो। महादेवले मलाई एउटा भट्टीमा लगे। भित्रको होहल्ला सडकसम्म आइरहेको थियो। भट्टीको होचो ढोकामा थोत्रो र मैले हरियो पर्दा झुन्डेको थियो। ढोकाको निधारमा लामो साइनबोर्ड टाँगिएको थियो –
उहि कान्छादाईको सेकुवा पसल
नर्क शाखा। पृथ्विकै स्वाद।
ठूलो काउन्टरपछाडि भुँडे साउजी चुरोट डुङडङ्ति उडाउँदै हाँसिरहेको थियो। हामी भट्टीमा पस्नेबेला ऊ एउटालाई सुनाइरहेको थियो, ‘हेर्नुस् हजुर, नर्क आएर फाइदै भो। मेरा पैसा नतिरेर मरेका जति सप्पै मापा यतै आरछन्। असुल गरिरहेको छु।’
हामीले कुनातिरको खाली टेबुल रोज्यौं।
कोठामा छ वटा टेबुल थिए। टेबुलमा टनाटन मान्छे। मुख बंग्याउँदै, हात झट्कार्दै कुरा गरिरहेका थिए। महादेवलाई देखेर कसैले वास्ता गरेन।
एउटा केटो आएर अर्डर लिन हामीछेउ उभियो।
‘चिसो,’ मैले भनेँ।
महादेवले मलाई अचम्म मान्दै हेरे। र, उनले आफ्ना लागि हाफ बोतल जिन अर्डर गरेँ। सर्पकान्तका लागि दुध।
अर्डर आइपुग्यो।
महादेव जिनको चुस्की लिन थाले। म चिसोको। सर्पकान्तको जिब्रो दुधको कटौरामा लप्लपाइरह्यो।
‘ब्रो, एक पेग लेऊ,’ महादेवले रक्सीको सिसी मेरो गिलासतिर ढल्काए। मैले स्वाट्ट गिलास आफूतिर तानेँ।
‘भो प्रभु, एकछिन पछि यमराजलाई भेट्नु छ,’ मैले दाँत देखाएँ।
महादेवको गर्दनबाट तलतिर झुकेर सर्पकान्त आफ्नो लप्लपाइरहेको जिब्रो महादेवको गिलासतिर सोझ्याइरहेको थियो। महादेवले उसको तालुमा प्याट्ट हाने र मलाई भने, ‘छ्या ब्रो, कस्तो कुरा गरेको? देख्दैनौ, के लेख्या छ?’
मैले बोलतमा साडीझैं बेरिएको कागजमा लेखिएका ठुल्ठुला देवनागरी अक्षर पढेँ –
‘जिन, किसै गरेपनि उनले कहाँ थाहा पाउँछिन्?’
‘जिन हो जिन, अफिस टाइमको रक्सी… जति लगाऊ, थाहै हुन्न,’ महादेवले मलाई उत्साह दिएँ।
हो त?
आज मन रोमान्टिक छ। जे पर्ला पर्ला। मैले गिलास अगाडि सारेँ। महादेवले अलिकति जिन खन्याइदिए।
‘ल ब्रो, चियर्स,’ महादेवले गिलास उठाए। मैले ठोक्काएँ।
‘मितबा, म पनि खाने,’ सर्पकान्तले टाउको नचायो।
‘चुप लाग्, स्वाँठ,’ महादेव झर्किए, ‘१८ वर्ष पुगेपछि पिउने।’
सर्पकान्त ट्वाँ भयो।
म त्यति पिउँदिनथेँ। दुई-चार घुट्कोमै बसेको टेबुल रिङ्न थाल्यो। झलझली एलिसाको अनुहार आँखा वरिपरि नाच्यो।
‘ब्रो अचानक मुसुमुसु हाँस्न थाल्यौ, के सम्झ्यौ?’ महादेव चुस्की लगाउँदै हाँसे।
‘भन्नु र प्रभु?’
