कथा : बिकल्प

~बिन्दू प्याकुरेल ‘लुना’~Bindu Pyakurel 'Luna'

बल्व बिग्रिएको थियो , आँफै बनाउन कम्मर कसेर लागेको थियो मिलन ।

” त्यसो नगर्नुस् न भन्या ! जान्नेलाई पो देखाउनु पर्छ ! झर्नोस तल ! बिन्ति!” निर्मलाले आग्रह गरी ।

“ के ठानेकी छ्यौ निरु ! तिम्ले मलाई ! यती जाबो पनि बनाउन सक्तिन म भन्ठान्छ्यौ ? ! ” मिलनले अड्डी लियो तल झर्न मानेन ।
“ यस्तोमा त फुँइ नलगाउनोस्न भन्या ! हजुरलाई आनन्द आँउछ है यसरी तड्पाउन मलाई ! ” उ अब भने रुनै लागि । उस्को अनुहार निलो कालो रुन्चे देखेर मिलनलाई टिठ लाग्यो ।

“ लौ ! लौ ! तिम्रै जित भो ! ” भन्दै उ टेबलमाथि अड्याइएको कुर्ची बाट तल झर्यो ।

निर्मलाले टेबलमाथिबाट कुर्ची तल राख्दै भनी “यस्तोमा त मेकानिकलाई बोलाउनु पर्छ , हजुरले तालिम लिनु भा’ छ र ? ” उस्ले मनको डर पोखी ।
“ तिमी त सार्है कातर ! ” मिलनले निर्मलाको कपाल तान्दै भन्यो ।

भित्ते घडीले ” ट्बाङ् !” आबाज दियो । बिहानको ११ बज्यो ।
“ ए बाबु ! निरु ! खाना खाँदैनौ तिमेरु ! ”
तल भान्साबाट आमाको स्बर आयो ।

“ ओहो ! म त हजुरलाई खान बोलाउन आएकी थिए ! भुसुक्कै बिर्सेंछु ! ” उ तल भान्सातिरलागि , उ सँगै मिलन पनि आयो ।

“ सबैले खाए , मेरो त एक छाके हो , तल नानी का’ घ राँ ‘ (देवर देवरानी ) पुगेर आम्ला , तिमेरु खाओ र बज्यैलाई भान्सा उम्काइ द् याओ ! ” भन्दै आमा हिँडिन ।

खाना तातै थियो , निर्मलाले खाना पिर्के टेबुलमा राखिदीइन । सिमेन्ट भुँइमाथि बाक्लो गुन्द्री ओछ्याएको थियो । गुन्द्री अगाडि पिर्के टेबल थियो । निर्मलाले खानाको थालि पिर्के टेबलमा राखी दिई । मिलन पलेटी कसेर खानलाई बस्यो ।

” तिम्लाई खोइ त ? ”

“ हजुर लिँदै गर्नोस , ल्याइ हालेँ !” निर्मलाले पनि खाना पस्केर सँगै खान बसी । घरमा भान्से बज्यै थिईन तर खाने बेलामा निर्मला आँफै अघी सरेर दिन्थिन । मिलनलाई निर्मलाकै हातको खानुपर्थ्यो ।

“ मेथीको अचार बनाइनौ आज निरु ? ”
” ओहो ! कस्तो शुद्दी मेरो ! ” निर्मलाले जुठै हात निधारमा पुर्याइ । मिलनले निर्मलालाई हेर्दै मुसुमुसु हाँस्यो जिस्क्याउने भावले । उस्ले कुरा बुझी , झट्ट हात तल राखी अनि मेथिको लेतो अचार थालिको छेउमा राखी दिई र आफ्नो भागमा पनि राखी ।

मेथी र खुर्सानी सुख्खा भुटेर त्यसमा नुन मिसाएर पिँधेको धुलो पिठोमा पहाडीयाकागती निचोरेर बनाएको लेतो अचार खुब मन पर्थ्यो मिलनलाई ।

मेथिको अचारमा ट्बाक्क जिब्रो फड्कार्दै मिलनले भन्यो , ” आज तीनबजे हाम्रो मिटिङ्ग छ डाक्टरसँग , भुलेकी छैनौ होला नि निरु ! ”

“ त्यै सम्झिँदा सम्झिँदै त बनाएको अचार पनि दिन भुले नि हजुरलाई ! ”

“ यति धेरै चिन्ता पनि नलिउ निरु ! हुने हार दैब नटार ! ” उस्ले खाना सिध्यायो र बाहिर धारामा हात धुन निस्कियो ।
निर्मलाले बल गरी गरी खाना निली ।

