~बुद्धिसागर~
तीखो धुवाँलाई चिर्दै म भित्र पसेको थिएँ ।
खासामेड धुवाँग्रस्त रेडियोमा हिमेशभाइ चिच्चाइरहेका थिए— एक हसिना थी । एक दिवाना था । दिवाना अर्थात् पे्रमी । क्रेजी । त्यही भट्टीको भित्रपट्टि पश्चिम कुनामा एक्लो-एक्लो-एक्लो । सोझै नाकअगाडि छ्याङको गिलासले उसको स्पर्श खोजिरहेको थियो । मन तातो । म छेउतिरको, चिल्लोपनमा माखा भुन्भुनाइरहेको टेबुलछेउको कुर्सीमा थचारिएँ । जंगल रङको टाटेपाटे मोटो ज्याकेटमा कछुवाझैं टाउको निकालिरहेको उसले हेर्यो ।
मुसुक्क हाँस्यो । हाँसिदिँदा पैसा त दिनुपर्दैन नि ! फोकटको हाँसो मैले फिर्ता गरिदिएँ । स-साना कुरामा सहरमा भावुक भइदिनु, मानसिक स्वास्थ्यका लागि हानिकारक छ । दिमागको किड्नी हुने भए, उहिल्यै फेल भइसक्थ्यो ।
प्रायः हुन्छ के भने, एउटी सानी केटी हातमा कपडाको टालो बोकेर बोसो लिपिएझैं चिल्लो टेबुल पुछ्न आइपुग्छे । आज पनि आई । गोलो अनुहार, तर भित्रसम्म धस्सिएका गाला । को हो ? कहाँबाट आएकी हो ?
‘के ल्याऊँ ?’ गम्भीर र आत्मविश्वास भरिएको आवाजमा उसले सोधी ।
मुला जाडो ! निहुँ खोजिरहेको छ । नाकका पोरापोराबाट बगिरहेको छ । एक प्रश्न- के छ हालखबर ?सयौँ उत्तर, ‘सर्दीले खत्तम छु, यार !’ यी सयौँमा एक आवाज, हक मेरो पनि पक्कै छ । म आयुर्वेदको विद्यार्थी पनि होइनँ । त्यस्ता किताब पढ्ने सौभाग्य पनि प्राप्त छैन । आफ्नै अड्कलमा भनेँ, ‘तोङ्बा र भटमास-चिउरा ।’
ज्यान, तातो त पक्कै होला नि !
हाँसझैं मध्यम गतिमा त्यो फुच्ची त्यतातिर सोझिई, जता त्यान्द्रात्यान्द्रा राँगा भट्टीमाथि झुन्डिएका थिए— अंगारझैं काला । सानो बालकझैं पिठ्युँको झोला झिकेँ । महाश्वेतादेवीको किताब ‘जंगल के दावेदार’ को पहिलो अनुच्छेद पढ्दै थिएँ, बिरसा मुन्डा ने… अचानक, एकान्तमा एक टुक्रा आवाजले हमला गर्यो, ‘भाइ… इस्टुडेन्ट हो ?’
‘अँ,’ मैले स्विकारेँ । तर, कलेज नगएको त युग भयो । त्यै पनि ।
हुन्च ।’ नबस् भने पनि म छोड्नेवाला त थिइनँ ।
म साँघुरा टेबुलमा यताउता ठोक्किँदै त्यस टेबुलसम्म पुगेँ । देश-देशका सिमानामा नेपोलियन ठोक्किएजस्तो । तोङ्बामा तातोपानी बाफिइरहेको थियो । टिप्स छ : तोङ्बामा तातोपानी पाँच मिनेटसम्म त्यत्तिकै छाडिदिनू । त्यसपछि, पो स्वाद आउँछ नि यार !
अगाडिको उसले एक घुट्को छ्याङ घाँटीबाट तल ठेलेपछि, धुवाँ पत्र-पत्र जमेको सिलिङ नियाल्यो । मैले कालोपातो भरिएको उसको अनुहार नियालेँ । छ्याङको गिलास र जग नियालेँ । हरियो जगको मैलिएको सतहमा एउटा कमिला माथि उक्लिरहेको थियो । माथि पुगेर तल हाम फाल्यो भने छ्याङ-समुद्रमा त्यसले प्राणत्याग गर्छ । मैले चोरऔँलाको नङले बिस्तारै कमिलाको ढाडमा हिर्काइदिएँ । आवाजहीन कमिला पछारियो । उसले थाहा पायो र मलाई घुर्यो ।
झ्यार्र मैले चुरोटको टुप्पामा सल्किएको काँटी झोसिदिएँ । एक सर्को तान्दै बट्टा ऊतिर तेस्र्याएँ ।
’’भयो… एउटैले हुन्च ।’ उसले मितव्ययिता देखायो ।
मैले दोस्रो सर्को तानेँ र धुवाँ उड्दै गरेको चुरोट ऊतिर बढाएँ । लियो । सर्को तान्यो । मैले तोङ्बाको टर्रो एक घुट्को पिएपछि, उसले मलाई सोध्यो, ‘काँ बस्नुहुन्छ ?’