‘नभने पनि म पत्ता लगाउन सक्छु।’
भन्दिऊँ न त। मैले लजाउँदै भनेँ, ‘प्रभु, मेरो लभ पर्यो।’
‘ए बाई… लभ पर्यो… लभ पर्यो,’ सर्पकान्त नाच्यो।
मैले महादेवलाई एलिसा र मेरो पहिलो भेटघाट सुनाएँ।
महादेव मेरो कुरा सुनेर गम्भीर भए। र, भने, ‘ब्रो, एलिटसित लभ गर्नु हँुदैन।’
म झस्किएँ।
‘ब्रो, बनारसबाट निस्कने स्वस्थानी पढ्या छैनौ? मेरो स्याड लभ स्टोरी छ नि त्यसमा,’ महादेवले फेरि चुस्की लाए, ‘मेरो लभ स्टोरी पुरा भएन ब्रो। सतीदेवीको बाउ ठिस निस्क्यो। उही क्या दक्ष प्रजापति। यै काँधले प्रेमको लास बोकेर हिँडे ब्रो।’
महादेवका आँखा छिपछिप भए।
‘प्रभु, भगवान भएर रुने?’ मैले गिलाससहित हात जोडेँ।
‘के भगवानको हर्ट हुन्न?’ महादेवले आधा गिलास स्वाट्ट पारे, ‘भगवानका दुख्ख तिम्लाई के था?’
म के बोलूँ?
‘ब्रो, आई एम भेरी स्याड… पुरानो घाउ बल्भि्कयो,’ महादेव जुरुक्क उठे, ‘आज मुन हेर्दै टोलाउँछु।’
महादेव स्वाट्ट हिँडे।
मैले बिल तिरेँ।
बाहिर सडक सुनसान थियो। राँगा कराएको आवाज बेस्मारी आइरहेको थियो। महादेव अघिअघि थिए, म पछिपछि।
चन्द्रमा नर्कको आकाशबीच थियो। म चन्द्रमा हेर्दै हिँडिरहेँ।
…
‘हे˜˜,’ ठूलो आवाज आयो, अँध्यारो गल्लीबाट।
म टक्क अडिएँ। गल्लीबाट एउटा कुकुर फुत्त बाहिर आयो। लौ, गोलीको पेटी बाँधेको। दुवैकानमा टप। घाँटीमा सुनको मोटो सिक्री। घुँडासम्मका बुट। तालुमा कालो चस्मा। अनि, दुवै हातमा बन्दुक।
‘यस्तो पूर्णिमाको झलमल रातमा महोदयहरू कता?’ कुकुरले बन्दुक ताकेर सोध्यो।
बन्दुक देखेर सर्पकान्त डरायो।
पहिलोपल्ट बोल्ने कुकुर देखेर म अचम्म। महादेव त चन्द्रमातिर हेरेर टोलाइरहेका थिए।
‘म यो उराठलाग्दो सहरमा आजै आएको हुँ। मनमा अलिअलि संकोच छ। महोदय भनिदिनुहुन्छ कि यो कुन स्थान पर्यो?’
सर्पकान्त डराएको थाहा पायो कि? कुकुरले बन्दुक पाइन्टका दुवैतिरका जेबमा हुल्यो।
‘नर्क पर्यो,’ म अझै अचम्म मानिरहेको थिएँ।
‘म नरकमा पो?’ कुकुरले शान्त आवाजमा भन्यो, ‘आखिरमा जिन्दगी भाग्यको खेल न हो। अब मनको आकाशलाई जति चिथोरे पनि केही हुँदैन।’
मैले महादेवतिर हेरेँ। लौ उनी त आँसु पुछ्दै रैछन्। जो हेर्यो उही भावुक। आज ग्लुमी सन्डे पर्यो कि क्या हो?
‘महोदय त नेपाली नै हुनुहुँदो रैछ,’ कुकुरले मतिर हेर्यो।
मैले टाउको हल्लाएँ।
अनि, कुकुरले महादेवतिर हेर्यो, ‘उहाँ ऋषिको को पर्नुभयो? उहाँको मन किन औंसीझैं कालो? उहाँको आँखामा किन मोतीजस्तो आँसु?’
छ्या, के भनेको होला? मैले केही बुझे त मरीजाऊँ। खुस्केट कुकुर परेजस्तो छ। महादेव अघि बढे, कुकुरतिर हेर्दा पनि हेरेनन्। म पछि लागेँ।
‘हे˜˜,’ कुकुर बुरुक्क उफ्रिँदै महादेवमा अगाडि टक्क अडियो।
‘सडक मेरो इमान हो, सडक मेरो प्राण हो। सडक मेरी आमा, सडक मेरी जहान हो,’ कुकुरले हिंस्रक दाँत देखायो, ‘मेरो सडकमा मेरै अपमान? मेरो प्रश्नको उत्तर नदिने?’
