Tag Archives: धीरेन्द्र प्रेमर्षि – Dhirendra Premarshi

गजल : हजुर गजबसँग घुर्नुहुन्छ

~धीरेन्द्र प्रेमर्षि~ जागी–जागी हाम्रा हजुर गजबसँग घुर्नुहुन्छ जहाजको जमानामा साइकिलमै दगुर्नुहुन्छ मुटु कति साँगुरो छ त्यसको कुरा नगरौँ भो जय–जयकार सुन्यो कि त फुरन्दाना फुर्नुहुन्छ

Posted in गजल, हास्य - व्यङ्ग्य | Tagged | Leave a comment

संस्कृति परिचय : मिथिलाका चाडपर्व र तिनको वैशिष्ट्य

~धीरेन्द्र प्रेमर्षि~ परिचय : कुनै पनि संस्कृतिको आश्रयस्थलबारे अनुसन्धान गर्नलाई त्यहाँका चाडपर्वहरू केलाउनुपर्ने हुन्छ । हाम्रा सोच, शैली, संवेदनाहरू मुख्यतया चाडपर्वमै मुखरित भइरहेका हुन्छन् । यसकै माध्यमबाट समाजमा स्नेह, सौहाद्र र सद्भावलाई निरन्तरता दिने र नवीकरण गर्ने काममा मानिसले सफलता … Continue reading

Posted in संस्कार - संस्कृति परिचय | Tagged | Leave a comment

व्यङ्ग्य निबन्ध : नरभूपाल जन्माउने कसरत

~धीरेन्द्र प्रेमर्षि~ संसारमा धेरैथरीका प्रतियोगिताहरू हुन्छन् । संसारको के कुरा, संसारभरकिा अधोगामी प्रतियोगिताहरू त अचेल हाम्रै देशमा पनि छ्यालब्याल हुन थालेका छन् । सुन्दरी प्रतियोगिता भनेर शिशु सुन्दरीदेखि सासू सुन्दरीसम्मका प्रतियोगिता गराउन हामी खप्पिस भइसकेकै छौँ । यी प्रतियोगिताहरूको बजारभाउ … Continue reading

Posted in निबन्ध, हास्य - व्यङ्ग्य | Tagged , | Leave a comment

व्यङ्ग्य निबन्ध : कुसंस्कारप्रति आभार

~धीरेन्द्र प्रेमर्षि~ आज अचानक मलाई मेरो संस्कारप्रति गर्व हुन थालेको छ। हिजोका दिनमा हाल मैले मिल्काइसकेका कतिपय संस्कारहरूमा कु जोड्ने गरेका मेरा शुभचिन्तकहरूको मथिंगलमा कान्छो छोरोलाई अह्राएर सू गराइदिन मन लागेको छ। त्यस्ता थुप्रै संस्कार, जसलाई मैले साथीहरूको लहैलहैमा लागेर … Continue reading

Posted in निबन्ध, हास्य - व्यङ्ग्य | Tagged , | Leave a comment

गजल : मेरो गुच्चा पिल्नुपर्छ

~धीरेन्द्र प्रेमर्षि~ तिम्रो मनको खोपीमा नि मेरो गुच्चा पिल्नुपर्छ अनि पो त भन्न पाइयो, साथी–साथी मिल्नुपर्छ डाँडाभरि लाली–गुराँस फक्रिएर मात्र हुन्न मैदानको पर्तीमाझ चम्पा पनि ‘खिल्नु’ पर्छ

Posted in गजल, पुस्तक समीक्षा | Tagged | Leave a comment

गजल : भनाइ हैन गराइमा

~धीरेन्द्र प्रेमर्षि~ लोकतन्त्र आउनुपर्छ, भनाइ हैन गराइमा यतिमात्र के भनेथेँ, आगो बल्यो तराईमा सँगसँगै काँधमाथि सूर्य बोकी ल्याको हैन ! आज किन दर्छौ साथी हामीलाई पराइमा

Posted in गजल | Tagged | Leave a comment

मैथिली गजल : नाक चुबैत पोटासन

~धीरेन्द्र प्रेमर्षि~ जिनगी अछि बड़ घिनाह नाक चुबैत पोटासन सुड़कि–सुड़कि तैयो छी ढोबि रहल मोटासन! पापक भुगताने लेल यदि लोक जनमैत अछि कसने छी तखन किएक साँसकेँ नङोटासन?