‘ए… म पनि यही छेउमा त हो नि !’ पत्रिकामा लेख्न थालेपछि म अलिकति प्रश्न गर्नसक्ने भएको छु । मुड हेरेर ।
सोधेँ, ‘आफ्नै घर हो कि भाडामा ?’
घर ? छि ! उसले भन्यो, ‘भाडामा ।’
‘आमा र म ।’ उसले एक घुट्को छ्याङ पियो र ज्याकेटको बाउलाले चिसा ओठ पुछ्यो, ‘अंकलको घर हो । भाडा कमै छ नि !’
‘पार्किङमा’ उसले आफ्नो कामको बनोट बुझायो, ‘पार्किङका लागि जति गाडी र बाइक आउँछन् नि… ती सबैसँग पैसा उठाउनुपर्छ ।’
‘दिनमा कति कमाइ हुन्छ त ?’
‘कहिले सत्तरी-असी रुपैयाँ हुन्च’ हाँस्यो, ‘कहिले त तीन सयसम्म पुग्छ ।’
केही राजनीति । केही बजारीकरण । केही काठमान्डूको जाम । केही बढ्दो तरकारीको मूल्यदेखि प्रचण्डका जुँगा किन त्यस्ता बाक्ला छन् ? सम्म गफ फनफनी रिँगेपछि, उसलाई सोधेँ, ‘बिहे किन नगर्या ?’
‘पाए पो गर्नी ?’ ऊ हाँस्यो, ‘तर, दाइ… बत्तीस नपुगी त बिहे गर्नुहुन्न है !’
लौ त । भाइबाट दाइमा म प्रमोसन भइसकेको थिएँ । अब मेरो अर्को अर्डर— बफचिल्ली आइपुग्यो । बाफसहितको । लिऊँ न, मैले इसारा गरेँ । उसले एक पिस लियो । र, आत्मीयता भरिएको आजावमा सुनायो, ‘दाइ… साथी त सबै स्वार्थी हुँदा रै’छन् है !’
कुन्नि ?
घट्टेकुलावरिपरिका फाँटमा फुटबल खेल्दाखेल्दै म हुर्किएको हुँ । दाइ ! म त काठमान्डूकै हुँ नि ! बा स्थानीय मन्त्रालयमा काम गर्थे । छ नि दाइ, त्यो के र एउटा पद हुन्छ नि…
‘त्योभन्दा मुन्तिरको क्या ।’
बाले ट्युसन पढाउने दुईजना टिचर राखिदिएका थिए । पढे पो ! ज्वाइन्ट पो लाउन थालियो । पढेर के हुन्छ ? एक ज्वाइन्ट लगायो, झमझम । च्वाँकच्वाँक केटीले पनि लाउँथे, तर फुटेको आँखाले हेरिएन । पढाइ छुट्यो नि ! बाउले क्या कमाउँथे । छ नि, पैँतीसवटा त टेम्पो थिए । उही विक्रम टेम्पो क्या… !
बाउ मरे । टेम्पोका अर्को पार्टनरले सबै खाइदियो नि ! क्या दुख्ख लाग्छ, दाइ ! साथी पनि काँ-काँ पुगिसके । एउटा त यै मैतीदेवी पनि आउँछ, ट्राफिकको इनेस्पेक्टर छ, तर चिन्दैन नि दाइ मलाई । सब साथी ठूला भए नि ! सबै स्वार्थी । हुन त म जस्तोसित संगत किन गर्दा हुन्…
‘अनि प्रेमिका ?’
ह्या ! दाइ पनि… एउटी थिई नि । डिल्लीबजारमा । क्या… ब्लफकल दिन्थेँ नि । मेरो झ्यालबाट उसको कोठा देखिन्थ्यो । गफ पनि क्या दिन्थी । एकदिन फोनमा भन्देँ, भेट्न आऊ न त…सोधी- कता आऊँ ?डिल्लीबजार पीपलबोटमा बोलाएँ । हिहिहि… त्यो छ नि त्यति नजिक… पनि ट्याक्सी पो चढेर आई । मैले सबै लुकेर हेरिरहेको थिएँ । ट्याक्सी रोकी । बाहिर निस्किएर हेरी । क्या दामी रैछ । तर, म कुरा गर्न जानै सकिनँ…किन नि ?लाज पो लाग्यो । ऊ डिल्लीबजार विजयस्मारक हुँदै फेरि फर्की । साँझ मैले फोन गरेर भनिदिएँ- सरी है… तिमीलाई भेट्न लाज लाग्यो ।
एकदिन ज्वाइन्टको सुरमा उसकै कोठामा पुगेँ । घरमा कोइ रै’नछ । भन्न त के भन्नू ? तर… सबैथोक भयो नि दाइ ! त्यसका बाउ नेपाली, आमा इन्डियन रै’छन् । अनि ?एकदिन टिल्ल परेर उसको बर्थ डे गिफ्ट दिन गएको थिएँ नि । उसको बाउले क्या निहुँ खोज्यो । म घर फर्किएँ ।
क्या झोक चल्यो । मैले पनि झोकमा गएर उसको घरको झ्यालका सबै सिसा फोरिदिएँ । हिहिहि… उसको बाउ क्या डराएको । तीन दिनपछि फेरि गएँ नि… क्या र्याक भो भने नि…. हिहिहि डेरै सरेछन्…
त्यसपछि, अर्कीसँग पर्यो नि, दाइ… रातोपुलमा बस्थी । गाउँबाट आएकी हो कि क्या हो… किस नै गर्न नजान्ने…
‘मानिहाल्छु नि !’