उसले बन्दुक स्वाट्ट जेबबाट तान्यो। औंलामा फनन्न नचायो। र, हामीतिर ताक्यो। मेरो सातो गयो। बन्दुक देखेर होइन, उसका दाँत देखेर। टोक्यो भने त नर्कमा रेबिजका सुई खोज्न कहाँ जाने?
‘ओई डग, टेन्सन नदे,’ महादेव गर्जिए, ‘एक त्रिशुल खालास्।’
‘एक पेस्तोलमा तीन गोली,’ कुकुरले पेस्तोल ख्यार्र-ख्यार्र पार्यो, ‘तीन जीवन… तीन मृत्यु। अहिले ड्याम्म गोली चल्यो भने भोलि ऐया निस्कन्छ। महोदय, मृत्यु प्यारो कि जीवन?’
कुकुरले महादेवको निधारमा ताक्यो।
‘यस्की मा,’ महादेवको निधारको डल्लो हल्लियो। उनले अचानक कुकुरको ढाडमा त्रिशुल बजारे। ‘मरेँ नि,’ चुइँचुइँचुइँ … कुकुर बेस्मारी चुइँकियो र उसले छुलुक्क मुत्यो।
‘महोदय, अप्ठ्यारो-अप्ठ्यारो बोल्ने… अनि बन्दुक ताक्ने?’ म हाँसेँ, ‘डामियो हैन ढाड?’
कुकुरले आँसु पुछ्यो।
‘भन् तँ को होस्?’ महादेवले फेरि त्रिशुल ताके, ‘कुकुर त यस्तो हुन्न।’
‘म टमी डियर हुँ। फिल्मको हिरो,’ कुकुरले काँतर आवाजमा भन्यो, ‘मेरा नौ फिल्मले एकाउन्नांै दिन मनाएका छन्, पृथ्वीमा। यसरी ढाडमा बजार्नु त भएन नि!’
‘अनि नबुझिने-नबुझिने बोलेर टेन्सन दिने?’ मैले ठूलो स्वरमा भनेँ।
‘के गर्नु दाजु?’ टमी डियर चुइँकियो, ‘फिल्मको डाइलग रट्दा-रट्दा त्यस्तै बोल्ने भएँ।’
कतै ठूलो स्वरमा राँगो करायो।
‘उहाँ ठूलै ऋषि पर्नुभो?’ टमी डियरले सोध्यो।
‘होइन, उहाँ महादेव हो।’
‘महादेव?’ उसका आँखा ठुल्ठुला भए। ऊ एक्कासि महादेवको गोडामा लडिबुडी गर्न थाल्यो। ‘प्रभु गल्ति भो, माफी पाऊँ,’ उसले हात जोड्यो।
महादेव अघि बढे।
ऊ अल्मलियो। मलाई हेर्दै खिस्स हाँस्यो, ‘अनि तपार्इंचैं को?’
‘पत्रकार।’
‘दाजु-दाजु,’ टमी डियरले हात जोड्यो, ‘महादेवले माफ गरून्-नगरून्, हजुरचैं माफी दिनुस्।’
म हाँसेँ र अघि बढेँ। टमी डियर अँध्यारो गल्लीमा फुत्त पस्यो।
महादेव टोलाउँदै हिँडिरहेका थिए। सर्पकान्त काँधमा निदाएको थियो। म एकछिन चुपचाप हिँडिरहँे।
एक्कासि टमी फुत्त अगाडि आयो।
‘दाजु-दाजु,’ ऊ हिस्स हाँस्यो, ‘एउटा कुरा सोधूँ भनेर।’
‘के?’ म अडिएँ।
‘नर्कमा फिल्म बन्छन् कि बन्दैनन्?’
…
‘दाजु, नर्कमा अरू कुकुर छैनन्?’ टमीले पुच्छर हल्लाउँदै सोध्यो, ‘मेरो नाकले पत्ता लगाउन नसकेको हो कि?’