Posted in मैथिली गजल | Tagged | Leave a comment

मैथिली गजल : आधार बनल अछि

~धीरेन्द्र प्रेमर्षि~ आजुक जीत ने जीत हारि आधार बनल अछि आजुक रीति कुरीति नीति आचार बनल अछि सम्बन्धक संन्यास अपरिचित परिचित अछिए बन्धन मुक्तिक गीत आइ साकार बनल अछि

Posted in मैथिली गजल | Tagged | Leave a comment

व्यक्तित्व समीक्षा : मिथिला सङ्गीत र महाकवि विद्यापति

~धीरेन्द्र प्रेमर्षि~ राष्ट्रकवि माधवप्रसाद घिमिरे मैथिली भाषालाई गीत-सङ्गीतको भाषा भन्नुहुन्छ । मैथिलीलाई गीतको भाषा बनाउनुमा मिथिलाको गौरवमय संस्कृतिको विशेष भूमिका अन्य साहित्यिक विभूतिहरूमा भने महाकवि विद्यापति (ई.सन् १३६०-१४४८) को नाम पनि अग्रणी छ । उसो त त्यसपूर्व नै सिमरौनगढलाई राजधानी … Continue reading

Posted in समीक्षा, स्रष्टा परिचय | Tagged , | Leave a comment

मैथिली कविता : आजुक मिथिला-गान

~धीरेन्द्र प्रेमर्षि~ मानैत छी जे नहि अछि एक्खन, दुनियाकेर भूगोलमे तैयो छी हम बचाकऽ रखनहि जकरा माइक बोलमे सोहर, लगनी, जटाजटिन कि झिझिया, साँझ, परातीमे एकहकटा मिथिला जीबैए, एकहक मैथिल छातीमे लोहछल नस-नसमे एखनहु तिरहुतिया सोनित बरकैए

Posted in मैथिली कविता | Tagged | Leave a comment

कविता सङ्ग्रह : गणतन्त्रको खेती: आन्दोलन कविता २०६३

जनआन्दोलन २०६२-२०६३ मा सहादत प्राप्त गर्नु भएका सबै ज्ञात-अज्ञात सहीदहरूमा ससम्मान समर्पण गणतन्त्रको खेती: आन्दोलन कविता २०६३ – भाग – १ संयोजक नेपालीकविता डट कमको लागि विक्रम सुब्बा

Posted in कविता सङ्ग्रह | Tagged , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , | Leave a comment

व्यक्तित्व समीक्षा : अँजुलीभरि घाम

~धीरेन्द्र प्रेमर्षि~ प्रकृति र परिवेशको उखरमाउलो गर्मी र उकुस-मुकुसले जन-मन आकुलव्याकुल छ यतिखेर । यो अत्यास र अँध्यारोमा आशाको उज्यालो र्छन शब्द-सङ्गीतशिल्पी हिरण्य भोजपुरे अँजुलीभरि घाम लिएर उदाएका छन् । बैसठ्ठी वर्षो प्रौढावस्थामा छब्बीस वर्षो जाँगरका साथ चार दशकअघिकै शैली … Continue reading

Posted in समीक्षा | Tagged , | Leave a comment

मैथिली गजल : मस्त भेल छै

~धीरेन्द्र प्रेमर्षि~ राजनीति खुब मस्त भेल छै सोनित सभसँ सस्त भेल छै जन-जनके जी-जान उड़ाबऽ सेना-पुलिसक गश्त भेल छै

Posted in मैथिली गजल | Tagged | Leave a comment

मैथिली गजल : सएह जनु अदालत छै

~धीरेन्द्र प्रेमर्षि~ चण्ठ-अदा लत करै, सएह जनु अदालत छै लण्ठ मोहब्बत करै, सएह जनु अदालत छै गीताकेर गञ्जनलए सप्पतटा खुआ-खुआ झूठकेँ जे सत करै, सएह जनु अदालत छै

Posted in मैथिली गजल | Tagged | Leave a comment

गजल : मुटु जब छुन्छ हजुर

~धीरेन्द्र प्रेमर्षि~ वेदनाको लहरले मुटु जब छुन्छ हजुर ढुङ्गा जस्तो मुटु पनि त्यतिखेर रुन्छ हजुर रुन सक्नु भनेको नि वीरताकै निशानी हो छल-छाम, अहङ्कार आँसुले नै धुन्छ हजुर

Posted in गजल | Tagged | Leave a comment

गजल : त्यो आकाशमै ढलेको छ

~धीरेन्द्र प्रेमर्षि~ उड्दा-उड्दै परेवा त्यो आकाशमै ढलेको छ चारो छर्ने हातबाटै गोली हजुर चलेको छ अमृत फल्ने आसमा नै शहीदले रगत सिँचे तैपनि त्यो फूलबारीमा विषै किन फलेको छ –

Posted in गजल | Tagged | Leave a comment

गजल : पारि जाउँला घटेपछि

~धीरेन्द्र प्रेमर्षि~ खोलो साह्रै बढेको छ, पारि जाउँला घटेपछि ऐले बाबै ज्यान जोगाउने, बाँच्ने सङ्कट हटेपछि ‘लगनी’ को भाका हाल्दै गाउँछे बिर्खी बुढिया कहिले पेटभरि खाउँला, दिनभरि खटेपछि !