“ निरु ! म साढे दुई बजेतिर आँउछु , तिमी तयार भई रहनु ! यसो फर्निचर पुग्नुपर्ला ! ” उ आफ्नो फर्निचर कारखाना गयो ।
२:३० तिर नै मिलन घर आईपुग्यो ।

उस्ले आमा – बहिनीहरु लाई हेर्यो देखेन ।
“ बज्यै ! आमा आई सक्नु भएन ? निरु खोइ ? ”

“ माथि छतमा सुइटर बुन्दै थिईन , मलिनो अनुहार छ दिनभरी नानीको ! ” बज्यैले भनिन ।
उु माथि गयो । निर्मला एकोहोरिएर सुइटर बुन्दै थिईन् ।
“ निरु ! ”
“हजुर ! ” उनी झस्किन ।
“ ३ बज्नै लाग्यो तिमी तयार भ ई छै नौ ? ! ”
“ ओहो ! म त भुसुक्कै बिर्सेंछु ! ”
उनी कोठामा पुगिन र छिनमै तयार भईन् जानलाई ।
“हे प्रभु ! यो रिपोर्टले ज्यान देओस ! ” निर्मलाले हात जोडिन् ।
मिलनले निर्मलाको हात समाउदै भन्यो ” हिम्मत राख निरु ! ”

~~~~~~~~

“ बुवा- आमा, दिदी , काका काकी सबैबाट दोस्रो विवाह गर्ने कुरा चलाई रा’नु भा’ छ , यसपाली पनि उस्तै रिपोर्ट आए हजुरले बंशको लागि पनि विवाह त गर्नैपर्छ ! ” निर्मलाले आँखा भरी आँशु लिएर भनिन् ।
“ निरु ! अनाथ आश्रमबाट बच्चा ल्याएर पाली ( पालन -पोषण गरी ) सन्तान बनाउन सक्छौ नि ! तिमीपनि बुवा-आमाले झैँ कुरा नगर है निरु ! ” भन्दै उस्ले निर्मलालाई पुन सम्झायो ।

उनिहरु दुबै आँगनमा आए । आमा-बहिनिहरु सबै आँगनमा आई सकेका थिए ।

आमा नाँङलोमा दाल केलाउदै थिईन , बहिनीहरु बुन्तुन गर्दै थिए ।
“ हामी रिपोर्ट लिन जाँदै छौँ , ” मिलनले बाईक स्टार्ट गर्दै भन्यो ।

“ त्यतिका ठाममा त देखाएकै हौ तिमरले ! गुरु जि ( ज्योतिष ) ले पनि यस्को ( निर्मलातिर इंगित गर्दै ) चि’नाँ सन्तान लेख्या छैन भन्दै थे ! नाती नातिनाको मुख नहेरी सास जाने भो मेरो !!! बुढी फत्फत्याउन थालिन् फेरि । निर्मला अँध्यारो भईन् ।

यस् पटकको रिपोर्टमा पनि निर्मलाकै तर्फबाट कम्जोरी देखियो । पाठेघर सम्बन्धि समस्या थियो । दिनभर मिलन र निर्मलाको जिउमा घाम लागेन । घरिघरि एकोहोरिरहन्थिन निर्मला । घरका परिवार – नातेदार सबैले सन्तानको लागि दोस्रो विवाह गर्न जोड दिईरहे ।

~~~~~~~

सधै झैँ दिन पिरमै बित्यो । अहिले निदाउने तरखरम थिए उनिहरु । निर्मलालाई औडाहा भईरह्यो – निन्द्रा लागेन । उठेर पर्दा खोली , झ्याल खोली । बाहिर जुनेली रात थियो साथमा बादल डम्म लागेकोले आकाश कहिले उज्यालो कहिले अध्यारो देखिन्थ्यो बतासका लहर संगै । निर्मला झ्यालमै टाँसिएर बाहिर हेर्दै थिई जून र बादलको लुकामारी । मिलनलाई पनि निन्द्रा लागेन । उ किताबमा ध्यान लगाउन खोजिरहेको थियो , सकेन . । बेडबाट उठ्यो र निर्मलाको शिरमा आफ्नो चिउँडो अड्याउदै बादलसंग लुकामारी खेलिरहेकी जूनमा भुल्न खोज्दै थियो एकतमास ।

चिसो बतास सरर उड्दै आयो । निर्मलाको कपाल मिलनको अनुहारभरि छरपस्टियो । भित्तामा झुन्डाइएको क्यालेन्डर फर्फराउदै उड्न थाल्यो । बतास धेरै नै चल्न थाले पछी उनीहरुले झ्याल बन्द गरे ।