‘खोइ, मैले त देख्या छैन,’ म हाँसेँ, ‘चन्द्रमामा पहिलोपल्ट पुग्ने कुकुरले इतिहास बनायो। अब तिम्रो पनि इतिहास हुने भो… नर्क आउने पहिलो कुकुर भनेर।’
हिहिहि… सर्पकान्त नक्कली दाँत देखाउँदै हाँस्यो। ऊ छाताझैं ठिङ्ङ उभिएको थियो। महादेव मुत्र डोनसन गर्न झ्याङतिर लागेका थिए।
हामी नरक महानगरछेउको थुम्कोमा थियौं। जहाँबाट सारा महानगर देखिन्थ्यो। राँगाका पाँचवटा भीमकाय मूर्ति देखिइरहेका थिए। तिनका आँखामा गुलुप जडेजस्तो लाग्थ्यो, किनभने ती बेस्मारी बलिरहेका थिए।
‘दाजु, नर्कमा त लोडसेडिङ हुन्न कि क्या हो?’ एकछिन टोलाएपछि टमीले सोध्यो, ‘म मर्नुभन्दा त अघिल्लो दिनसम्म उता अठार घन्टा लोडसेडिङ थियो। मज्जै रैछ है, नर्क त।’
मैले गाला कन्याएँ।
‘अनि कसरी मर्यौ त?’ मैले सोधेँ।
‘जति माथिबाट हामफाल्यो फिल्म उति चल्छ भनेर डाइरेक्टर सापले धरहरा चढाए,’ टमी टोलायो, ‘झ्याम्म हाम फालेको… भुइँमै नपुगी यता आएँ।’
ऊ अरू पनि भन्न खोज्दैथ्यो, महादेव झाडीबाट निस्किए।
‘धत् ब्रो, जुगा लागेर हैरान,’ हाम्रो छेउमा आएर महादेव बसे।
‘मित बा… मित बा,’ सर्पकान्त उनको काँध चढ्यो, ‘म नाच हेर्ने।’
‘तान्डव?’ महादेव हाँसे।
‘होइन, डिस्को,’ सर्पकान्तले आफ्नो पुच्छर महादेवको कम्मरको डमरूमा हिर्कायो, डम-डम।
‘ल डग, डान्स गर्, म माफी दिन्छु,’ महादेवले टमीतिर हेरे।
ऊ लजायो।
डम-डम डमरू बज्यो। टमी कम्मर मर्काई-मर्काई नाच्न थाल्यो। एकैछिनमा सर्पकान्त पनि मिसियो। म त हाँसेरै हैरान। एकैछिनमा टमी र सर्पकान्त थकित भए। टमी थ्याच्च बस्यो। सर्पकान्त महादेवको काँधतिर लाग्यो।
‘प्रभु, बिहानै हुन थालेजस्तो छ। अब लाग्नुपर्छ,’ मैले भनेँ, ‘मैले बिहानै यमराजलाई भेट्नुपर्छ।’
‘त्यो यम ब्रोले तिम्लाई सम्पादक बनाउँछु भनेर रिङाउने भो,’ ओरालो झर्दै गर्दा महादेवले भने, ‘राँगो चढेर हिँड्नेले पनि के गरिखाला?’
‘राँगो चढ्नेकै भाग्य बलियो महाराज,’ म खित्त हाँसे।
‘आफूलाई भोजपुरी फिल्मको अफर आथ्यो,’ बाटोछेउको झ्याङमा तुरक्क तुर्क्याउँदै टमीले भन्यो, ‘नमरेको भए कार चढ्थँे। मरिहालेँ… राँगो चढ्ने भाग्य रहेन। फिलिमको नाम नै खत्रा थ्यो – मोर भैया टमी हिरो बनल वा, सुरमा लगाइल वा…
टमीले फिल्मको नाम पुरा भन्न पाएकै थिएन, गुरुरुरु पाँचवटा राँगा धुलो उडाउँदै आए। हामीलाई फनक्क घेरे। पछिपछि यमदुत थिए।
‘शुभप्रभातमा पसिनै पसिना भएर कता?’ एउटाले सोध्यो।
अरूले तरबार उचाले। राँगाहरूको कोखामा लामा-लामा ब्यानर थिए- नरक प्रहरी प्रभाग।
‘यसो घुमेको,’ म नम्र भएँ।
‘नर्कलाइ पशुपति ठान्या छस्?’ अर्को बम्कियो, ‘नर्कमा यस्तो सान?’
