कहिल्यै पनि
धमिरा नलाग्ने, जरामा पनि
प्राप्त नहुने, निरन्तर मानसिक पुष्प भने फक्रिरहने
कल्पद्रुम हो प्रेम ।
एक शब्द पनि नबोली मौनबाटै
नरनारीका मनमा
आफ्नो अस्तित्वको आभास उत्पन्न गर्न सक्नु
प्रेमको विशेषता हो ।
प्रेमलाई विश्व-जीवनदर्शनकै रूपमा
प्रतिष्ठा प्राप्त हुन सके Continue reading →
मलाई निकै उकुश-मुकुश भइरहेको छ। तीस वर्षसम्म बिताएका स्वतन्त्र पलहरू अब हरण हुदैँछन्, बाटोमा कुनै सुन्दर युवती देख्दा मुस्कुराउँदै टोलाउनुको सट्टा आँखाहरू भुँईको धुलोमा गाडेर हिड्नुपर्ने लाचार विवशताले मलाई अंगाल्दै छ। हो…मेरो बिहे हुदैछ र म दुलहिको घरमा मण्डवरुपि जेलभित्र कैद छु।
“ल अब जुठो खाने!” – कोही बोल्दैछन्। पण्डितलेनै भने कि अरु कसैले भन्ने मैले भेऊ पाइन।
एउटी स्त्री घुम्टो ओढेर मेरो छेउमा निहुरिरहेकी छे । मलाई जवर्जस्ती Continue reading →
श्यामकृष्णलाई उज्यालोले उठायो । मलाई पनि उज्यालोले उठायो । हाम्रो डेरा अगाडिका पण्डित बूढाले भने उज्यालोलाई नै उठाए ।
किनभने उनले शंखघण्ट बजाएपछि मात्र उज्यालो भयो । यस्तो लाग्यो, शंखघण्टको आवाजले नै उज्यालो ब्युँझेको हो र उठेको हो ।
पण्डित बूढाले पूजापाठ सकेर निधारमा तीनधर्के टीका लर्काए र केके स्तोत्र पाठ भट्भटाउँदै आँगनमा आएर उभिए । चारैतिर हेरे । आँखाले देखिनेसम्म परपर हेरे । माथि पनि आकाशतिर पनि हेरे र आकाश उक्लिँदै गरेको बिहानको बालक सूर्यलाई पनि हेरे । अनि सूर्य नमस्कार गरे । Continue reading →
‘महाराजका लागि अत्यन्तै खुसीको बात छ, राजकुमारी जालिनी बत्तीसै लक्षणले युक्त छिन् । यस्तो योग लिएर जन्मेकी छिन्, उनले देशलाई समृद्ध र स्वायत्त बनाउनेछिन् । संसारमा यो देशलाई न्यायको प्रतिमूर्ति भनेर चिनाउनेछिन् । सारा दुःखी र निमुखा प्रजालाई शान्तिको श्वास फेराउनेछिन् । आफ्ना सबै प्रजा सुख र शान्तिले बाँचेको देख्न पाउनु महाराजका लागि खुसीको बात होइन र ?
राजकुमारी जालिनीको संसारभरि यश र कीर्ति फैलनछे । उनी जो बोल्छिन्, त्यो सारा प्रजाको विधि बन्नेछ । जो लेख्छिन्, त्यो विधान बन्नेछ । राजकुमारी जालिनीको अनुहार सारा प्रजाको भाग्य, भविष्य र सपना हो,’ Continue reading →
भयले चड्कन हानेको अनुहार बोकेर
जब ओरालो झर्न लागे मान्छेहरू
सपनातिरको बस्तीहरूबाट
र हिँडिरहे चुपचाप
अँध्यारो फैलिरहेको
निर्जन जङ्गलको मुख ताकेर
त्यसपछि
किनकिन मेरो बोली नै रोक्किएजस्तो भैरहेछ
किनकिन मेरो सास तलको तल हुन खोजेजस्तो लाग्दैछ Continue reading →
शण्ड – कुमार, पहिले जान, पढ विज्ञान बेसरी,
त्यसै विषयमा बोल जानेर अनि, च्याट्ट यो सबके बीचमा ।
प्रल्हाद– (एकै छिनपछि ) एक एक हो, ज्ञान यो मिल्यो,
जीवनीभर के जप्तै जाने, त्यो-दुइ होइन –
तीन होइन – ? यो मैले जाने संसारमा हरि
एक हुन्, सत्य हो एक, उसकी ज्ञान एक हो,
अगाडि एकको शून्य अज्ञान र असत्य हो,
पछाडि एकको शून्य जति जोडयो अनन्त छ त्यो Continue reading →
असारे गीत गाउनु पर्ने हो
खेतका आलीहरुसंग खेल्नुपर्ने हो
हलो जोत्नुपर्ने हो
खेतका आलीहरु सम्याउनु पर्ने हो
अनि खेतालाहरु हिलाम्मे हुनुपर्ने हो
आज असार १५ ।
खेतहरुमा अहिले खेतीपाती गरिंदैन
खेतमा अन्नबाली रोपिंदैन Continue reading →
मेरा आँखा
नग्न फेला पार्दछन् तिमीलाई
र छोपिदिन्छन्
हेराइको न्यानो वर्षाले।
ओछ्यानबाट तिमी उठ्दै गर्दा
तिम्रो हाँसो,
र अझ बढी, तिम्रो शरीर,
र जूनको तिम्रो चोलीसँगै
रातका तिम्रा तिघ्राभन्दा सेता भएर
उघ्रिन्छ स्वरहरूको एउटा खोर Continue reading →
“Row me to the other bank, dear boatswain, and for that I will give you a golden ring,” said little Naini to the boatman, who ferried passengers across the Karnali River.