‘चुरोट र रक्सी छाड ।’
अनि दाइ… मैले ज्वाइन्ट र रक्सी छाडिदिएँ । एक दिन त उसैले मलाई छाडिदिई । भनी, ‘तिम्रा आँखा अझै राता छन् ।’
‘अहँ…!’
नलिनुस् के दाइ ! र्याक हुन्छ नि । अब त ज्वाइन्ट तान्ने साथी पनि छैनन् । सबै ठूला भए नि ! पैसा टन्नै कमाएका छन् । अनि दाइ… पार्किङमा कत्राकत्रा गाडी चढेर आउँछन् । तर, ठिसहरू दस रुपैयाँमा कचकच गर्छन् । त्यत्रो पैसा कसरी कमाउँछन् दाइ ?
कुन्नि ?
सबै कालो धन्दा गर्छन् कि क्या हो ?
राम्रो काम गरेर त त्यत्रो पैसा कसरी कमाइन्छ र, होइन दाइ ! म त त्यस्तो नगर्ने । पार्किङमा के, गाडीभित्र पैसा भरिएको सुटकेस छाडेर त्यसै हिँडिदिन्छन् । सुटकेस लिएर भागे कसले समात्ने ? त्यस्तो गर्नु हुन्न दाइ…! के गर्नु हुन्छ र ?
गर्दिनँ नि दाइ… गर्ने भए त टन्न कमाइसक्थेँ नि ।
उसले आफ्नो गिलास हेर्यो । छ्याङ सक्किएको थियो । गिलास उल्टो पारे, पन्ध्र थोपा त झर्दो हो । उसको गफमा मैले तीनपल्ट तोङ्बामा पानी थपिसकेको थिएँ । चुरोट सात-आठ खिल्ली । उसले गोजीबाट कच्याककुचुक परेका बीस र दसका नोट मुठीभरि झिक्यो । टेबुलमुन्तिर मैले नदेख्ने गरी गन्यो । र, सिलिङतिर हेर्दै हिसाब गर्यो ।
‘ए… !’ फिस्स हाँस्यो ।
जुरुक्क उठेर अर्को कोठामा गयो । धुलो भरिएका गोडा कुर्कुच्चा पातलिएका चप्पलभित्र ङच्िच थिए । ऊ फर्किएर आयो । हरियो जगमा छ्याङ भरिएको थियो । बाहिरसम्म छल्किरहेको सेतो छ्याङ ।
‘नपढेर ठूलो गल्ती गरेँ नि दाइ…!’ उसको अनुहारमा भावुकता भरियो, ‘पढेको भए त यस्तो भइँदैनथ्यो ।’ उसले आफ्ना बा सम्झियो । जसले टिउसनका लागि दुईजना टिचर राखिदिएका थिए । पैसा र अभाव भागेकी आमा सम्झ्यो र ती साथी जसले उसको फोन पनि रिसिभ गर्दैनन् ।
‘दाइसँग भेटेर मन हलुको भयो ।’ मेरो चुरोटको बट्टाबाट एक खिल्ली चुरोट तान्यो र झ्वार्र सल्कायो ।
‘मलाई पनि खुसी लाग्यो,’ मैले पनि औपचारिक भाषा बोलिदिएँ, ‘तपाईंको कथा सुन्न पाएँ ।’
‘ए हे !’ उसले केही सम्झियो र भन्यो, ‘दाइको नाम केरे ?’
मैले आफ्नो कार्ड दिएँ । उसले एकछिन घोरिएर हेर्यो । ओठ चलाउँदै इमेल एडे्रससम्म पढ्यो । ‘अनि तपाईंको नाम के नि ?’
‘भगवान् ।’ कार्डमै घोप्टिएर उसले भन्यो ।
चिसा भगवान्का बीचमा सास फेरिरहेको अर्को भगवान् ? म फिस्स हाँसेँ । अब ढोकाका कापकापबाट रातभित्र छिरिरहेको थियो । र, मैले उठ्दै भनेँ, ‘म गएँ है !’
‘हुन्छ ।’ आवाजसँगै म व्यस्त मैतीदेवीचोकमा पुगिसकेको थिएँ ।