पशुपति? मैले यताउता हेरेँ, महादेव त गायब। टमी ट्वाल्ल परेको थियो।
मैले यमराज र मेरो सम्बन्धबारे बताएँ। प्रकाशोन्मुख पत्रिका नरक दैनिकको सम्पादक भनेर चिनाएँ।
‘अनि यो कुकुर?’
‘म हिरो हुँ।’
‘ए, अभिनयकर्ता?’ सबै यमदुत हाँसे। पहिलो गर्जियो, ‘खानतलासी लेऊ।’
मसँग त्यस्तो आपत्तिजनक बस्तु थिएन। म चोख्खिएँ। टमीको गोजीबाट दुइटा बन्दुक निस्किए।
बन्दुक? सारा यमदुतले कराउँदै टमीलाई घेरे। एउटा पेस्तोल समाउँदै कड्कियो, ‘नर्कमा लौह हरियार? षड्यन्त्र?’
‘होइन हजुर, यो त नक्कली हो,’ टमी चुइँकियो।
यमदुतले प्याच्च थुक्यो। मुलाले खैनी खाको रैछ।
‘हतियार सक्कली होस् कि नक्कली,’ उसले तरबारको टुप्पाले टमीको पेट घोच्यो, ‘नियत त उही हो। यस्को पाता कस।’
एकैछिनमा टमी रस्सीमा बेरिएको थियो। लामो जिब्रो बाहिर निकालेर फ्याँ-फ्याँ गरिरहेको थियो।
‘तँसँग केही थिएन, बाँचिस्,’ यमदुतले मलाई भने र टमीलाई घिसार्न थाले।
‘दाजु बचाउनुस्,’ टमीले कुइँकुइँ कुइँकिदै भन्यो।
‘चिन्ता नगर, म यमराजसित कुरा गरेर छुटाउँला,’ मैले ठूलो स्वरमा भनेँ।
‘एई, यत्रो धाक?’ एउटा दगुरेर आयो र मेरो पानीपेटमा बुट बजार्यो। म घुप्लुक्क ढलेँ। अँध्यारो भो।
…
ठूलो स्वरमा राँगो करायो।
मैले आँखा उघारेँ। सर्पकान्तको टाउको मेरा आँखामाथि थियो। सर्पकान्तले टाउको नचायो, ‘मित बा, होस आयो।’
‘ब्रो, उठ्यौ?’ महादेवले मेरो निधार सुमसुम्याए, ‘ट्यापेहरूले गोदे हैन?’
मलाई झनक्क रिस उठ्यो। परेको बेला टाप दिने पनि के भगवान?
‘प्रभु, अब मलाई हजुर्को संगत गर्नु छैन,’ मैले कपडामा लागेको धुलो पुछेँ, ‘यस्ता भगुवा पनि भगवान हुन्छन्?’
म ठमठमी हिँडेँ। कोखा चस्किरहेकै थियो।
महादेव पछिपछि आइरहे।
‘ब्रो, मैले चाहेको भए, सबैलाई एकैचोटि खत्तम पारिदिन्थेँ,’ महादेवले मेरो हात समाए, ‘मेरो कुरा राम्ररी सुन, मैले एकपल्ट हेल्प गरेँ भने तिमी अर्को पल्ट पनि हेल्प माग्छौ। मैले जानी-जानी हेल्प नगरेको। तिमी आफूले आफूलाई हेल्प गर्न सिक।’
म बोलिनँ। हिँडिरहेँ।
अबेरपछि हामी नरक महानगरको बीचमा थियांै। बिहानपख भएर होला, मानिसहरू यताउता टहलिरहेका थिए। थरीथरी मानिस, थरीथरी स्वभाव। विभिन्न भाषा। कोही-कोही भने राँगाका अग्ला मूर्तिमा अबिर छर्किरहेका थिए।
‘ल त ब्रो, तिमी त बेहोस भएर पनि निदाइहाल्यो। सर्पकान्तलाई दुध ख्वाएर म पनि सुत्न जान्छु,’ महादेवले मुलचोकको छेउमा उभिएर भने।
‘कहाँ जानुहुन्छ सुत्न, प्रभु?’