दुबै बेडमा आए । मिलन बेडमा आड लगाएर बस्यो । मिलनको काखमाथि सिरानी अड्याउदै निर्मला बोलिन् , “जहाँ तहीँ देखायौ ! अब हामी सँग ***बिकल्प*** छैन ! सबैको मन उदास हुनुभन्दा हजुरले विवाह गर्नु भएको बेश ! ”

“तिमी कुन मुटु लिएर भन्दै छ्यौ निरु ! ” उस्ले निर्मलाको हात जोडले समाउँदै भन्यो ।
“ घर – परिवारको खुशीको लागि यो सानु मुटु के ठुलो ! ” उस्ले आफ्नो हातमाथिको मिलनको हातलाई सुम्सुम्याउदै भनी ।

“तिम्रो मुटु सानो छैन निरु ! त्यहाँ म पनि छु , तिमी दुख्दा म पनि दुख्छु ! कम्तिमा मेरै लागि त यसो नभन ! ”
“ म के गरुँ ! प्रभु ! ” निर्मलाले मिलनबाट सिरानी हटाएर बेडमा राख्दै पल्टिएर भनिन ।

मिलन पनि पल्टियो सिरानीमा र भन्यो , ” आफूलाई सम्हाल निरु ! जहाज डुबेको छैन ! हाम्रो त सन्तान न नभएको हो ! हामी सँग बिकल्प छन त्यस्को लागि । अनाथ आश्रम मार्फत हामी हाम्रो बिकल्प पुरा गर्न सक्छौ । ”

“ परिवारमा हजुर र म मात्रै छै नौ ! आमा – बुवा – सबै हुनु हुन्छ , सबैको मनले मान्नु पर्‍यो नि ! ”
“ जिन्दगी जिउने हामीले हो निरु ! के थाहा ! अर्को विवाह गर्दा भोलिका दिन हामी सबैले घरको शान्ती गुमाउछौ कि ! यो किन सोच्दिनौ तिमी ! ”

एकछिन् निर्मला केही बोलिन ।

फेरी मिलन आँफै बोल्यो , “दोस्रो विवाहले तिम्रो खुशी छिनिने छ , तिमी पिरको आहाल मा डुब्ने छ्यौ निरु ! ”

“ संसार बिश्बासमा अडेको छ ! हजुरको मायामा मलाई बिश्बास छ , मैले रुनु पर्दैन ! ”
” तिमीले सुनेकी छैनौ आमाहरुको कथा-ब्यथा ! आमा त पढे लेखेको हुनु भएन र त्यही ईतिहास तिमीमा दोहोर्याउन खोज्दै हुनुहुन्छ ! तिमी त पढे लेखेकी छ्यौ ! जानी जानी आफ्नो खुशीमा आगो लगाउन खोज्दै छ्यौ ! यती कम्जोर नबन यती छिट्तै निरु ! ”

“हजुरको मर्जी ! म त जताबाट पनि पिल्सिरहने नै हो ! ” अहिले चाँही उस्ले मनको दुखेसो यसरी पोखी ।
“तिमीले मेरो साथ दिनु पर्छ निरु ! म यो समस्याको समाधान गर्छु छिट्टै नै ” ।

यस्तै छलफल गर्दै दुबैले नमिठो रात बिताए ।

~~~~~~

बिहानीको उज्यालो सँगै परिवारका सबै सदस्य चिया पिँउदै थिए । मिलन दुधको चिया पिउँदैनथ्यो । उस्लाई अदुवा मिसाएको कालो चिया दिईन् निर्मलाले ।

“हाम्ले कुरा चलाई सक्या छौँ ! ति मेरले हुन्छ मात्रै भन्देओ , मन्दिराँ टिका टालो गरे पुग्छ भन्या छन उनर का तर्फा’ टि । ” मिलनतिर हेर्दै बोलिन् आमा ।

“ चाइने जो ! मर्दका २-४ जैरी स्बास्नी हुनु कुन ठुलो कुरो हो ! चाइने जो ! मेरै हेर अब ! यल्लाई ( आमातिर देखाउदै ) ल्याएकै हुँ मैले ! चाइने जो ! सबैलाई थाम थाम थुम थुम पारेर राख्न सकेकै हो ! त तँ तँ

जोइ टि—- !”

“ बुवा ” !!”

“ मिलनले वाक्य पुरा हुन दिएन । उ जुरुक्क उठ्यो र भन्यो ” हामी अनाथालयमा गएर बच्चा ल्याउने निर्णयमा पुगिसक्या छौँ ! ”

“के ! रे ! अनाथलयबाट ? !!! के भन्च यो ! ”आमाले मुख खुल्ला राखिन आँखा झिमिक्कै नगरि ।

चियाको गिलास नसिध्याउदै मिलन जुरुक्क उठ्यो र भन्यो ” म बाट दोस्रो विवाह हुँदैन ! जबर्जस्ती भो भने म घर छोडेर हिँडिदिन्छु ! ”

घरमा दिन दिनै गन्थन-खल्बल भइरह्यो । आमा-बुवा- घरका सदस्य सबै अब निर्मलासंग मुख फुलाउन थालिसकेका थिए । घोच्पेच पनि शुरु हुन थाल्यो । निर्मलालाई उठि सुख न बसी सुख थियो ।

यता मिलन अनाथलायमा कागजात तयार गर्दै थियो ।