The sun had just risen, and it was too early for any boatman to find passengers. They had to wait until it was nine for the first band of milkmen to board their canoes. The man had come out, because he had to ferry his wife and little daughter across the river to his in-laws, because they had a feast that day. During the day, he ferried passengers back and forth. Since it was likely to rain, he had taken his family quite early that day.
The little girl, who was his first paying passenger for t Continue reading →
बालाजुचोकमा पुगेर एअरपोर्टसम्म जानुपर्ने भएकोले चक्रपथ परिक्रमा लेखेको सार्वजनिक बसमा चढे ! एअरपोर्ट पुग्न लागेपछि “एअरपोर्ट झर्ने कोही हुनुहुन्छ ?” बसको सहचालकले भने ।
“हजुरलाई किन चाहियो फोन नम्बर ! भयो, पुग्यो….. ! ” भनेर लेखेकी थिई मेलिनाले उसको अन्तिम ईमेलमा | केही कुरा मन नपर्दा हल्का निदार खुम्च्याउंथी तर शब्दमै कहिलै ब्यक्त गर्दिनथी उसले | मेलिनाको बोली नै यस्तो छ मानौं त्यो आगलागीमा आगो निभाउने दमकलको पानी हो, बियोगीहरुको आर्तनाद सितल पार्ने औसधि हो अथवा यस्तै यस्तै कुराको मात्र समिश्रण हो | कुनै अनुभवी अनुसन्धानकर्ताले प्रयोगशालामा बस्तु परीक्षण गर्दा कहिलै नआएको परिणाम आएर आश्चर्य परेझै आश्चर्यमा पर्यो ह्यारी “भयो, पुग्यो…” पढ्दा |
करोडौं बर्ष पहिले अफ्रिकाको कुनै ठाउँबाट शुरुआती मानव जीवनले
गुड्दै गरेको रेलले
छाड्दै जान्छ टाढा देखिने बस्तीहरू
उड्दै गरेको जहाजबाट
धमिला देखिन्छन् शहरका दृश्यसमेत
बिस्तारै हराउँदै जान्छन् सबै सबै
र, अदृश्य हुन्छन् आँखाबाट।
कहाँ थियो वास, अघी म को थिएँ,
कसो हुँदा यो पिंजरा लिंदो भएँ ।
कहाँ छ जानू कुन साथ लीकन,
तँलाई मालुम् छ कि यो कुरा भन ?
१
कदापि कत्ती नलगाइ ठक्कर,
ग्रहादिलाई दिनहुँ निरन्तर,
घुमाउने को छ खडा भईकन,
तँलाइ मालुम् छ कि यो कुरा भन ? Continue reading →
‘’यो नर्सिंग पेशा पनि एक किशिमको एड्भेन्चर सरह नै रहेछ, बिभिन्न खालका, रंगका, आकारका र प्रक्रतिका मानिसहरु सङ्ग संगत गर्नु पर्ने, उनीहरु को आनीबानी, भाबभंगी र अनुहार को अध्ययन गरेर ब्यबहार गर्नु पर्ने, कोहि शनक्क शन्किएक हुन्छन र तिनी हरु सङ्ग एकदमै शान्त भएर , अनुहार मा कृतिम हाँसो छर्दै ब्यबहार गर्नु पर्ने’’ रञ्जन आफ्नो नार्सिंग पेशाको अनुभब सुनाउदै थियो।
‘’तँ त्यसो भए बिकशित देशको नर्स, होइन त’’? मैले सोधेको थिएँ ।
‘’हो, यहा हाम्रो देशमा जस्तो महिलाले मात्र नर्शिंग पेशा अपनाउने होइन, त्यहा नारि पुरुष सामान हुन् र सबै प्रकारका मानिसहरुले यो नर्स पेशा चाहे भने तालिम लिएर अपनाउन सक्छन ’’ रन्जन ले गर्ब का साथ् सुनाउदै गयो । Continue reading →
सुनसान रात, केबल आकासका ताराहरुले मलाई हेरीरहेका हुन्छन । पारी पातलमा कराईरहेको कोइलिको सुमधुर आवाज, शिशिरयामको चिसो हावाले गर्दा मेरो पनि निद खुलेको छ । उसले निदमा छपछपी छाम्छे, एक्कासी ब्युँझेर ममी, ममी ममी… भनेर रुन्छे, आँखाबाट बरबर आँसु झार्छे, बुबु खान्टु भन्छे, जब उसका कुनै पनि माग पुराहुदैनन् अनि बोकेर डुलाउन भन्छे, कहिले रातको बाह्र बजेको हुन्छ त कहिले रातको बिहानीपख दुईतिन बजेको हुन्छ । यो अबोध बच्चा अँधेरी आधारातमा रोइरहँदा मैले पनि मन थाम्नै सक्दिन अनि हामी फुपुभतिजी संगसंगै रुन्छौं ।
यसको
कारण होइन म
कारक होइनौ तिमी,
यसको
म ज्ञाता होइन
तिमी विज्ञ छैनौ,
जहाँ-
म जिम्मेवार छैन भने
तिमी दोषी होइनौ भने,
बिन्दास बाँच
यो अविरल जिन्दगी
बित्न देऊ Continue reading →
सप्तमीको दिन
अक्षता र फूलपाती
घर भित्र्याएर
देवीको थानमा चढाउँदै गर्दा
आकाश रुन थाल्यो
सम्झेँ- दशैँ दशा त बन्दै छैन!
र तिम्रो समाचार पढेँ
-सुनसान बन्दै राजाधानी। Continue reading →