‘उही जेल,’ महादेव हाँसे, ‘मलाई आउन-जान कस्ले रोक्ने?’
म हिँड्नै लागेको थेँ। ‘मरेँ मरेँ। पोल्यो पोल्यो,’ ठूलो आवाज मेरो पछिल्तिरबाट आयो। मैले फर्केर हेर्नै पाइनँ, हुरीझैं आएको एउटा मानिस मसित बेस्मारी ठोक्कियो। फुर्लुङ्ङ ढल्यो। ए बा, उसको ज्यान त एकदमै निलो।
ऊ गुजुज्ज फिज काढिरहेको थियो। नेपाली नै रैछ। ऊ उठ्यो। आँसु पुछ्यो। फेरि करायो, ‘मरेँ-मरेँ। पोल्यो-पोल्यो।’
के भाको होला यस्लाई?
उसले छेउमा उभिएका महादेवको काँधको सर्पकान्तलाई देख्यो र चिच्यायो, ‘यसैले हो मलाई डसेको। यसैले हो। मारिदिन्छु।’
ऊ महादेवतिर लम्कियो। महादेवले ऊतिर त्रिशुल सोझ्याए।
‘ए जोगी, बीचमा नआ,’ ऊ चिच्यायो, ‘उसले मेरा सारा सन्तानलाई डस्यो।’
‘मितबा, मैले होइन,’ सर्पकान्त डरायो।
त्यो मान्छे फेरि चिच्यायो र महादेवतिर उफ्रियो। महादेवले त्रिशुल उसको तालुमा बजारे, ऊ बेहोस भएर ढल्यो।
‘प्रभु, सर्पले डसेको मान्छे यस्तो हुन्छ र?’
‘होइन ब्रो,’ महादेवले सर्पकान्तको तालु सुम्सुम्याए, ‘सर्पले डसेको त मर्छ, सक्कियो। यस्तो दुख्ख पाउन्न।’
‘अनि यस्लाई के भाको होला त प्रभु?’
‘ब्रो, तिम्रो पृथ्वीलोकमा त सर्पभन्दा डेन्जर कुरा छ,’ महादेवले भने, ‘त्यसले डस्यो भने यस्तै हुन्छ। त्यसले डसेको सुरुमा थाहा हुन्न… पोइजन भरिएपछि लास्टमा यस्तो हुन्छ।’
‘के हो प्रभु त्यो?’
‘सत्ता।’
…
थकित म दरबार पसेँ। ढोकेले चिनेको रैछ, पस्न दियो। यमराजसँग कुरा गरेर टमीलाई छुटाउनु थियो।
‘महाराज बगंैचामा होइसिन्छ,’ यमदुतले भन्यो।
बगैंचामा पुग्दा त म आश्चर्यचकित भएँ। चिया पिउँदै एलिसा र यमराज हाँसिरहेका थिए। एलिसाको छेउमा गमक्क परेर टमी बसिरहेको थियो।
‘क्यानाम जर्नालिस्ट, कता बरालिएर आयौ?’ यमराज मलाई देखेर हाँसे, ‘यता आऊ, ठूलो आर्टिस्टसित परिचय गराउँछु।’
म हिस्स पर्दै अघि बढेँ।
एलिसाले मलाई वास्ता गरिन। मेरो मन पोल्यो। म लुत्रुक्क परेर छेउमा उभिएँ।
‘उहाँ हुनुहुन्छ आर्टिस्ट – टमी डियर।’
मैले पनि वास्ता गरिनँ।
‘अब एलिलाई जर्नालिजममा रुचि रहेन, अब आर्टिस्ट बन्छिन्,’ यमराजले एलिसालाई आँखा झिक्काए।
टमीले मलाई इसारा गर्यो। मैले उसको मुखछेउ कान लगेँ। उसले भन्यो, ‘दाजु, म अब एक्टिङ गुरु भएँ। यो केटीले पनि मलाई लाइन देकी छ।’
अनि ऊ मुसुमुसु हाँस्यो, ‘म किन पहिल्यै मरिनँ?’
(श्रोत :- Writer’s Facebook )