साहित्य सङ्ग्रहालय

~किशोर दहाल~

रमेशनाथ पाण्डे मूलतः कूटनीतिक क्षेत्रमा चर्चित नाम हो । उनी आवश्यकताअनुसार जुनसुकै परिस्थितिमा पनि आफ्नो सान्दर्भिकता पुष्टि गर्न सक्ने व्यक्तित्वका रूपमा चिनिन्छन् । कलिलो उमेरदेखि नै पत्रकारितामा सक्रिय पाण्डेले त्यसैबाट सिर्जित अवसरबाट कूटनीतिक र राजनीतिक सक्रियताको अभ्यास गरेका थिए । जिन्दगीका उकाली–ओरालीहरूमा धेरै थरी भूमिका निर्वाह गरेका पाण्डेले आफ्नो जीवन भोगाइको अनुभव लिपिबद्ध गरेका छन्, आफ्नो आत्मकथामा ।

पाण्डेको भोगाइ उनको जीवन उनैका लागि जस्तो भएता पनि आमपाठकका लागि भने निकै रोचक छ । उनले १६÷१७ वर्षको उमेरमा सक्रिय पत्रकार÷सम्पादकका रूपमा विश्व शक्ति सन्तुलनमा ठूलो प्रभाव राख्ने संसारका केही चर्चित नेता र राष्ट्रप्रमुखलाई प्रश्न सोध्ने आँट र अवसर पाएका थिए, जसलाई ती नेताले पनि ‘मार्क’ गरेका थिए । यस्तै, २० वर्षको उमेरदेखि नै राजा महेन्द्र र नजरबन्दमा रहेका बीपी कोइरालाबीच समझदारी गराउन कुशल सम्पर्कसूत्रका रूपमा काम गरेका थिए । उनको प्रयास सफल भने भएन ।
उनको परिपक्वता, रणनीति र कूटनीतिको विकास, परीक्षण र प्रयोग त्यही समयदेखि नै हुँदै आएको Continue reading →