Posted in गजल | Tagged | Leave a comment

नेपाली प्यारोडी गीत : नयाँ लोकतान्त्रिक जनगीत

~धीरेन्द्र प्रेमर्षि~ लय : गाउँ–गाउँबाट उठ गाउँ–गाउँबाट लुट बस्ती–बस्तीबाट लुट यो देशको मुहार बिगार्नलाई लुट श्रीमतीको अनुहार सिँगार्नलाई लुट राजतन्त्र यहाँ जाग्दाखेरि राजा बोकी लुट क्रान्तिको आगो दन्केपछि राजै ठोकी लुट

Posted in नेपाली प्यारोडी गीत, हास्य - व्यङ्ग्य | Tagged , , | Leave a comment

पुस्तक समीक्षा : साहित्यमा मधेशको संवेदना

~धीरेन्द्र प्रेमर्षि~ “नेपाली साहित्यमा हाम्रो अनुहार छैन” भन्ने मधेशीहरू लू र सङोर पढेर आफ्नो संवेदना चित्रण गर्न आफैं अग्रसर हुन सक्छन्। तराई–मधेशको सम्पदा र संवेगबाट देशले पर्याप्त लाभ लिइरहे पनि कृतज्ञता प्रकट गर्न कञ्जुस्याईं गरेको अनुभव हुन्छ, राजनीतिमा मात्र हैन … Continue reading

Posted in पुस्तक समीक्षा | Tagged | Leave a comment

मैथिली गजल : पिअरगर यौ

~धिरेन्द्र प्रेमर्षि~ जोरजुलुमसँ जे ने झुकए से भाले लगए पिअरगर यौ इन्द्रधनुषी एहि दुनियामे लाले लगए पिअरगर यौ ठोरे जँ सीयल रहतै तँ गुदुर–बुदुर की हेतै कपार! एहन मुर्दा शान्तिसँ तँ बबाले लगए पिअरगर यौ कुच्ची–कलमक रूप सुरेबगर रहलै, रहतै … Continue reading

Posted in मैथिली गजल | Tagged | Leave a comment

मैथिली गजल : जर्सी छी

~धीरेन्द्र प्रेमर्षि~ सिहकैत कनकन्नीमे सीटर छी, जर्सी छी मखा-मखा प्रेम करी, मोनक प्रेमर्षि छी चानक धियानमे धरती नहि छूटए, तेँ डिहबारक भगता हम दूरक ने दर्शी छी

Posted in मैथिली गजल | Tagged | Leave a comment

मैथिली गजल : कुच्चा छै

~धिरेन्द्र प्रेमर्षि~ शासनके लोडहीतर लोक बनल कुच्चा छै लोडहपर हाथ जकर अगबे सब लुच्चा छै कहने छल जत्ते छै खधिया हम पाटि देब वैषम्यक ठाढ मुदा पर्वत समुच्चा छै

Posted in मैथिली गजल | Tagged | Leave a comment

मैथिली गजल : चोख फार भेल छी

~धीरेन्द्र प्रेमर्षि~ घसाइत आ खिआइत चोख फार भेल छी गला-गला गात गजलकार भेल छी शब्दकेर महफामे भावक वर-कनियाँ लऽ सदिखन हम दुलकैत कहार भेल छी धधराक धाह मारऽ पोखरि खुनाएल अछि

Posted in मैथिली गजल | Tagged | Leave a comment

गजल : यो काठेघर फाल्नुपर्‍यो

~धिरेन्द्र प्रेमर्षि~ मूलै खामो मक्केको यो काठेघर फाल्नुपर्‍यो इँटैइँटको नयाँ घर बनाउन लौ थाल्नुपर्‍यो ।। सबै दाजुभाइका लागि बेग्लाबेग्लै कोठा एकै छतमुनि हुनेगरी जग हाल्नुपर्‍यो ।।

Posted in गजल | Tagged | Leave a comment

मैथिली गजल : जोरजुलुमसँ जे ने झुकए से भाले लगए पिअरगर यौ

~धीरेन्द्र प्रेमर्षि~ जोरजुलुमसँ जे ने झुकए से भाले लगए पिअरगर यौ इन्द्रधनुषी एहि दुनियामे लाले लगए पिअरगर यौ ठोरे जँ सीयल रहतै तँ गुदुर–बुदुर की हेतै कपार! एहन मुर्दा शान्तिसँ तँ बबाले लगए पिअरगर यौ

Posted in मैथिली गजल | Tagged | Leave a comment

गजल : गजल चैँ लेखौँ साथी

~धीरेन्द्र प्रेमर्षि~ संविधान नभए नि गजल चैँ लेखौँ साथी गुन्गुनाई त्यै गजल माथ्लो सिढी टेकौँ साथी स्वप्न मात्र देख्दा पनि आँखा तिर्मिराइदिने अविवेकी सूर्यलाई हत्केलैले छेकौँ साथी

Posted in गजल | Tagged | Leave a comment

अनूदित कथा : फुलबा-हरण

~रमेश रञ्जन झा~ अनुवादक : धीरेन्द्र प्रेमर्षि सिङ्गो गाउँ अत्तर छर्किएझैँ मग्मगाइरहेको थियो। साँझ्पख रातरानी फूलको सुगन्ध नै त्यस्तै। सबै आफ्नै पाराले सुवास लिने प्रयत्न गरिरहेका थिए। चार बजेदेखि स्टेज बनाइँदै थियो। लाउडस्पिकरमा थरी-थरीका फिल्मी गानाका साथै भोजपुरी र मैथिली

Posted in अनूदित कथा | Tagged , | Leave a comment