~~~~

एक दिन उस्ले आमा र निर्मलालाई अनाथालय लिएर गयो ।
भर्खर दुई हप्तापनि नपुगेको बालिका च्याहा! च्याहा ! गर्दै थिई । त्यहाँ अन्य स-साना बच्चा बच्ची पनि थिए । भर्खरै जन्मिएका देखी लिएर हुर्कदै गरेका नानीहरु ।

च्याहा! च्याहा! रुँदै गरेकी नानीलाई निर्मलाले उठाएर काखमा बोकिन् । बालिकाले मुख आ-आ गरिन , सायद दुध खोजेकी थिइन । आश्रमकि धाइले बोत्तलमा दुध ल्याएर दिईन् । निर्मलाले दुध खुबाउन थालिन् । एकछिनमा आमाले नानीलाई हातमा लिएर खेलाउन थालिन् । बालिकाको मुस्कानसंगै आमा र निर्मलाको आँखा आँशुले भरियो । त्यहि मौकामा मिलनले भन्यो ” यिनको नाम यहाँ तुलसी राखिएको छ । म यहाँ ५-६ दिन देखी आई रहेको छु । यिनलाई नै मैले हाम्रो पहिलो सन्तानको रुपमा घर लैजाँदै छु । भोलीसम्ममा लैजान सकिन्छ । तपाईंहरुको हस्ताक्षरका लागि यहाँ ल्याएको थिएँ मैले ! ”

“अहिले नै लैजान मिल्दैन ! ” लाडिएको स्वरमा आत्मिक अनुरोध गरिन् निर्मलाले ।
आमाले पनि आशलाग्दो नजरले मिलनलाई हेरिन ।

मिलनको अनुहार उज्यालो भयो । मुसुक्क हाँस्दै बोल्यो, ” भोली सम्म धैर्य गर्नैपर्छ ” ।

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

“च्याहा! च्याहा ! च्याहा ! ”
” निरु ! ए निरु ! ”
” हजुर ! ”
” तेल तातेन ? ”
” ल्याएँ हजुर ! ”
निर्मलाले तेल तताएर ल्याईन् ।
” ते- ते बाबा ! ते – ते – ! ते – ते ते – ते ”

उमंगका साथ् तेल लगाउन व्यस्त भईन् आमा ।
छिमेकीहरु आँगनमा जम्मा भईरहेका थिए ।
एकै छिनमा निर्मलाले दुध पनि ल्याइन बोत्तलमा । आमाले ते-ते सिध्यायपछी निर्मलालाई दिईन तुल्सा ।
” तत – तत – तत ! ” गर्दै निर्मलाले दुध खुवाईन ।

बाताबरण आनन्दित भएको थियो सानी बालिका तुलसीको आगमनले ।

छिमेकी गुरुङ्नी बजुले मिलन तर्फ हेर्दै भनिन , ” यास्को पेटमा ता धेउता छ पो ! सापुई को पेटमा धेउता बासोस् यास्को जस्ताइ ! कान्छी पानि ले न ! निरुले लेई दुका पानि दे ना , तुलाई धेउताले हेर्चा ! ”

( यसको पेटमा त देउता छ पो ! सबैको पेटमा देउता बसोस यसको जस्तै ! कान्छी पनि ल्याएन ! निर्मलालाई दुख पनि दिएन , तलाई देउताले हेर्छ )

सफा मनकी गुरुङ्गि बजूसगै सबै गाउलेले बधाई दिए मिलन र निर्मलालाई .

February 1, 2014

(स्रोत : Lunasansar)

About Sahitya - sangrahalaya

We will try to publish as much literary work of different authors collected from different sources. All of these work is not used for our profit . All the creative work belongs to their respective authors and publication. If requested by the user we will promptly remove the article from the website.
This entry was posted in नेपाली कथा and tagged . Bookmark the permalink.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.